Yeşim Erçetin Özgürel

Burun kanaması, neredeyse herkesin hayatında en az bir kez karşılaştığı yaygın bir sağlık sorunudur. Bu durum, bazen basit nedenlerden kaynaklanabilirken, bazı durumlarda altta yatan ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabilir. Burun kanamasının nedenleri, çeşitleri ve nasıl durdurulabileceği konusundaki bilgiler, bu rahatsız edici durumla başa çıkmak için hayati önem taşır. Ayrıca, burun kanamasını önlemek ve tekrarlamasını engellemek için alabileceğiniz etkili önlemler de bulunur.

Entübasyon, birisi nefes alamadığında hayat kurtarmaya yardımcı olabilecek bir prosedürdür. Entübasyona trakeal entübasyon veya endotrakeal entübasyon da denir. Bir sağlık uzmanı, endotrakeal tüpü (ETT) ağza ve burna, ses kutusuna ve ardından trakeaya yönlendirmek için bir laringoskop kullanır. Tüp, havanın akciğerlere ulaşabilmesi için hava yolunu açık tutar. Bu işlem sonucunda kesik veya hiç olmayan solunumun başlaması ve düzenli hale gelmesi amaçlanır. Entübasyon genellikle acil durumlarda veya ameliyattan önce hastanede yapılır. Çok acil durumlarda özellikle ağız yoluyla yapılan entübasyon hayat kurtarır.

Hipotermi vücut sıcaklığının 35°C’nin altına düşmesi ile karakterize, acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumdur. Hipotermi şiddetine göre değişkenlik göstermektedir. Vücut kendini erken aşamalarında korumaya yönelik tepkiler geliştirirken şiddeti arttıkça ölüm ve koma gelişme riski artmaktadır. Bu nedenle tıbbi müdahale yapılana kadar doğru ilk yardım yöntemleri uygulanmalıdır. İlk yardım aşamasında kişi soğuk, rüzgarlı ve ıslak koşullardan uzaklaştırılarak sıcak ve kuru bir alana getirilmelidir. Hipotermide ilk yardım ve tıbbi müdahale süreçlerinde 2 önemli amaç vardır. Bu hastanın daha fazla ısı kaybetmesini önlemek ve vücut sıcaklığını arttırmaktır.

Elektrik çarpması sık karşılaşılan ve oluşan etkinin çarpmanın kaynağına göre değiştiği bir durumdur. Örnek olarak ışık sigortaları kaynaklı elektrik çarpmaları orta seviyede bir seyir izlerken endüstriyel güç kaynaklarından meydana gelen elektrik çarpmalarında oldukça ciddi klinik belirtiler ortaya çıkabilir. Elektrik akımının vücut yüzeyi ile teması veya vücuttan geçişi elektrik çarpması olarak tanımlanır. Bu durum elektrik akımının olduğu herhangi bir ortamda meydana gelebilir. Yüksek voltajlı şok veya elektrik yanıklarında acil tıbbi müdahale ihtiyacının olduğu unutulmamalıdır. Elektrik çarpması ile ilgili merak ettiğiniz diğer konular için yazının devamını takip edebilirsiniz.

Keneler, kuş insan gibi memelilerin kanıyla beslenen örümceğe benzeyen parazitlerdir.

Heimlich manevrası boğulma durumlarında kullanılan bir ilk yardım yöntemidir. Yetişkinlerde ve çocuklarda genelde boğaza kaçan ve solunumu engelleyen bir maddeyi çıkarmak için kullanılabilir. Heimlich manevrası, karın bölgeye baskı uygulamayı içerir. Hızlı bir hayat kurtarıcı yöntemdir, ancak her acil boğulma vakasında bu yöntem uygulanmaz. Heimlich manevrası, sadece kendi kendine nefes alamayan bilinci açık kişilerde kullanılır. Heimlich manevrası adını bulan doktordan almıştır ve göğüs kafesinin altından hızlı ve yukarı doğru basılar aracılığıyla yabancı bir cismi yemek borusundan çıkarmak için kullanılır. Heimlich manevrası boğulmanın çözümünde uygulanan öncelikli bir ilk yardım yöntemidir. Boğulma, bir kişinin boğazını ya da soluk borusunu (tıbbi adıyla trakea) oyuncak, yiyecek veya başka bir yabancı madde ile tıkaması nedeniyle nefes alamaması durumudur. Heimlich manevrası yetişkinlerde ve çocuklarda farklı şekillerde uygulanır.

Arı sokması, özellikle yaz aylarında ve açık mekanlarda sık karşılaşılan durumlar arasında yer alır. Arı sokması alerjisi olan bireyler, yazın dışarıda vakit geçirmekten kaçınırlar. Daha önce hiç arı sokması ile karşı karşıya kalmamış bireyler ise alerjik reaksiyon konusunda tedirgin olabilirler. Çoğu birey için arı sokması yalnızca ağrı, kızarıklık ve tahriş ile sonuçlanırken bazı bireylerde ise hafif ya da çok şiddetli olmak üzere alerjik reaksiyon görülebilir. Bazı bünyelerde alerjik reaksiyon, hayatı tehdit edebilir hatta ölümle sonuçlanabilir. Bu çok şiddetli reaksiyon anafilaksi olarak bilinir ve çok acil tıbbi müdahale gerektiren durumların başında yer alır. Bilinen bir alerji yoksa ve şiddetli semptomlar ortaya çıkmamışsa arı sokması sonrası evde de bir takım önlemler alınabilir. Bu önlemler başlıca kaşıntı, kızarıklık ve ağrıyı azaltmaya yönelik olabilir. Ciddi komplikasyonlar varlığında ise vakit kaybetmeden uzman bir sağlık kuruluşundan yardım almak mutlaka gereklidir. Zamanında ilaç müdahalesi ile şiddetli alerjik reaksiyonlarda bile sonuç oldukça iyi olabilir.