Onkokardiyoloji

Kanserler ve kalp hastalıkları her ne kadar son 20 yılda çok daha erken yaşlarda görülmeye başlamış olsa da halen sıklıkla 50 yaş sonrasında daha yaygın olarak ortaya çıkmakta ve ileri yaşlarda en yüksek düzeye ulaşmaktadır. Avrupa ülkeleri arasında en genç nüfusa sahip olan ülkemizde de önümüzdeki 20-30 yılda bu genç insanların yaşlı gruba geçeceği ve yaşlı nüfusumuzun ciddi derecede artacağı düşünülürse kanser ve kalp hastalıkları gibi kronik hastalıkların da patlama yapacağı aşikardır. Benzer yaş grubunda sık görülen bu iki hastalığın aynı hastada görülme ihtimali de dolayısıyla oldukça yüksek. Kanserle ilgili yapılan son araştırmalar, tedavide kullanılan bazı ilaç ve ışın tedavilerinin kalp ve damar sorunlarına yol açabildiğini göstermektedir. Bu nedenle kanser tedavisinde başarıyı artırmak ve hayati riski azaltmak için henüz kanser tedavisi planlanırken kalp sağlığının da değerlendirilmesi büyük önem taşır. Kanser hastalarının kalp sağlıklarının korunması prensibine göre gereklilikleri yerine getiren Onkokardiyoloji bölümünde; cerrahi tedavi sırasındaki anestezi riskinden, kemoterapi ve radyoterapinin yan etkilerine kadar hayati önem taşıyan olayları azaltmak, hastalarımıza daha uzun ve kaliteli yaşam sağlamak için hizmet sunuluyor?

Anadolu Sağlık Merkezi’nde nasıl bir sistem uygulanıyor?

Anadolu Sağlık Merkezi; ağırlıklı olarak kanser cerrahisinin sık uygulandığı, medikal onkoloji bölümünün yoğun çalıştığı, radyoterapinin gelişmiş cihazlarla başarılı bir şekilde yoğun uygulandığı, hematolojik onkoloji, kemik iliği nakli bölümlerinin aktif çalıştığı; dolayısıyla her türlü kanser tedavisin sıkça uygulandığı bir merkez. Daha önceleri kardiyoloji-onkoloji iş birliği olmadan olgu bazında takip tedavi ve onkoloji-kardiyoloji iletişimi mevcutken; 2012 yılının son çeyreğinden itibaren kanser hastaları sistemli bir şekilde onkokardiyoloji bölümü tarafından takip edilmekte ve tedavileri yapılmaktadır. Bu aşamada en önemli konu onkologlar ve kardiyologlar arasında sağlam iletişimin kurulmasıdır. Bu anlamda poliklinik ortamında iyi iletişimin sağlanması, yatan hastalar için ortak vizitler, konsey toplantıları ve bilgi paylaşımı, riskli hastaların belirlenmesi ve takiplerinin planlanması için kurum içi toplantılar yapılmakta ve gerektiğinde her hasta tek tek değerlendirilmektedir. Ayaktan tedavi alan hastaların takiplerinin yanı sıra yatarak tedavi edilen hastalar da kalp komplikasyonları açısından yakından izlenmektedir.

Kanser tedavisi, kalp üzerinde nasıl bir etki yapıyor?

Son yıllarda geliştirilen yeni güçlü kemoterapötik ilaçlar, hedefe yönelik tedaviler, Cyberknife gibi gelişmiş ışın tedavisi cihazları ve robotik cerrahi gibi daha kolay ve düşük riskli cerrahi girişimler sayesinde pek çok kanser hastası iyileşebiliyor, daha iyi yaşam kalitesine sahip olabiliyor ve daha uzun yaşayabiliyor. Bu kazançları yan etkileri daha fazla olan, yüksek dozda, güçlü ilaçların sağlaması, başka organlarda tedaviyle ilişkili problemleri de artırıyor. En ciddi istenmeyen sonuçlardan biri kemoterapi ilaçlarıyla oluşan kalp problemleri olarak karşımıza çıkıyor. Bu yan etkiler kardiyotoksisite olarak adlandırılmakta. Meme kanserleri, testis kanserleri, hodgkin lenfoması örnekleri başta olmak üzere daha pek çok kanser türü özellikle erken evrede yakalandığında yüksek oranda tedavi edilebilmesine rağmen, bu hastaların bir kısmında tedaviye bağlı oluşan kalp problemleri uzun ve konforlu yaşam beklentisini azalmasına neden oluyor.

Dünyada onkokardiyoloji nasıl bir gelişim içinde?

Hastanın başarılı ve daha da önemlisi güvenli tedavi edilmesinde, uzun ve kaliteli yaşam sağlanmasında kardiyoloji ve onkoloji iş birliği hayati önemdedir. Son 2-3 yıldan bu yana gerek yaş grubu benzer olması nedeniyle sıklıkla beraber olan bu hastalıkların tedavisinde, özellikle kanser cerrahisi öncesinde operasyon riskini azaltmak, kemoterapi esnasında ilaçların kalbe zararlarını azaltmak, erken teşhis ederek tedavisini sağlamak, özellikle göğüs bölgesine uygulanan radyoterapinin kalbe olan etkilerini tespit etmek, azaltmak amacıyla kanser merkezlerinde onkokardiyoloji adı altında sistemli çalışan bölümler kurulmaya başladı. Örneğin; MD Anderson, Sloan Kettering, Vanderbilt, Cleveland Clinic, Harvard, Amerikan Kanser Merkezi, Avrupa Onkoloji Enstitüsü gibi pek çok önemli kurum onkokardiyoloji bölümleriyle aktif olarak hizmet veriyor. Anadolu Sağlık Merkezi’nde de 2012 yılından bu yana Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ertan Ökmen’in önderliğinde kurulan Onkokardiyoloji Bölümü kanser hastalarının tedavileri esnasında kalplerinin korunması ve mevcut kalp problemlerinin tedavisi konusunda çalışmaktadır.