Frengi Nedir? Frengi Belirtileri Nelerdir, Nasıl Bulaşır?

Frengi bakterilerin neden olduğu bir enfeksiyondur. Çoğu zaman cinsel temas yoluyla yayılır. Hastalık genellikle ağrısız bir yara olarak başlar ve genellikle cinsel organlarda, rektumda veya ağızda görülür. Enfeksiyon meydana geldikten sonra frengi bakterileri herhangi bir belirti vermeden uzun yıllar vücutta kalabilir. Ancak enfeksiyon tekrar aktif hale gelebilir. Tedavi edilmezse frengi kalbe, beyne veya diğer organlara zarar verebilir. Hayatı tehdit edici hale gelebilir.

Frengi (Sifiliz) Nedir?

Frengi, tedavisiz ciddi sağlık sorunlarına neden olabilen cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur (CYBE). Treponema pallidum bakterisinin neden olduğu bir hastalıktır Enfeksiyon aşamalar halinde gelişir (birincil, ikincil, gizli ve üçüncül). Her aşamanın farklı belirti ve semptomları olabilir. Erken teşhis edildiğinde tedavisi daha kolay olan bu hastalıkta, herhangi bir belirti ile karşılaşıldığında muayene olmak son derece önemlidir. Sifilizin bulaşması ile ilk semptomun başlaması arasındaki ortalama süre 21 gündür. Ancak bu 10 ila 90 gün arasında değişebilir.

Frengi Belirtileri Nelerdir?

Frengi (sifiliz) aşamalar halinde gelişir. Semptomlar her aşamada değişir. Ancak aşamalar çakışabilir. Frengi belirtileri her zaman aynı sırayla gerçekleşmez. Aşamalar ve bu aşamalarda karşılaşılması olası olan belirtiler şu şekildedir:

• Birinci sifiliz: İlk aşama, frengili birine maruz kaldıktan iki ila 12 hafta sonra gerçekleşir. Bu aşamada cinsel organlarda veya ağızda şankr adı verilen yumuşak, sert bir yara gelişir. Şankr küçüktür ve genellikle ağrısızdır. Ağrı birkaç hafta veya ay içinde kendiliğinden geçer. Ancak bu artık frengiye yakalanılmadığı anlamına gelmez. İlaçla tedavi edilmezse enfeksiyon ikinci aşamaya geçer.
• İkinci sifiliz: İlk şankr iyileşirken veya iyileştikten birkaç hafta sonra döküntü oluşabilir. Sifilizin neden olduğu döküntü çoğunlukla kaşıntılı değildir.Pürüzlü, kırmızı veya kırmızımsı kahverengi görünebilir. Görmesi zor olacak kadar ufak olabilir. Döküntü sıklıkla vücudun gövdesinde başlar. Buna göğüs, mide bölgesi, pelvis ve sırt dahildir. Zamanla uzuvlarda, avuç içlerinde ve ayak tabanlarında da ortaya çıkabilir.Kızarıklığın yanı sıra ağızda ve genital bölgede siğil benzeri yaralar, saç kaybı, kas ağrıları, ateş, boğaz ağrısı ve yorgunluk gibi belirtilerle karşılaşılabilir.İkincil sifiliz belirtileri kendi kendine kaybolabilir. Ancak tedavi olmadan aylarca veya yıllarca gelip gidebilirler.
• Gizli sifiliz: Frengi tedavisi görülmediği takdirde hastalık ikinci aşamadan gizli aşamaya geçer. Buna aynı zamanda gizli aşama da denir çünkü hiçbir semptom görülmez. Gizli aşama yıllarca sürebilir. Belirtiler asla geri gelmeyebilir. Ancak tedavi edilmezse hastalık, komplikasyon olarak da adlandırılan büyük sağlık sorunlarına yol açabilir.
• Üçüncül sifiliz: Tedavi görmeyen sifilizli kişilerin %30 ila %40'ında üçüncül sifiliz olarak bilinen komplikasyonlar görülür. Bunun bir diğer adı da geç sifilizdir.Hastalık beyin, sinirler, gözler, kalp, kan damarları, karaciğer ve kemiklere zarar verebilir. Bu sorunlar, tedavi edilmeyen orijinal enfeksiyondan yıllar sonra ortaya çıkabilir.

Tedavi edilmezse frengi dört aşamadan herhangi birinde beyninize ve sinir sisteminize yayılabilir. Bu duruma nörosifiliz denir. Nörosifiliz şiddetli baş ağrılarına, kas güçsüzlüğüne veya felce, kafa karışıklığına veya odaklanma güçlüğüne veya demansa neden olabilir.Sifiliz ayrıca göze de yayılabilir (oküler sifiliz) ve göz ağrısına, kızarıklığa, görme sorunlarına veya körlüğe neden olabilir. Frengi kulağınıza yayıldığında (otosifiliz), işitme kaybına, kulak çınlamasına (kulakta çınlama veya uğultu) veya baş dönmesine neden olabilir.

Frengi Neden Olur?

Treponema pallidum bakterisi frengiye neden olur. Enfekte bir kişinin bakterileri vajinal, anal veya oral seks yoluyla yayılması sonucu ortaya çıkar. Frengi nedenleri kısaca şu şekilde aktarılabilir:

• Cinsel temas
• Doğum esnasında anne- bebek bulaşması
• Paylaşılan enfekte kan ürünleri
• Kan nakli

Frengi Nasıl Bulaşır?

“Frengi nasıl bulaşır?” sorusuna enfekte birinin vücudundaki frengi yarası ile doğrudan temas yoluyla bulaşacağı cevap olarak verilebilir. Bakteriler ayrıca cildinizdeki kesiklerden veya mukoza zarlarından da vücudunuza girebilir . Bu genellikle cinsel aktivite sırasında olur. Ayrıca intravenöz (enjekte) ilaç alırken enfekte olan biriyle iğne paylaşmak gibi diğer doğrudan temas biçimleriyle de bulaşabilir.

Annelerin hamilelik sırasında frengi varsa, bebeklerde konjenital (doğumdan itibaren) frengi olabilir. Bebeklerin emzirme yoluyla da hastalığı alması mümkündür. Frengi, klozet koltukları, kapı kolları, yüzme havuzları, jakuziler, küvetler, paylaşılan kıyafetler veya yemek takımları yoluyla yayılamaz.

Frengi Nasıl Teşhis Edilir?

Frengi teşhisi için doktorun fizik muayene yapması gerekecektir. Aşağıdaki testler doğrultusunda frengi teşhisi yapılabilir.

• Kan testleri: Doktor ofisinde veya bir halk sağlığı kliniğinde yapılacak hızlı bir test, frengiyi teşhis edebilir. Sifilizin teşhis edilmesinin ana yolu budur.
• Beyin omurilik sıvısı testleri: Doktor nörosifiliz hastası olabileceğini düşünürse omurilik çevresinden alınan sıvıyı test edebilir.
• Karanlık alan mikroskobu: Frengi bakterileri, cilt ağrısından veya lenf düğümünden alınan sıvıda mikroskopla görülebilir.

Erkeklerde Frengi

Cinsel yolla bulaşan bir hastalık olan frengi, hem kadın hem de erkeklerde görülebilir. Kadın ve erkekte tüm frengi süreci neredeyse aynıdır. Ancak erkeklerde bazı farklılıklar ile karşılaşılabilir. Erkeklerde frengi farklılıkları şu şekildedir:

• Belirgin şankr: Erkeklerdeki ilk belirti şankr olarak bilinir. Peniste beliren şankr genellikle ağrısızdır.
• Kasıklarda lenf bezi şişliği: Frenginin erken evrelerinde kasıklarda veya genital bölgede lenf bezi şişkinliği gözlemlenebilir.
• İdrar yaparken yanma ve anormal akıntı ile karşılaşılabilir.

Kadınlarda Frengi

Frengi, bakterilerden kaynaklanan bir hastalık olarak kadın ve erkekte görülebilir. Kadınlarda frengi erkeklerden farklı olarak şu şekildedir:

• Daha az belirgin şankr: Erkeklere kıyasla kadınlarda şankr daha az görülebilir. Gözle görülmeden iyileşebilir.
• Vajinal akıntı: Anormal kokulu bir vajinal akıntı ile karşılaşılabiir.
• Pelvik bölge ağrısı: Her kadın olmamak üzere pelvik bölgede ağrı gözlemlenebilir.

Frengi Tedavisi

Frengi tedavisi, doktor teşhisi sonrası antibiyotiklerle mümkündür. Antibiyotikler bakteriyel enfeksiyonları tedavi eden bir ilaç türüdür.Tüm aşamalarda tercih edilen tedavi penisilindir. Bu antibiyotik ilacı frengiye neden olan bakterileri öldürebilir.Ne kadar ilaca ihtiyacınız olduğu ve bunu ne kadar süre alacağınız, frengi aşamasına ve semptomlara bağlıdır.

Penisilin alerjiniz varsa sağlık ekibiniz başka bir antibiyotik önerebilir. Veya vücudunuzun zamanla penisiline güvenli bir şekilde alışmasına yardımcı olacak bir işlem önerebilirler.Hamilelik sırasında frengi tedavisi görülüyorsa, yeni doğan bebeğin konjenital frengi açısından test edilmesi gerekir. Frengi bakterisi bulaşmış bir bebeğe antibiyotik tedavisi verilir.

Frengiden Korunma Yolları

Frengiye karşı herhangi bir aşı yoktur. Frenginin yayılmasını önlemeye yardımcı olan frengiden korunma yolları şu şekildedir:

• Güvenli cinsel ilişki, cinsel ilişki olmaması: Frengi bakterileriyle temastan kaçınmanın yollarından biri cinsel ilişkiye girmemektir. yapmamaktır. Yeni biriyle cinsel ilişkiye girmeden önce, frengi ve diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) açısından test yaptırılmalıdır.
• Lateks prezervatif kullanımı: Prezervatifler frengiye yakalanma veya yayılma riskini azaltabilir. Ancak prezervatifler yalnızca enfekte bir kişinin frengi yaralarını kapatıyorsa işe yarar. Diğer doğum kontrolü türleri frengi riskini azaltmaz.
• Fazla duş almamak: Fazla duş almak vajinada bulunan bazı sağlıklı bakterileri ortadan kaldırabilir. Sağlıklı bakterilerden uzak vajinada enfeksiyon riski fazladır.
• Dikkatli bir şekilde emzirmek: Bir veya her iki memede yaralar varsa, emzirme sırasında frengi ebeveynden bebeğe geçebilir. Bunun olmasını önlemek için, yara olan göğüsten anne sütünü pompalamak veya elle sağmak daha doğru olacaktır.