İdrar Yolu Enfeksiyonuna Ne İyi Gelir? Belirtileri Nelerdir?

İdrar ve idrar yolları sağlıklı bir bireyde normal şartlar altında sterildir. Kişinin bakteri, mantar ve virüs gibi mikroorganizmalar ile enfekte olması halinde idrar yolu enfeksiyonu gelişebilir. İdrar yolu enfeksiyonları, diğer bir deyişle üriner sistem enfeksiyonları böbrekler, idrar torbası ve idrar yollarının diğer bölümlerinde gelişebilir. Kadınlarda, hamilelerde, bebek ve çocuklarda idrar yolu enfeksiyonu daha sık karşılaşılan bir durum olmasına rağmen neredeyse toplumun tamamı hayatının bir döneminde idrar yolu enfeksiyonu geçirmiştir. Bu rahatsızlık genellikle kendini idrar yaparken ortaya çıkan yanma ve ağrı gibi semptomlarla göstermektedir. İdrar yolu enfeksiyonu tanısı hekimler tarafından laboratuvar testleri, tarama ve görüntüleme testlerinin değerlendirmesi yapılarak konulur. İdrar yolu enfeksiyonu sık karşılaşılan ve nispeten kolay olduğu düşünülen bir hastalık olsa da mutlaka bir uzman tarafından hastaya en uygun tedavi yönteminin uygulanması gerekmektedir. Tedavide genellikle antibiyotik grubu ilaçlar yaygın olarak tercih edilir. Ayrıca düzenli ve sağlıklı beslenmek, bol su tüketmek enfeksiyonun azaltılması konusunda kolaylık sağlar.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedir?

İdrar yolu enfeksiyonları, alt üriner sistem, üst üriner sistem ve asemptomatik bakteriüri enfeksiyonları olmak üzere üçe ayrılır. Üst üriner sistem enfeksiyonları böbrek ve üreterleri, alt üriner sistem enfeksiyonları mesane ve üretra enfeksiyonunu ifade etmektedir. Asemptomatik bakteriüri ise idrar yolu enfeksiyonuna dair herhangi bir semptom göstermeden idrardan alınan kültürde ciddi düzeyde bakteri bulunması şeklinde tarif edilir. Komşuluk yolu ile direkt yayılım ise adından anlaşılacağı üzere vücutta apandisit gibi bölgelerde gelişen enfeksiyonun üriner sisteme bulaşı ile gerçekleşir.

İdrar yolu enfeksiyonları çocukluk çağında solunum yolu enfeksiyonlarından sonra en sık görülen enfeksiyonel rahatsızlıktır. İlk 2 yıllık süreçte erkek çocuklarda daha sık karşılaşılan bir rahatsızlık olsa da 2 yılın ardından kız çocuklarında daha sık görülür. Yetişkinlik dönemindeki bireylerde de kadınlarda ve hamilelerde erkeklere kıyasla daha sık karşılaşılır.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Neden Olur?

Üriner sistem enfeksiyonu olarak da bilinen idrar yolu enfeksiyonu genellikle bakteriyel bir rahatsızlık olarak ortaya çıkmasına karşılık nadiren fungal (mantar), viral (virüs) ve parazitik organizmalar sebebiyle de gelişebilir. En sık rastlanan bakteri grubu Enterobacteriaceae grubunun bir üyesi olan Escherichia Coli dir.  Staphylococcus Saprophyticus bakterisi ise sık karşılaşılan ikinci etken olmasına karşılık neden olduğu enfeksiyonun şiddeti daha yüksektir.

Hijyenik olmayan şartlar, idrar yolu anormallikleri, cinsel temas, hamilelik, bağışıklık sisteminin zayıf olması, idrar yolunda taş bulunması ve kateter kullanımı enfeksiyon oluşumuna neden olabilir. Kadınlarda üretranın kısa ve anüse yakın olması nedeniyle sık karşılaşılan idrar yolu enfeksiyonu erkeklerde üretranın uzun olması ve prostat sıvısının bakterisid özelliğinden dolayı daha nadir karşılaşılan bir rahatsızlıktır.

Bakteriler üriner sisteme dört farklı yol ile ulaşabilmektedir. Bu yollar asenden, hematojen, lenfatik ve komşuluk yolu şeklinde sıralanabilir. Bulaşmanın en sık gerçekleştiği yol asenden yoldur ve özellikle 10 yaşın altındaki kız çocuklarına bulaş bu şekilde gerçekleşir. Hematojen yayılım ise vücutta meydana gelen herhangi bir enfeksiyon bölgesinden kan yoluyla üriner sisteme geçmesi şeklinde gerçekleşir. Lenfatik yol ile yayılım nadiren gelişir, kolon ve serviks enfeksiyonları bu yolla üriner sisteme geçer.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?

İdrar yolu enfeksiyonu belirtileri kişinin yaşına, enfeksiyonun bulaşma yoluna ve geliştiği bölgeye göre değişiklik göstermektedir. Semptomların iyi değerlendirilmemesi hastalığın ilerlemesine ve tedavinin zor olmasına neden olabilir. İdrar yolu enfeksiyonu belirtileri temel olarak şu şekilde sıralanabilir:

• Kusma,
• Kilo kaybı,
• Bebeklerde emme güçlüğü,
• Huzursuzluk,
• İshal (diyare),
• Kötü kokulu idrar,
• Yüksek ateş,
• Karın ağrısı,
• Ani ve sık idrara çıkma,
• Kabızlık (konstipasyon),
• İşeme bozuklukları,
• Beslenme güçlüğü,
• Yenidoğanlarda uzamış sarılık,
• Gelişme geriliği,
• Mesanede boşalma hissi olmaması,
• Ağrılı idrar yapma (dizüri).

İdrar Yolu Enfeksiyonuna Ne İyi Gelir?

Kişinin idrar yolu enfeksiyonu belirtilerini gösterip bir sağlık kuruluşuna başvurması ile çeşitli tahlil ve tetkikler yapılır. Yapılan bu tetkiklerin ardından idrarda anlamlı düzeyde bakterinin bulunması idrar yolu enfeksiyonuna işaret eder. İdrar yolu enfeksiyonuna iyi gelebilecek diğer yöntemler şu şekilde sıralanabilir:

• İdrar yolu enfeksiyonu belirtilerini hafifletmek, toksinleri vücuttan uzaklaştırmak ve enfeksiyon durumunda idrara sık çıkma nedeniyle oluşan su kaybını önleme amacıyla bol su tüketmek gerekmektedir.
• Hekim görüşü alınarak probiyotik ürünler kullanılabilir. Probiyotikler zararlı bakterileri ve toksinleri uzaklaştırarak bağırsak sağlığını destekler.
• Bağışıklık sistemini güçlendirmek için dengeli ve sağlıklı beslenmek gerekmektedir. Özellikle C vitamini açısından zengin besin öğeleri bağışıklık sistemini güçlendirerek idrar yolu enfeksiyonunu önleyebilir.
• Enfeksiyona bağlı semptomlardan biri olan alt karın ağrısını gidermek için ısıtıcı ped uygulaması yapılabilir.
• Kişisel temizliğe özen göstererek hijyen sağlamak gerekmektedir.
• Kafein içeriği zengin çay ve kahve tüketimi azaltılmalıdır.

Bebeklerde ve Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonuna Ne İyi Gelir?

İdrar yolu enfeksiyonları bebek ve çocuklarda sık görülen hastalıklar arasında yer alır. Yaşamın ilk üç ayında erkeklerde daha sık görülen idrar yolu enfeksiyonu sonraki dönemlerde kız çocuklarda daha sık görülmeye başlar. Bebeklerde ve çocuklarda idrar yolu enfeksiyonu semptomları yaş grubuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. İki yaşın altındaki çocuklarda mide bulantısı, kusma ve ateş gibi spesifik olmayan belirtiler gözlenirken, daha ileri yaşlarda spesifik idrar yolu enfeksiyonu semptomları gelişir.

Bebek ve çocuklarda enfeksiyon tedavisinde genel olarak antibiyotikler kullanılmaktadır. Hekimlerin uygun gördüğü tedavi prosedürüne özen gösterilmesi, ilaçların uygun zamanda ve uygun dozlarda alınması etkin tedavinin sağlanması konusunda son derece önemlidir. Bebek ve çocukların bağışıklık sistemlerinin enfeksiyonlara daha açık olması sebebiyle genel hijyen kurallarına ve genital bölge temizliğine önem verilmelidir. Çocuklara idrarlarını tutmamaları, sık sık tuvalete gitmeleri ve idrar yollarını temiz tutmaları konularında eğitim verilmelidir. Bol su tüketmeleri sağlanarak idrar yollarının toksinlerden ve bakterilerden arındırılması sağlanmalıdır. Dar ve sentetik iç çamaşırları tercih edilmemeli, bebek ve çocuğun bedenine uygun sıkmayan pamuklu iç çamaşırlar tercih edilmelidir.

Hamilelerde İdrar Yolu Enfeksiyonuna Ne İyi Gelir?

Hamilelerde en sık karşılaşılan enfeksiyonlar idrar yolu enfeksiyonlarıdır. Hamilelik döneminde idrar içeriğinde farklılık, hormonal ve fizyolojik birtakım değişiklikler sonucunda bakteriler üriner sistemde daha rahat enfeksiyon oluşmasına neden olurlar. Gebelikte idrar yolu enfeksiyonunun tedavi edilmemesi halinde solunum yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlar gelişebilir. Ayrıca enfeksiyon durumu erken doğum gibi istenmeyen durumlara sebep olabilmektedir. Hamilelerden alınan idrar kültüründe anlamlı düzeylerde bakteriye rastlanması durumunda idrar yolu enfeksiyonu tanısı konulmaktadır. Tanı konuşurken mikrobiyolojik ve klinik sonuçlar birlikte değerlendirilmelidir.

Hamilelik son derece hassas bir süreçtir. Bu nedenle tedavi konusunda akılcı bir yaklaşım izlenmesi gerekmektedir. Hamilelik döneminde idrar yolu enfeksiyonu tedavisine yönelik ilaçların yüksek üriner ve düşün serum konsantrasyonuna ulaşması ve sadece hastalık yapıcı patojeni etkilemesi beklenir. Ancak ilaçların bir kısmı gebelikte ciddi komplikasyonlara neden olabilmektedir. Bu nedenle hekim tavsiyesi olmadan herhangi bir ilaç kullanılmaması tavsiye edilir.

Dengeli ve sağlıklı beslenmek, bol su tüketmek, düzenli idrara çıkmak, doğal probiyotikler tüketmek, kişisel hijyene dikkat etmek idrar yolu enfeksiyonu gelişmesine engel olabilir ya da hali hazırda gelişmiş idrar yolu enfeksiyonu semptomlarını hafifletebilir. Ancak hamilelik döneminde idrar yolu enfeksiyonu belirtileri gösteriyor veya şüpheleniyorsanız mutlaka bir doktor kontrolüne başvurmalısınız. Doktorunuzun sizin için uygun gördüğü tedavi prosedürünü uygulamanız tavsiye edilir.

İdrar yolu enfeksiyonu tedavisinde ilk basamak tedavisi olarak çeşitli antibiyotik ilaçlar kullanılmaktadır. Tedaviye yeterli cevap alınamaması durumunda kombine ilaç tedavilerine geçebilmektedir. Antibiyotiklerin uygun olmayan sürelerde veya dozlarda kullanılması halinde bu ilaçlara karşı direnç gelişebilir. Bu durum tedavinin etkin bir şekilde sağlanamamasına neden olabilir. Ancak ilaçların uygun şekilde kullanılması ile rahatsız edici belirtiler birkaç gün içerisinde hafifler, bu durumda ilaç kullanımı sonlandırılmamalıdır. Hekimin uygun gördüğü süre boyunca ilaç kullanımına devam edilmelidir.

İdrar Yolu Enfeksiyonundan Nasıl Korunulur?

İdrar yolu enfeksiyonu kadınlarda daha sık görülse bile neredeyse toplumdaki her bireyin yaşamı boyunca bir kere bile olsa geçirdiği bir rahatsızlıktır. Ancak birtakım önlemler alınarak enfeksiyon riskini azaltmak söz konusudur. Bu önlemler düzenli olarak idrara çıkmak, pamuklu ve bedene uygun iç çamaşırları tercih etmek, C vitamini ve probiyotik içerikli besin öğeleri tüketmek, kişisel hijyene dikkat etmek, bol su tüketmek, düzenli sağlık kontrollerine başvurmak, antibiyotik ilaçları bilinçsiz tüketmemek, genital bölgeyi temiz ve kuru tutmak şeklinde sıralanabilir.

İdrar yolu enfeksiyonu belirtileri görüldüğü takdirde bir hekim ile görüşülmesi, hekim tarafından belirlenmiş, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna en uygun tedaviye başlanması tavsiye edilir. Çünkü bu hastalık tedavi edilmediği takdirde daha ciddi komplikasyonlara neden olabilir.