22 Ağustos 2023 Salı
Negatif düşünceyi önlemenin 9 yolu
Narsistik kişilik bozukluğu, insanların mantıksız derecede yüksek bir kendi önem duygusuna sahip olduğu bir ruh sağlığı durumudur. Çok fazla ilgiye ihtiyaç duyarlar ve bunu ararlar. Tüm insanların kendilerine hayran olmasını isterler. Bu bozukluğa sahip kişiler, başkalarının duygularını anlama veya önemseme yeteneğinden yoksun olabilir. Ancak bu aşırı özgüven maskesinin ardında, öz değerlerinden emin değildirler. En ufak bir eleştiriden kolayca rahatsız olurlar.
Psikolojik bir terim olarak narsist kendi benliğine aşırı hayranlık duyan, başkalarına empati göstermekte zorlanan ve genellikle kendini üstün görme eğiliminde olan kişileri tanımlamak için kullanılır. Bu kişiler, genellikle Narsistik Kişilik Bozukluğu (NKB) olarak adlandırılan bir duruma sahip olabilir. Ancak narsisizm her zaman klinik bir bozukluk seviyesinde olmayabilir.
Narsistik kişilik özellikleri olan kişiler, aşırı özgüven, kendi başarılarını abartma, övgü ve onay arayışı içinde olma eğilimindedirler. Diğer insanlara karşı empati kurmakta zorluk çekebilir. Başkalarının duygularına ya da ihtiyaçlarına yeterince önem vermeyebilirler. Ayrıca, eleştirilere karşı aşırı hassas olabilir ve kendilerine yönelik tehdit olarak algıladıkları durumlara öfkeyle karşılık verebilirler.
Narsistik kişilik bozukluğu (NKB), kendinizi nasıl gördüğünüzü ve başkalarıyla nasıl ilişki kurduğunuzu etkileyen bir ruh sağlığı durumudur. NKB'ye sahip olmak, başkalarını etkilemek veya önemli hissetmek için aşırı bir ihtiyacınız olduğu anlamına gelir. Bu ihtiyaç, sizi ve çevrenizdekileri olumsuz yönde etkileyen zararlı davranışları tetikleyecek kadar güçlü olabilir. Narsistik kişilik bozukluğunun belirtileri, şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Bu bozukluğa sahip kişiler şunları yapabilir:
NKB bir ruh sağlığı durumudur. Bu yüzden uzmanlar bunun neden meydana geldiğinden tam olarak emin değiller. Ancak, narsist kişilik bozukluğu nedenleri şöyle tahmin edilir:
Bunların yanı sıra bireyselliğin ve kişisel bağımsızlığın daha fazla teşvik edildiği kültürlerde daha yüksek görünüyor. Topluluk duygusunu ve kolektif eylemi teşvik eden kültürlerde büyüyen kişilerin NKB geliştirme olasılığı daha düşüktür.
Narsist Kişilik Bozukluğu (NKB), genellikle ergenlik veya erken yetişkinlik döneminde belirtilerini göstermeye başlayan ve kişinin düşünce, davranış ve ilişkilerini olumsuz etkileyen bir kişilik bozukluğudur. Bu bozukluk, kadınlara oranla erkeklerde daha sık görülür. Ancak her iki cinsiyette de görülebilir. NKB'nin gelişiminde hem genetik hem de çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülür. Çocukluk döneminde aşırı övgü, eleştiri veya ilgisizlik gibi aşırı uçlar yaşayan bireylerde narsistik eğilimler daha sık gözlemlenebilir.
NKB’li kişiler genellikle kendilerini aşırı derecede özel ve önemli görme eğilimindedirler. Başkalarından sürekli olarak takdir ve onay bekler. Ancak eleştirilere karşı aşırı duyarlıdır. İlişkilerinde başkalarının duygularını anlamakta zorlanır. Çoğunlukla kendi çıkarlarını ön planda tutar. NKB, genellikle kişinin sosyal, mesleki ve kişisel ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Bu bozukluğa sahip olanlar, başkalarının kendilerine yeterince saygı göstermediğini düşündüklerinde öfke, kıskançlık veya aşağılanma hissedebilirler.
Narsist bir erkeğin belirgin özellikleri ve davranışları, genellikle aşırı özgüven, kendini üstün görme ve empati eksikliği ile tanımlanır. Bu kişiler, ilişkilerinde ve sosyal çevrelerinde belirli davranış kalıpları sergileyebilirler. Narsist erkek belirtileri şöyledir:
Narsist kadınlar, tıpkı narsist erkekler gibi kendilerini üstün gören, başkalarının duygularını anlamakta zorlanan ve sürekli ilgi odağı olma isteği taşıyan kişilerdir. Hem sosyal ilişkilerde hem de romantik ilişkilerde sorunlar yaşayabilir. Çünkü genellikle kendi ihtiyaçlarını ve isteklerini ön planda tutar. Narsist kadınlarla ilişkilerde dikkatli olmak ve sağlıklı sınırlar koymak önemlidir. Duygusal istismar ve manipülasyon yoluyla çevresindekilere zarar verebilme potansiyeli narsist kadın belirtileri arasında yer alır.
Tedavisi zor olan ancak zamanla iyileşme sağlanabilen bir kişilik bozukluğudur. Tedavinin temel amacı, kişinin narsistik özelliklerinin farkına varmasını sağlamak, başkalarıyla daha sağlıklı ilişkiler kurmayı öğretmek ve kişinin empati geliştirmesine yardımcı olmaktır. Narsistlik genellikle uzun süreli bir tedavi gerektirir. Tedaviye olan direnç nedeniyle iyileşme süreci zaman alabilir. Narsistik kişilik bozukluğunun tedavi yöntemlerinin başında psikoterapi gelir.
Özellikle bilişsel davranışçı terapi ve psikodinamik terapi, narsistik davranışları ele almakta kullanılan başlıca terapi yöntemleridir. Psikoterapi, narsist bireyin düşünce ve davranışlarını anlamasına, kendine ve başkalarına karşı olan tutumunu sorgulamasına yardımcı olur. Ayrıca narsistik kişilik bozukluğu olan kişilerde empati eksikliği yaygındır. Bu nedenle, psikoterapi sürecinde narsist bireylerin başkalarının duygularını daha iyi anlamalarına ve empati geliştirmelerine yönelik teknikler uygulanır. Kişinin başkalarının ihtiyaçlarını ve duygularını dikkate alarak hareket etmesi sağlanmaya çalışılır.
NKB yaşayan birine doğru şekilde davranmak zor olabilir. Çünkü bu kişiler genellikle empati eksikliği, manipülatif davranışlar ve aşırı benmerkezcilik sergiler. Ancak, sağlıklı bir ilişki kurmak ve sınırları koruyarak bu kişilerle başa çıkmak mümkündür.
Narsist kişiler, genellikle başkalarının sınırlarını zorlar. İlişkilerde kontrolü ele almaya çalışırlar. Bu nedenle, onlara karşı net ve sağlam sınırlar koymak önemlidir. Kendi duygusal ve fiziksel sınırlarınızı açıkça ifade edin ve sınırlarınıza saygı gösterilmesini bekleyin. Eğer bu sınırlar ihlal edilirse, sonuçlarının ne olacağını belirtmekten çekinmeyin. Bununla Narsistik kişiler, manipülatif davranışlar sergileyebilir. Eleştiriye tahammülsüz olabilir ve duygusal olarak sizi zayıflatmaya çalışabilirler. Kendi duygusal sağlığınızı ve zihinsel dengenizi korumak için dikkatli olun. Kendinizi yetersiz hissetmenize neden olabilecek davranışlara karşı güçlü durun ve onların eleştirilerini kişisel olarak almamaya çalışın. Bu süreçte bir terapistten veya destek gruplarından yardım almak, başa çıkma becerilerinizi geliştirmenize ve kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir. Destek almak, narsist bir kişinin duygusal etkilerinden korunmanıza ve kendi duygusal sağlığınızı korumanıza olanak tanır.
Son güncellenme tarihi: 30 Eylül 2024
Yayınlanma tarihi: 22 Şubat 2023
Psikoloji
Psikoloji
Öne Çıkan Kanser Yazıları