Basur Nedir? Basur Neden Olur? Basura Ne İyi Gelir?

Basur tıp literatüründe “hemoroid” olarak adlandırılan bir durumdur ve anüs veya rektum bölgesinde toplardamarların şişmesi ve dışarı çıkması ile meydana gelir. Bu durum, genellikle bağırsak hareketleri sırasında aşırı zorlanma, hamilelik, obezite veya uzun süreli oturma gibi nedenlerle ortaya çıkar. Hemoroidler, iç veya dış olabilir, iç hemoroidler genellikle anüs içindeki damarlarda oluşurken, dış hemoroidler anüs çevresindeki damarlarda oluşur. Başlangıçta genellikle ağrısız olan bu durum, zamanla kaşıntı, ağrı, kanama ve hatta dışkılama zorluğu gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Hemoroid rahatsızlığında doktor kontrolünde ilaç ve cerrahi müdahaleler ile evde uygulanan yaşam tarzı değişiklikleri, lifli beslenme, sıcak su banyoları ve topikal tedaviler faydalı olabilir.

Basur (Hemoroid) Nedir? Basur Türleri Nelerdir?

Hemoroid, anüs ve rektumun içinde veya dışında meydana gelen şişmiş, iltihaplı damarlardır.  Anüs çevresindeki derinin altında oluşan dış hemoroidler ve rektumun içinde oluşan iç hemoroidler olmak üzere iki tipi vardır. Hemoroid hem erkeklerde hem de kadınlarda oldukça yaygın bir durumdur. Basur türleri şunları içerir:

• İç Hemoroidler: İç hemoroidler, anüs içindeki damarlarda oluşan şişmiş ve iltihaplı durumlardır. Genellikle ağrısızdırlar, ancak dışkılama sırasında kanama, kaşıntı veya rahatsızlık gibi belirtilerle kendini gösterebilirler.
• Dış Hemoroidler: Dış hemoroidler, anüs çevresindeki damarlarda oluşan şişmiş ve iltihaplı durumları ifade eder. Bu tür hemoroidler, genellikle dışkılama sırasında ağrı, kaşıntı ve kanama gibi belirtilerle kendini gösterir

Basur Neden Olur?

Hemoroid, anüs çevresindeki damarlara aşırı baskı uygulandığında meydana gelir. Bu rahatsızlığın yaygın karşılaşılan nedeni şunlardır:

• Kabızlık: Kabızlık, ıkınmaya neden olarak basur oluşumunu tetikleyebilir. Kabızlık, dışkılama sırasında zorlanma ve ıkınma ihtiyacına neden olur. Bu durum, makat bölgesindeki toplardamarlara aşırı basınç uygulanmasına ve basur oluşumuna neden olabilir.
• Gebelik: Gebelikte, artan hormon seviyeleri ve karın içindeki baskı, basur oluşumunu tetikleyebilir. Gebelikte, progesteron hormonu seviyeleri artar. Bu hormon, toplardamarların genişlemesine neden olabilir. Ayrıca, gebelik sürecinde karın içindeki baskı artar. Bu durum, makat bölgesindeki toplardamarlara artan basınç uygulanmasına neden olur.
• İshal: Aşırı ve kronik ishal durumları, dışkılama sırasında basınç uygulanmasına neden olduğundan basur oluşumunu tetikleyebilir.
• Genetik Faktörler: Ailesinde hemoroid öyküsü bulunan kişiler, genetik yatkınlık nedeniyle basura daha yatkın olabilirler.
• Lifli Beslenme Eksikliği: Düşük lifli bir diyet, dışkıyı yumuşatma ve bağırsak hareketlerini düzenleme konusunda etkisiz olabilir, bu da hemoroid riskini artırabilir.
• Uzun Süreli Oturma: Sürekli oturmak, anüs bölgesindeki damarların baskı altında kalmasına ve bu bölgedeki kan akışının azalmasına neden olabilir.
• Ağır Kaldırma: Ağır yükleri kaldırmak, karın içindeki basıncı artırarak hemoroid oluşumuna katkıda bulunabilir.
• Yaşlanma: Yaşlanma süreciyle birlikte damarların elastikiyetini kaybetmesi, hemoroid riskini artırabilir.
• Obezite: Aşırı kilolu olmak, makat bölgesindeki toplardamarlara daha fazla yük binmesine neden olur. Karın bölgesindeki artan basınç hemoroid gelişimini tetikleyebilir.

Basur Belirtileri Nelerdir?

İç hemoroidler rektum dışına doğru sarkmadıkça nadiren ağrıya neden olurlar ve iç hemoroidi olan birçok kişi, belirgin semptomlar olmadığı için hastalığa sahip olduğunu bilmeyebilirler. İç hemoroid yaygın belirtisi tuvalet kağıdında, dışkıda veya klozette kan görülmesidir. Bunlar rektal kanamanın belirtileridir. Ancak dış hemoroid belirgin semptomlara sahiptir. Dış hemoroid belirtilerinden bazıları şunlardır:

• Anüs bölgesinde kaşıntı
• Anüs bölgesinde elle fark edilen sert dokular
• Anüs bölgesinde ağrı
• Rektal kanama
• Anüs bölgesinde şişlik

Sarkmış hemoroidler ağrılı ve rahatsız edici olabilirler. Bu hemoroid dokuları kişiler tarafından elle hissedilebilir ve yavaşça içeri doğru itilebilir.

Basur (Hemoroid) Tanısı Nasıl Konulur?

Basurun tanısı, doktor tarafından fiziksel muayene ve semptomların değerlendirilmesi ile konur. Doktor öncelikle hastanın semptomları, yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları ve aile öyküsü gibi faktörleri değerlendirir. Daha sonra doktor fiziksel muayenede anüs ve rektum bölgesini inceleyerek şişmiş damarları ve diğer belirtileri gözlemleyebilir. Doktor tarafından fiziksel muayenenin yanı sıra bazı görüntüleme testleri de istenebilir.  Basur teşhisinde kullanılan görüntüleme testlerinden bazıları şunlardır:

• Proktoskopik İnceleme: Bazı durumlarda, proktoskop adı verilen özel bir alet kullanılarak rektum içerisindeki durumu incelemek için proktoskopik bir inceleme yapılabilir.
• Anoskopik İnceleme: Anoskop adı verilen cerrahi bir alet kullanılarak anüs içerisindeki durum incelenebilir. Bu incelemeler, iç hemoroidlerin tespit edilmesine yardımcı olabilir.
• Kolonoskopi veya Sigmoidoskopi: Bazı durumlarda, daha detaylı bir inceleme için kolonoskopi veya sigmoidoskopi gibi yöntemlere başvurulabilir. Bu görüntüleme yöntemleri, bağırsak ve rektum bölgesini ayrıntılı olarak incelemeye olanak tanır.

Basur Nasıl Tedavi Edilir?

Basur çoğu durumda doktor kontrolünde birkaç gün içerisinde kendiliğinden geçebilir. Ancak geçmeyen veya şiddetli semptomlar gösteren durumlarda doktor tarafından farklı tedavi yöntemleri kullanılabilir. Basur tedavisinde kullanılan bazı tedavi yöntemleri şunlardır:

• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı bir beslenme programı, lifli gıdalar tüketmek, yeterince su içmek ve düzenli egzersiz yapmak, basur tedavisinde önemli bir rol oynar. Lifli gıdalar, dışkının yumuşamasına ve bağırsak hareketlerinin düzenlenmesine yardımcı olabilir.
• Sıcak Su Banyoları: Ilık su içeren bir küvette oturmak, anal bölgenin rahatlamasına ve şişkinliğin azalmasına yardımcı olabilir.
• Topikal İlaçlar ve Ağrı Kesiciler: Ağrıyı, kaşıntıyı ve iltihaplanmayı hafifletmek için doktor kontrolünde ağrı kesici ilaçlar, analjezik kremler ve merhemler kullanılabilir.
• Skleroterapi: Bu yöntemde, hemoroid içine bir çözelti enjekte edilir, bu da damarın büzülmesine ve iyileşmesine yardımcı olabilir.
• Lastik Band Yöntemi: Bu prosedürde, hemoroidin tabanına bir lastik bant yerleştirilir, bu da hemoroidin beslenmesini keser ve kurumasına neden olur. Kuruduktan sonra, hemoroid düşer.
• Koagülasyon Tedavisi: İnfrared koagülasyon veya elektrokoter gibi yöntemlerle, hemoroid içindeki damarlar yakılır veya koagüle edilir. Bu da hemoroidin küçülmesine neden olur.
• Hemoroidektomi: Bu cerrahi yöntem, büyük ve şiddetli semptomlara sebep olan hemoroidlerin çıkarılmasını içerir. Genellikle diğer tedavi yöntemleri etkisiz olduğunda tercih edilir.

Sık Sorulan Sorular

Basur günümüzde çok sık karşılaşılabilen bir rahatsızlık olup kişilerin günlük aktivitelerini olumsuz etkileyebilir. Takip ve tedavisi dikkatli bir şekilde yapılmadığında semptomlar şiddetlenebilir.

Basur Kaşıntısına Ne İyi Gelir?

Kaşıntıyı hafifletmek için doktor kontrolünde ağrı kesici ilaçlar, analjezik kremler ve merhemler kullanılabilir. Ayrıca kaşıntıyı hafifletmek için evde doğal yöntemler arasında ılık su banyoları, aloe vera jeli, lavanta yağı gibi doğal yağların kullanımı etkili olabilir. Bu doğal ürünler, kaşıntıyı azaltarak rahatlama sağlayabilir. Ancak kişilerin alerjik yapıları farklı olduğundan herhangi bir bitkisel ürünün tedavi destek amaçlı kullanmadan önce doktora danışmak gerekir.

Hemoroid Hastaları Nelere Dikkat Etmeli?

Hemoroid hastaları, lifli beslenmeye özen göstererek sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve baklagiller gibi lif açısından zengin gıdaları tercih etmeleri önemlidir. Yeterli su tüketimi, dışkının yumuşamasına katkı sağlayarak semptomların hafiflemesine yardımcı olabilir. Ayrıca, aşırı zorlayıcı egzersizlerden kaçınılmalıdır.

Ameliyatsız Basur (Hemoroid) Tedavisi Mümkün mü?

Doktor kontrolünde ameliyatsız basur tedavisi çeşitli yöntemlerle yapılabilir. Sıcak su banyoları, lifli bir beslenme, topikal tedaviler ve bant ligasyon gibi minimal invaziv prosedürler, basur semptomlarını hafifletmeye ve iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Basura Ne İyi Gelir?

Basurun tedavisi, basurun türüne ve şiddetine göre değişir. Hafif basur vakalarında, doktor kontrolünde evde tedavi yöntemleri ile iyileşme sağlanabilir. Yeteri miktarda sıvı alımı, lifli gıda tüketimi, sıcak su banyoları, probiyotik gıdalar ve hafif egzersizler faydalı olabilir.

Basur, günlük yaşamını etkileyen, çoğunlukla ağrılı seyreden bir rahatsızlık olup bazı ciddi durumlarda komplikasyonlara yol açabilir. Basur belirtileri olan kişiler genel cerrahi polikliniğinden randevu alarak tedaviye başlayabilirler.