Hamilelikte şeker hastalığı

Gestasyonel diyabet nedir? Gestasyonel diyabet tip1 ve tip2 diyabetten farklı olarak gebelik boyunca ortaya çıkan ve gebelikten sonra düzelen diyabet türüdür. Ancak gebelik diyabeti olan kadınlarda daha sonra tip 2 diyabet geliştiği de gözlenmiştir. Gestasyonel diyabet gebelerde görülen değişik derecelerdeki glukoz tolerans bozukluğu olarak da tanımlanabilir. Gebelerde açlık kan şekerinin 90 mg\dl'nin, tokluk kan şekerinin de 120 mg\dl'nin altında olması ve HbA1C değerinin %6'nın altında olması beklenmektedir. Bu değerlerin üzeri gestasyonel diyabet olarak adlandırılmaktadır.

Gebelik diyabeti için yüksek risk taşıyanlar şunlardır:

Birinci derecede akrabalarında şeker hastalığı olanlar
Obez olmak
Daha önceki gebeliklerinde gestasyonal diyabet olması
Afro-Amerikalılar, Asyalı kadınlar, latinler
Gebelikte kortizon kullanımı
Gebelikten önce kötü glukoz tolerans öyküsü

Gestasyonel diyabet tanısı nasıl konur?

Gestasyonel diyabet tanısında glukoz yükleme testi kullanılmaktadır. Glukoz yükleme testinde hastaya 50 gr şeker verilerek 1 saat sonra glukoz değerine bakılır. Kan şekeri 140 mg/ dl üzerine çıkarsa 100 gr'lık şeker yükleme testine geçilir. Bu test esnasında bir, iki ve üçüncü saatlerde kan şekerine bakılır. En az iki değerin 140 mg/ dl'nin üzerinde olması gestasyonel diyabet tanısı koymak için yeterlidir. Gestasyonel diyabet yönünden riskli gebeler gebelik doğrulandıktan sonra en kısa sürede diyabet yönünden değerlendirilmelidir. Riskli olmayan gebeliklerde de 24-28. haftalarda diyabet taraması yapılmalıdır.

Hamilelikte şeker hastalığının anne bebek için taşıdığı riskler nelerdir?

Anneye ait riskler:

Kendiliğinden düşük
Hiperglisemi
Hipoglisemi
Organ hasarı
Preeklampsi
idrar yolu enfeksiyonu
Şiddetli kansızlık
Sezaryen doğum
Doğum sonrası kanama
Doğum sonrası doku enfeksiyonları

Anne karnındaki bebeğe ait riskler:

Doğumsal anomaliler
Gelişme geriliği
Bebeğin suyunun çok az veya çok fazla olması
İri bebek
Erken doğum
Doğum travması

Yenidoğan bebeğe ait riskler:

Solunum sıkıntısı
Hipoglisemi
Sarılık
Ölüm

Hamilelikte şeker hastalığının tedavisi nasıl yapılır?

Hamilelikte şeker hastalığı saptanan gebeler, kan şekerlerini düzenli olarak takip etmelidir. Hedeflenen kan şekeri açlık seviyesi 90 mg/dl'nin altında olmalı, tokluk kan şekeri ise 1. saatte 140 mg/dl'nin ve 2. saatte 120 mg/dl'nin altında olmalıdır. Gebelik şeker hastalığında tıbbi beslenme tedavisi uygulanmalıdır. Bu tedavide amaç, gebenin yeterli kilo almasını sağlamak ve kan şekerinin yükselmesini önlemektir.

Gebeler düzenli egzersiz yapmalıdır. Egzersiz kas kitlesini artırır ve dokuların insüline duyarlılığını yükseltir. Yapılacak egzersizler gebeyi zorlamamalıdır. Gebelerde şeker hastalığı tedavisinde insülin kullanılabilir. Ağızdan kullanılan diyabet ilaçları gebelerde önerilmemektedir.

Son güncellenme tarihi: 29 Ağustos 2018

Yayınlanma tarihi: 29 Ağustos 2018