Bademcik (Tonsil) Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Bademcikler (tonsiller), boğazın her iki yanında bulunan ve bağışıklık sisteminin bir parçası olarak görev yapan lenfoid dokulardır. Vücudu enfeksiyonlara ve zararlı mikroorganizmalara karşı koruma görevi üstlenen bademcikler, bazı durumlarda kanser hücrelerinin geliştiği bir bölge haline gelebilir. Bademcik kanseri, baş ve boyun kanserleri grubuna giren bir hastalıktır. Genellikle skuamöz hücreli karsinom (yassı hücreli kanser) türünde gelişir.

Bademcik (Tonsil) Kanseri Nedir?

Bademciklerde (anormal hücrelerin kontrolsüz büyümesiyle oluşan bir kanser türüdür. Bu hastalık, baş ve boyun bölgesinde en sık görülen kanserlerden biridir. Genellikle boğazın arka kısmında, bademciklerin yüzeyinde veya derin dokularında gelişir. Çoğu vakada skuamöz hücreli karsinom olarak ortaya çıkar ve zamanla çevre dokulara yayılabilir. Bademcik kanseri erken evrelerde belirgin semptomlar göstermeyebilir. Bu yüzden hastalar genellikle ileri evrede tanı alır. En yaygın belirtiler arasında yutkunma güçlüğü, kronik boğaz ağrısı, tek taraflı bademcik büyümesi ve boyunda ele gelen şişlikler yer alır. Hastalık ilerledikçe, ses değişiklikleri, kulak ağrısı ve ağız içinde iyileşmeyen yaralar gibi semptomlar da ortaya çıkabilir.

HPV (İnsan Papilloma Virüsü) enfeksiyonları son yıllarda bu kanser türüyle ilişkilendirilmiştir. Bademcik kanseri, erken evrede teşhis edildiğinde cerrahi müdahale veya radyoterapi ile tedavi edilebilir. İleri evrelerde kemoterapi ve immünoterapi gibi ek tedavilere ihtiyaç duyulabilir.

Bademcik (Tonsil) Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Bademcik kanseri, erken evrelerde belirti vermeyebilir veya soğuk algınlığı, boğaz enfeksiyonları gibi yaygın hastalıklarla karıştırılabilir. Ancak hastalık ilerledikçe yutkunma güçlüğü, boğaz ağrısı ve boyunda şişlik gibi belirgin semptomlar ortaya çıkmaya başlar. Tek taraflı, geçmeyen bademcik büyümesi veya iyileşmeyen yaralar, bademcik kanserinin önemli işaretlerinden biri olabilir. Hastalık ilerledikçe konuşma güçlüğü, kanlı balgam ve kulak ağrısı gibi ek belirtiler gelişebilir. Bademcik kanseri belirtileri şöyledir:

• Uzun süren ve geçmeyen boğaz ağrısı: Özellikle bir tarafta daha şiddetli olabilir.
• Yutkunma güçlüğü (disfaji): Katı ve sıvı gıdaların yutulmasında zorluk yaşanabilir.
• Boyunda şişlik veya ele gelen kitle: Lenf düğümlerinin büyümesine bağlı olarak oluşur.
• Bademciklerde belirgin ve tek taraflı büyüme: Normal bademcik büyümesinden farklı olarak ağrılı ve asimetrik olabilir.
• Ses değişiklikleri ve konuşmada bozukluk: Özellikle ilerleyen evrelerde ortaya çıkabilir.
• Kulak ağrısı (otalji): Boğazdaki sinirlerin etkilenmesine bağlı olarak kulağa vuran ağrılar görülebilir.
• Ağızda veya bademciklerde iyileşmeyen yaralar: Kanamalı ve beyaz plaklarla kaplı olabilir.
• Kötü ağız kokusu: Enfeksiyon veya tümör nedeniyle ağız kokusu gelişebilir.
• Açıklanamayan kilo kaybı ve iştahsızlık:  İleri evrelerde yaygın görülen belirtilerdendir.
• Kanlı balgam veya ağızdan gelen kanamalar:  İlerleyen kanser vakalarında gözlemlenebilir.

Bu belirtiler uzun süre devam ediyorsa veya giderek kötüleşiyorsa, hastanın bir kulak burun boğaz (KBB) uzmanına başvurması gereklidir. Erken teşhis, tedavi başarısını artırabilir ve hastalığın ilerlemesini önleyebilir.

Bademcik (Tonsil) Kanseri Nedenleri

Bademcik kanseri, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonu sonucunda gelişebilir. Kanser gelişiminde etkili olarak görülen nedenler şu şekilde detaylandırılabilir:

• HPV enfeksiyonu: HPV 16 ve 18 gibi yüksek riskli türler bademcik kanseriyle ilişkilidir.
• Kötü ağız hijyeni ve diş sağlığı sorunları: Ağız içi enfeksiyonlar ve bakteriyel dengesizlikler riski artırabilir.
• Bağışıklık sisteminin zayıflaması: HIV/AIDS hastaları ve organ nakli sonrası bağışıklık baskılanan bireylerde daha yaygın görülür.
• Genetik yatkınlık: Ailede baş-boyun kanseri öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
• Dengesiz beslenme ve vitamin eksiklikleri: Yetersiz sebze ve meyve tüketimi bağışıklık sistemini zayıflatabilir.
• Uzun süreli çevresel toksinlere maruz kalma: Kimyasallar, hava kirliliği ve zararlı gazlar hastalığın gelişiminde rol oynayabilir.
• Yaş ve cinsiyet: 50 yaş üstü erkeklerde daha yaygın görülse de, HPV’ye bağlı vakalar genç erişkinlerde de ortaya çıkabilir.

Bademcik kanserinden korunmak için HPV aşısı yaptırmak, düzenli diş ve ağız hijyenine dikkat etmek ve bağışıklık sistemini güçlendiren beslenme alışkanlıkları edinmek büyük önem taşır. 

Bademcik (Tonsil) Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Bademcik (Tonsil) Kanserinin Evreleri Nedir?

Tümörün büyüklüğü ve yayılımına bağlı olarak evre 0'dan evre 4'e kadar sınıflandırılır. Erken evrelerde hastalık yalnızca bademciklerle sınırlıyken ileri evrelerde lenf düğümlerine ve diğer organlara yayılabilir. Bademcik kanserinin evreleri şöyledir:

• Evre 0: Kanser hücreleri henüz yüzeyde ve yayılmamış haldedir. Erken teşhis edilirse tamamen tedavi edilebilir.
• Evre 1: Tümör 2 cm’den küçüktür ve bademcik dokusu içinde kalmıştır. Lenf düğümlerine veya diğer bölgelere yayılmamıştır.
• Evre 2: Tümör 2-4 cm arasındadır ancak hala bademcik bölgesi ile sınırlıdır. Yakındaki dokulara yayılmamıştır.
• Evre 3: Tümör 4 cm’den büyük olabilir veya yakındaki lenf düğümlerine yayılmıştır. Lenf düğümlerindeki tümörler 3 cm’den küçüktür.
• Evre 4A: Kanser ağız tabanı, dil kökü veya yakındaki kas dokularına yayılmıştır. Lenf düğümlerindeki tümörler 6 cm’ye kadar olabilir.
• Evre 4B: Kanser daha derin dokulara ve boyundaki büyük kan damarlarına yayılmıştır. Tedavi daha zor olabilir.
• Evre 4C: Kanser akciğerler, kemikler veya uzak organlara metastaz yapmıştır. İleri seviyede ve tedavi seçenekleri sınırlıdır.

Hastalığın evresi belirlendikten sonra cerrahi, radyoterapi, kemoterapi veya immünoterapi gibi uygun tedavi yöntemleri belirlenerek hastaya en iyi tedavi planı oluşturulur. Erken teşhis, hastalığın kontrol altına alınmasını ve tedavi başarısını büyük ölçüde artırır.

Bademcik (Tonsil) Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?