Burun Kanaması: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Burun kanaması, burun içini kaplayan dokuda kan kaybıdır. Burun kanamaları yaygındır. Çünkü burnun yüzün ortasındaki konumu ve iç yüzeyindeki yüzeye yakın çok sayıda kan damarı, onu yaralanma ve burun kanaması için kolay bir hedef haline getirir. Bu kan damarları kolayca kanayabilen bir yapıdadır. Burundan geçen hava, burnun içini kaplayan zarları kurutabilir ve tahriş edebilir. Fakat çoğu burun kanaması ciddi değildir ve evde tedavi edilebilir. Ancak bazıları doktor tarafından kontrol edilmelidir. Çünkü bazı durumlarda burun kanamaları diğer tıbbi sorunların erken bir işareti olabilir. Özellikle de burnun arka kısmında gerçekleşen kanamalarda bu durum söz konusudur. Burun kanaması bazı durumlarda evde durdurulabileceği gibi ciddi durumların habercisi de olabildiği unutulmamalıdır.

Burun Kanaması Nedir?

burnunun içindeki dokudan kan kaybıdır. İki tür burun kanaması vardır. Bunlar ön burun kanaması ve arka burun kanamasıdır. Fakat arka burun kanaması fazla görülmese de tıbbi müdahale gerektirir. Ön burun kanamalarının büyük kısmı burun boşluğunun girişinde gerçekleşir. Çünkü ön burun aşırı sıcağa ve soğuğa, yüksek ve düşük neme maruz kalır ve kolayca travmatize olur. Burun kanaması çeşitleri şunlardır:

• Ön burun kanaması: Burnun ön kısmında gerçekleşir ve kan burun deliklerinden dışarı akar. Toplumda yaygın olarak görülür fakat genelde ciddi bir hastalık durumuna işaret etmez.
• Arka burun kanaması: Boğaz yakınında ve burnun gerisinde oluşan kanamalardır. Kanın geriye doğru akmasına neden olabilir ve nadir görülür.
• Burun kanaması özellikle çocuklarda ve 65 yaş üstü kişilerde çok yaygındır. Bu durum çocuklar için can sıkıcı olabilir, ancak genellikle ilk yardımla kolayca durdurulabilir ve daha uzun süreli sorunlara neden olmaz. Burun kanamalarının birkaç nedeni vardır, ancak bunlar nadiren endişe vericidir. Hastalık kaynaklı olmayan burun kanamaları şu yöntemlerle önlenebilir:
• Kuru havalarda hava nemlendirici kullanmak
• Burnu nemli tutmak
• Burun içerisine temastan kaçınmak
• Özellikle çocukların burun içine yabancı madde sokmasını engellemek

Burun Kanamasının Nedenleri Nelerdir?

Burun kanamalarına burun mukozasındaki kan damarlarının yırtılması neden olur. Bazı durumlarda, altta yatan sağlık koşulları ve daha az yaygın olan olaylar burun kanamasına neden olabilir. Burun kanamalarının yaygın nedenleri şunlardır:

• Yüze darbe alınması
• Karaciğer hastalığı
• Kemoterapi
• Burun içini ellemek
• Sert bir şekilde sümkürme
• Burunda, boğazda veya sinüslerde enfeksiyon
• Soğuk algınlığı
• Alerji
• Ateş düşürücü ilaçlar
• Kan sulandırıcı ilaçlar
• Burun spreyleri
• Nemli sıcak veya soğuk hava
• Lösemi
• Burun polipleri
• Sinüzit
• Hamilelik

Burun kanaması, buruna giren yabancı bir cisimden kaynaklanıyorsa, kanamaya ek olarak ağrı veya kaşıntı, bir burun deliğinden kokulu akıntı ve ağız kokusu da olabilir. Eğer kanamaya saman nezlesi neden oluyorsa, burun kaşıntısı, hapşırma ve gözlerde kaşıntı da kanamaya eşlik edebilir.Burun kanamaları dış etki olmaksızın da meydana gelebilir. Örneğin, burun içinde mukus salgılayan bir doku olan mukoza zarı kuruduğunda, kabuklandığında veya çatladığında kanamaya neden olur. Kanama bozukluğu olan kişilerde olduğu kadar pıhtılaşma önleyici ilaç kullanan kişilerde de burun kanamalarına sık rastlanır.

Burun Kanaması Tedavisi

Kanama burnun ön kısmında gerçekleşiyorsa bazı uygulamalar kanamanın kısa sürede durmasına yardımcı olabilir. Özellikle çocuklarda kan görünce başlayan ağlama, durumu zorlaştırabilir ve kanamanın artmasına neden olabilir. Bu nedenle öncelikle kanama olan çocuğun sakinleştirilmesi gerekir. Çocuk ya da yetişkin farketmeksizin kanama durumunda dik oturmak önemlidir. Dik oturma pozisyonundayken baş hafifçe öne doğru eğilerek kanın geriye akmasının önüne geçilmelidir. Fakat eğer kanama bir süre sonra durmuyorsa ya da durduktan sonra tekrar ediyorsa bu tıbbi müdahale gerektiren bir durum olabilir.

Eğer kanama burnun arka kısmında ise ya da tekrarlayan bir kanama varsa tıbbi müdahale için gerekebilir. Fakat tedavi için öncelikle sorunun burun içinde nerede kaynaklığının teşhis edilmesi gereklidir. Burun kanamaları genellikle belirtilere bakılarak teşhis edilir. Doktor burun kanamasının nedenlerini belirlemeye çalışmak için bazı sorular sorar ve kısa bir muayene yapar. Bunun için öncelikle fiziksel olarak burun içerisi incelenir. Eğer gerekli görülürse endoskopi, tomografi ya da röntgen ile burun içi görüntülenebilir. Bunlar dışında eğer başka bir hastalık sonucunda burun kanaması geliştiğinden şüphe ediliyorsa kan tahlilleri istenebilir. Sık sık burun kanaması varsa veya belirli risk faktörleri varsa, doktor daha fazla araştırma yapmak isteyebilir. Kan testleri dışında kişinin bir kulak burun boğaz uzmanına yönlendirilmesini uygun görebilirler.

Teşhis sonrası eğer bir kan damarının yırtılması nedeniyle kanama varsa koterizasyon adı verilen bir uygulama ile damar ısıtılır ve yakılır. Bu şekilde damarın açık kısmı kapanmış olur. Aynı zamanda ciddi olmayan durumlarda burun içine tampon uygulaması ile kanama durdurulabilir.

Hangi Durumda Sağlık Kurumuna Başvurmalı?

Çoğu burun kanaması genellikle hafiftir ve uzun sürmez. Biraz sabır ve baskıyla, hemen hemen tüm komplike olmayan ön burun kanamaları durdurulur. Doktor bakımı gerektiren nadir görülen burun kanamaları bile genellikle koterizasyon, tamponlama veya diğer seçeneklerle başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Burun kanaması dışında, tekrarlayan enfeksiyonlar ve morarma gibi belirtiler varsa, bu durum bir kan hastalığından kaynaklanıyor olabilir. Bu nedenle en kısa sürede bir doktora kontrol ettirilmesi gerekir. Fakat aşırı kanaması olan, birden fazla tıbbi sorunu olan veya pıhtılaşma önleyici ilaçlar alan bazı kişilerin burun kanaması tedavisi için hastaneye yatırmaları gerekebilir. Aşağıdaki durumlarda acil tıbbi yardım alınması önerilir:

• Burundan alınan bir darbe nedeniyle yaralanma
• Çok şiddetli kanama
• Nefes almakta güçlük çekmek
• Burun kanamasının 15 dakikadan uzun sürmesi
• 2 yaşından küçük bir çocukta gerçekleşmesi
• Kan sulandırıcı ilaç kullanımı
• Burun kanamasının kan kusmayla birlikte gerçekleşmesi

Burun kanaması rahatsız edici olabilir ama genellikle endişelenecek bir şey değildir. Bununla birlikte, doktorlar kanamalara neden olan altta yatan bir tıbbi durum olup olmadığını araştıracağından, sık veya alışılmadık derecede ağır burun kanaması mutlaka doktora gösterilmelidir.

Burun kanamasını ilk yardım önlemleri kullanarak durmuyorsa acil servise gitmek gerekir. Ayrıca, burundan kan sızmaya devam ederse, özellikle de sürekli burun tıkanıklığı veya kötü kokulu bir burun akıntısı varsa, sağlık kurumuyla tekrar iletişime geçilmelidir. Yaşlı insanlarda, özellikle sigara içenlerde, bunlar burun ya da sinüslerdeki bir tümörün belirtileri olabilir. Küçük bir çocukta bunlar, burun deliğine yabancı bir cismin takıldığının işaretleri olabilir. Bu nedenle burun kanaması dikkat edilmesi gereken tıbbi bir durumdur.

2 yaşından küçük bir çocuğun burun kanaması varsa, düzenli olarak burun kanaması yaşıyorsanız, kalp çarpıntısı oluştuysa, nefes darlığı ve soluk cilt gibi kansızlık belirtileriniz varsa, kan sulandırıcı bir ilaç kullanıyorsanız ya da burun kanamanız 10 ila 15 dakikadan uzun sürdüyse, kanama aşırı fazla ise, hastanın kusmasına neden olacak kadar büyük miktarda kan yutuyorsanız, kafanıza bir darbe aldıktan sonra başlayan kanama varsa en kısa sürede acil müdahale için bir sağlık kurumuna başvurmalısınız.