Prenses Doğum (Epidural Normal Doğum) Nedir?

Doğum sürecinin ne kadar ağrılı olduğu herkes tarafından bilinen bir gerçektir. Bu nedenle epidural anestezi ile doğum yapılması günümüzde oldukça tercih edilen bir yöntemdir. Epidural anestezide vücudun alt kısmından ağrı uyarısını alan omurilik sinir hücreleri bloklanır. Omuriliğin etrafında bulunan dural zar ile arasındaki boşluğa bir katater vasıtası ile uygulanan epidural anestezide kateter doğum süresi boyunca çıkarılmayarak ilaç tedavisine devam edilir. Epidural anestezinin her birey için uygun olmadığı, anne ve bebeğin durumuna göre yapılabilirliğinin değiştiği unutulmamalıdır. Prenses doğum ile ilgili merak ettiğiniz diğer konular için yazının devamını takip edebilirsiniz.

Prenses Doğum (Ağrısız Doğum) Nedir?

Prenses doğum, epidural olarak uygulanan bölgesel anestezi ile gerçekleştirilen doğumu ifade eder. Anestezik ajanlar kişinin ağrı hissini algılamasını engellemeye yardımcı olur. Bölgesel olarak uygulanan epidural anestezide kişi belden aşağısına dair hislerini kaybeder.

Neden Prenses Doğum Deniliyor?

Doğum sırasında oluşan ağrı oldukça şiddetlidir. Epidural normal doğum sırasında uygulanan epidural anestezi sayesinde ağrı seviyesi normal doğuma göre oldukça düşüktür. Bu şekilde daha ağrısız yapılan doğumlar toplumda zaman içerisinde oluşan bir kalıp nedeniyle “prenses doğum” şeklinde lanse edilir.

Epidural Normal Doğum Nedir?

Epidural normal doğum, epidural anestezi ile ağrı hissi kesilen anne adayının normal vajinal yoldan çocuk dünyaya getirmesini tanımlar. Epidural ismini anestezik ajanın epidural boşluğa enjekte edilmesinden alır. Epidural boşluk dura zarı adı verilen omuriliğin kalın ve koruyucu özellikte zarı ile omurilik arasındaki boşluktur. Omurilikteki sinirlerin anestezik ilaç ile bloke edilmesi kişinin vücudunun alt kısmında gelen ağrı hissinin beyne iletimini engelleyici etki gösterir.

Epidural Normal Doğum Kimler İçin Uygun Değildir?

Birçok anne adayı tarafından tercih edilen epidural normal doğum bazı bireyler için oldukça riskli bir uygulama olabilir. Epidural normal doğumun tercih edilmemesini gerektirebilecek durumlardan bazıları şu şekildedir:

• Kan inceltici özelliği gösteren ilaçların kullanımı
• Pıhtılaşmadan sorumlu trombosit hücrelerinin sayısının düşük olması
• Tansiyon düşüklüğü
• Aşırı düzeyde kanama meydana gelen olgularda
• Aktif enfeksiyon varlığında

Epidural Normal Doğum Nasıl Uygulanır?

Epidural anestezi, anestezi uzmanları tarafından bel bölgesindeki omurilik bölgesine uygulanır. Bu uygulamada lokal anestezik etken maddeli bir ilaç omurilik ile zar arasındaki boşluğa enjekte edilerek bu bölgedeki sinir hücrelerinin sinyalleri kesilir ve hasta belden aşağısını hissedememeye başlar. İlaç düzeyinin doğru şekilde ayarlanması oldukça önemlidir. Doğru şekilde ayarlanmış anestezi sayesinde anne adayları ağrıyı hissetmezken meydana gelen kasılmaları algılayabilir düzeyde kalırlar.

Epidural normal doğumda anestezi herhangi bir zaman diliminde uygulanabilir. Ancak bazı sağlık kuruluşları ve hekimler epidural anesteziyi sadece doğumun belirli bir aşamasına geldikten sonra uygulama taraftarıdır. Bu duruma gerekçe olarak ise yapılan çeşitli çalışmaların epidural anestezinin doğumun erken evrelerinde uygulanmasının doğumu geciktirici etkiye neden olabileceğine işaret etmesini gösterirler (2).

Epidural Normal Doğum Faydaları Nelerdir?

Sinir blokajı sağlayan epidural anestezi ile normal doğumda anestezikler doğum sırasında oluşan ağrının kontrolünü sağlarlar. Epidural anestezi aynı zamanda siyatik gibi nedenlerle oluşan sırt ağrısı veya spinal sinir kökü hasarı nedeniyle oluşan kol ve bacak ağrılarında da tercih edilen bir yöntemdir. Epidural anestezinin uygulanmasından kişinin göbek deliği ile üst bacak bölgesi arasını hissetmeyişine kadar geçen süre kabaca 15 dakikadır (4).

Epidural anestezi, çocuk doğumu sırasında oluşan ağrının kontrolünde en etkili yöntemdir. Aynı zamanda hem çocuk hem de anne sağlığı açısından minimal düzeyde bir yan etki profiline sahip olması nedeniyle sıklıkla tercih edilir. Oldukça hızlı bir şekilde etki gösteren epidural anestezi uygulanan bireyler doğum sırasında oldukça az veya hiç ağrı hissetmeden süreci tamamlayabilirler.

Doğum sırasında oluşan ağrının yokluğu aynı zamanda kişiye bu sürecin sonrasında istirahat için daha fazla zaman kazandırmış olur. Bu durum özellikle uzun doğumlarda oldukça faydalı kabul edilir. Ağrının olmaması ve kişinin daha rahat istirahat etmesi çocuk doğurma deneyiminin de daha pozitif olmasına yardımcı olabilir.

Epidural anestezi ile kişiler ağrısız olmaları nedeniyle doğum sürecine daha konsantre şekilde aktif olarak katılabilirler.

Yapılan çeşitli çalışmalar epidural anestezi ile çocuk doğurmanın bu süreç sonrasında gelişebilen postpartum depresyon gibi ruhsal bozukluklara yakalanma riskinde bir azalma sağlayabileceğine işaret eder (1). Ancak bu konuda yapılan çalışmaların henüz başlangıç aşamasında olduğu ve aksini iddia eden çalışmaların da literatürde mevcut olduğu unutulmamalıdır.

Epidural normal doğumun bir diğer avantajı da anestezinin istenilen zamanda uygulanabilmesidir. Gerekli durumlarda normal doğumdan vazgeçilerek sezeryan kararı alınsa bile ilaç uygulanmasına devam edilerek kişinin bilinci açık şekilde bu süreçleri takip etmesi sağlanmış olur.

Epidural Normal Doğum Risk Faktörleri Nelerdir?

Epidural normal doğum aynı zamanda birtakım risk faktörlerini de beraberinde getirebilir. Bu durumlardan bazıları şunlardır:

• Kaşıntı
• Titreme
• İdrar yapmada zorlanma
• Doğum sonrası ilk birkaç gün bel ve sırt bölgesinde ağrı olması

Nadir de olsa yukarıda bahsedilen durumlara ek olarak daha önemli yan etkiler de meydana gelebilir. Bu durumlar kısaca şu şekildedir:

• Bulantı
• Ateş
• Kusma
• Sersemlik
• Baş dönmesi
• Baş ağrısı
• Kalp atışlarında hızlanma
• Nefes darlığı

Epidural normal doğum bazı bireylerde kasılmaların hissedilmesini engelleyerek ıkınma eylemini gerçekleştirmesini engelleyici etki gösterebilir. Bu durumlarda forseps kullanımı veya sezeryan doğum gibi uygulamalara gereksinim duyulabilir. Epidural anestezi uygulamaları aynı zamanda kan basıncı ani bir düşüşe neden olurlar. Doğum sırasında kan basıncının normal olması bebeğin doğana kadar olan süreçte oksijensiz kalmaması açısından oldukça önemlidir. Düzenli olarak yapılan kan basıncı takiplerinde böyle bir değişiklik saptanması halinde oksijen, sıvı ve ilaç desteği gereksinimi ortaya çıkabilir.

Doğum sırasında yukarıda sayılan belirtilerden herhangi birini hissetmeniz halinde doktorunuzu bu durum hakkında bilgilendirmeniz oldukça önemlidir.

Epidural anestezi uygulamalarının çok nadir olmakla bir takım uzun vadede ortaya çıkabilen komplikasyonları da olabilir. Bu potansiyel komplikasyonlardan bazıları şunlardır:

• Omurilik ve sinirlerin kalıcı hasara uğraması
• Nefes alıp verme ile ilgili problemler
• Uyuşma ve karıncalanma hissinin kalıcı olarak devam etmesi

Her ne kadar halihazırda kateter yerleştirilmesinin ve doğumun kendisinin gelişen sırt ağrısının sebepleri arasında yer almasına rağmen epidural anestezi uygulamaları sonrasın bazı bireylerde uzun süreli sırt ağrısı şikayeti ortaya çıkabilir. Kalıcı sinir hasarının geliştiği vakalar ise epidural anestezi uygulamalarının yaklaşık olarak 1/240000’inde meydana gelir (5).

Epidural uygulamalar, ağrı hissinin kontrolü amacıyla doğum sırasında en sık tercih edilen anestezi tipidir. Anestezi uzmanı tarafından uyuşturma özelliği bulunan ilaçların alt sırt veya bel bölgesine yerleştirilmiş küçük kateterlerden verilmesi şeklinde uygulanır. Epidural normal doğum genel olarak düşük riskli kabul edilir ve çoğu bireyin doğum süresince ağrı duymamasını sağlar. Bu faydalarına rağmen epidural normal doğumun birtakım riskleri de mevcuttur.

Baş ağrısı, tansiyon düşüklüğü, idrar yapma problemleri ve sırt ağrısı gibi bu problemlere karşı ne gibi önlemler alınabileceği gibi epidural normal doğum hakkında merak ettiğiniz diğer konular için sağlık kuruluşlarına başvurarak uzman hekimlere danışmanız önerilir. Sağlıklı günler dileriz.