Spiral Nedir? Spiral Ne Zaman ve Nasıl Takılır?

Spiral bireyin ihtiyaçlarına ve sağlık durumuna göre farklı seçenekleri bulunan bir doğum kontrol cihazıdır.

Spiral bireyin ihtiyaçlarına ve sağlık durumuna göre farklı seçenekleri bulunan bir doğum kontrol cihazıdır. Kadınların ihtiyaçlarına uygun olan bir spiralin seçilmesi etkili ve güvenilir bir doğum kontrolü sağlamada önemlidir. Spiral kullanımını düşünen kadınların öncelikle bir sağlık uzmanıyla görüşerek spirale uygunluğunun değerlendirilmesi gerekir.

Spiral Nedir?

Spiral rahim içine yerleştirilen bir doğum kontrol yöntemidir ve istenmeyen gebeliği önlemek için kullanılır. Genellikle bakırdan oluşan T şeklindeki spiral rahmin iç duvarına yerleştirildiğinde rahim içi sıvılarını, sperm hareketini ve yumurtlama döngüsünü etkileyerek çalışır. Bu sayede sperm ve yumurta bir araya gelemediği için döllenme gerçekleşemez. Spiral uzun süreli doğum kontrol yöntemidir ve doğru şekilde yerleştirildiği sürece etkinliği oldukça yüksektir.

Spiral Neden Takılır?

Spiral gebeliğin önlenmek istendiği durumlarda tercih edilen yöntemlerden biridir. Spiralin doğum kontrol yöntemi olarak tercih edilmesinin bazı nedenleri şunlardır:

• Spiral takıldıktan sonra yıllarca etkinliğini korur.
• Kadın doğurganlığı üzerinde uzun süreli bir etki bırakmaz ve çıkarıldığında doğurganlık yeteneği tekrar devam eder.
• Takıldığı andan itibaren gebeliği önleyici etkisi başlar.
• Hormonal ilaçlar almak istemeyen kadınlar için etkili bir seçenektir.

Spiral Ne Zaman Takılır?

Spiral takılma zamanı kadının ihtiyaçlarına ve gebelik durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Spiral rahim ağzının açık olması nedeniyle adet döngüsünün ilk günlerinde ya da adet dönemi sonunda takılabilir. Eğer hamilelik riski yoksa adet döneminin herhangi bir gününde de işlem gerçekleştirilebilir. Kişi doğum sonrasında spiral kullanmak isterse doğumdan sonra en az 6 hafta geçmesi önerilir. Fakat sağlık durumu, rahim yapısı ve enfeksiyon gibi bazı faktörler nedeniyle spiral kullanımı her kadın için uygun olmayabilir. Her kadının ihtiyaçları farklıdır bu nedenle doğru zamanlama ve uygun spiral seçimi için bir sağlık uzmanıyla görüşmek en doğrusudur.

Spiral Kimlere Takılır?

Spiral kullanımı doğum kontrol yöntemleri hakkında bilgi sahibi olan ve aktif cinsel yaşama sahip kadınlar için uygun bir seçenektir. Doğum kontrolünde etkili ve uzun süreli koruma sağlamak isteyenler spiral kullanımını düşünebilirler. Aynı zamanda hormonal doğum kontrol yöntemlerinden kaynaklı yan etkiler ya da sağlık sorunları nedeniyle hormonal yöntemler kullanamayan kadınlar da spiral kullanımını tercih edebilirler. Spiral kullanımı aynı zamanda doğum kontrol yöntemlerine düzenli kullanmada zorluk yaşayan kadınlar için de avantajlıdır. Çünkü spiral bir kez takıldığında uzun yıllar koruma sağlamaya yardımcı olur. Fakat spiral kullanımı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları olan kadınlara uygun olmayabilir. Aynı zamanda bazı rahim yapıları ve sağlık sorunları da spiral kullanımını engelleyebilir. Bu nedenle kişinin spiral kullanımına uygunluğu için bir sağlık uzmanıyla görüşmesi önemlidir.

Spiral Kimlere Takılmaz?

Spiral kullanımı her kadın için uygun olmayabilir. Kadınlarda spiral kullanımının uygun olmadığı durumlar şunlardır:

• Hamile kadınlar için spiral kullanımı uygun değildir çünkü spiral rahim içine yerleştirilemez. Bu nedenle spiral takılmadan önce kişinin hamile olmadığından emin olmak gerekir.
• Aktif rahim içi enfeksiyonu bulunan kadınların spiral kullanması enfeksiyonun yayılma riski nedeniyle uygun değildir. Aynı zamanda enfeksiyon cihazın çalışma durumunu da olumsuz etkileyebilir.
• Kişinin rahminde bir şekil bozukluğu yani yapısal bir anormallik bulunuyorsa spiral doğru yerleştirilemeyeceği için kullanılamayabilir.
• Rahim yada rahim ağzı kanseri teşhisi almış kadınların rahim içine spiral takılması uygun değildir.
• Aşırı kanama ya da anemi gibi sağlık sorunları bulunan kadınların spiral kullanması kanamanın daha fazla olmasına neden olabilir.
• Spiralin yapıldığı bakır gibi maddelere alerjisi olan kadınlar alerjik reaksiyon yaşamamak için spiral kullanamazlar.
• Doğum sonrası rahmin normalleşme sürecinde spiral kullanımı uygun değildir. Bu nedenle bir süre beklemek gerekir.

Spiral Nasıl Takılır?

Spiral takılması için uygun olan kişiler işlem öncesi doktor ile tekrar görüşmelidir. Bu görüşmede spiral tercihleri değerlendirilir, Aynı zamanda kişinin hamilelik durumu da değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda kişi hamile değilse ve spirale engel bir sağlık sorunu bulunmuyorsa muayene ile rahim içi boyut belirlenir ve buna uygun boyuttaki spirale karar verilir. Spiral takılma randevusu kişinin regl döngüsünün uygun bir gününe verilir. İşlemin gerçekleştirildiği gün eğer doktor tarafından gerekli görülürse ağrı hissedilmemesi için lokal anestezi yapılabilir. Cihazı yerleştirmek için doktor spekulum adı verilen bir alet kullanarak rahim ağzı genişletilir. Aplikatör ile spiral doğru şekilde konumlandırılarak rahim içine bırakılır. İşlem sonrası düzenli kontrol muayeneleri spiralin etkinliğini değerlendirmek için önemlidir.

Spiral Takıldıktan Sonra Ne Sıklıkta Doktor Kontrolü Gereklidir?

Spiral takıldıktan sonra düzenli doktor kontrolleri gerektiren bir doğum kontrol yöntemidir. İşlem sonrası doktor kontrolleri cihazın doğru yerleştiğini ve uygun bir şekilde çalıştığını doğrulamak, kullanıcının sağlığını izlemek ve potansiyel yan etkileri tespit etmek amacıyla önemlidir. Spiral takıldıktan sonra genellikle ilk 3 ay içinde doktor kontrolü önerilir. İlk kontrolden sonraki süreç eğer doktor daha erken kontrol randevusu önermezse genellikle yılda bir kez yapılabilir. Fakat kullanıcıya özgü koşullara ve ihtiyaçlara bağlı olarak doktor farklı bir takip planı belirleyebilir. Aynı zamanda kullanıcı cihazın iplerini düzenli olarak kontrol etmeli ve herhangi bir anormallik fark ettiğinde en kısa sürede doktora başvurmalıdır.

Spiral Nasıl Çıkarılır?

Spiral çıkarılmadan önce kullanıcı doktoruyla iletişime geçmelidir. Spiralin çıkarılması kadının adet döngüsünün uygun bir zamanında yapılır. Çünkü adet dönemi sırasında rahim ağzı daha açık olduğu için işlem daha kolay gerçekleştirilebilir. Cihazın çıkarılması için spekulum isimli araç rahim ağzını genişletmek için kullanılır. Spiralin ipleri çıkarmayı kolaylaştırmak için hafifçe doktor tarafından çekilir ve cihaz yavaşça rahimden çıkartılır. İşlem sonrası doktor rahim yapısında bir bozulma olup olmadığını görmek için muayene yapabilir.

Spiral Kullanımı Sırasında Gebelik Gelişebilir mi?

Spiral rahim içine yerleştirildiğinde etkili bir doğum kontrol yöntemi olsa da gebeliği tamamen önlemez. Fakat gebelik olasılığını diğer doğum kontrol yöntemleri gibi çok düşük hale getirir. Gebelik spiral kullanımı sırasında nadir görülen bir durumdur ve genellikle gebelik riskini artıran durumlar şunlardır:

• Spiralin doğru şekilde takılmadığı durumlarda koruyucu etkisi azalabilir ve gebelik riski artabilir.
• Spiralin yerinden kayması çok nadir görülen bir durum olsa da gebeliğe yol açabilir.
• Spiral takılmadan önce hamilelik teşhis edilmemiş ise spiral takılıyken hamilelik devam edebilir.
• Gerekli kontrollerin yapılmaması nedeniyle spiralin süresinin dolduğunun fark edilmemiş olması da etkisini yitirmesine neden olur.

Hangi Spiral Türü Tercih Edilmeli?

Temel olarak 2 çeşit spiral mevcuttur. Her kadının ihtiyaçları ve tercihleri farklı olduğundan hangi tip spiralin en uygun olduğuna karar vermeden önce bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Spiral çeşitleri şunlardır:

• Bakırlı Spiral: Bakırlı spiral içinde hormon bulunmayan bir rahim içi cihazdır. T şeklindedir ve ciahzın alt kısmında bakır tel bulunur. Bakır sperm rahim içine geldiğinde hareketliliğini yavaşlatarak yumurtaya ulaşmasına engel olur. Aynı zamanda bakırın yapısı gereği sahip olduğu bakteriostatik etkisi de enfeksiyon riskinin önüne geçebilir. Hormon kullanımına hassasiyeti bulunan kişiler için ortalama 5-10 yıl kadar doğum kontrolü sağlayabilir. Ancak süreler değişiklik gösterebilir.
• Hormon İçeren Spiral: Hormon içeren spiraller rahim içine yerleştirildiğinde progesteron hormonu salan cihazlardır. T şeklinde ve ince plastikten yapılmıştır. Hormonun bulunduğu bir rezervuara sahiptir ve bu hormon sperm hücrelerinin yumurtaya ulaşmasına engel olur. Bazı kadınlarda hormonlu spiral kullanımı adet kanamasını azaltabilir. Ortalama 5 yıl kadar koruyuculuk sağlayabilir fakat kullanım süresi kişiye göre değişiklik gösterir.

Spiral Enfeksiyonu Belirtileri

Spiral enfeksiyonları cihazın yerleştirilmesinden sonra ortaya çıkabilen ciddi bir durumdur. Enfeksiyon belirtileri şunlardır:

• Kokulu, rengi değişmiş veya normalden daha fazla vajinal akıntı,
• Hafif veya şiddetli karın ağrısı,
• Düzensiz adet kanamaları,
• Vücut sıcaklığında yükselme,
• Cinsel ilişki sırasında ağrı,
• Kasık bölgesinde hassasiyet ve dolgunluk hissi.
   

Spiral genellikle etkili bir doğum kontrol yöntemidir. Fakat kullanıcıların gebelik riskini minimize etmek için cihazın düzgün takıldığından ve düzenli olarak doktor kontrollerine gidildiğinden emin olmaları önemlidir. Herhangi bir komplikasyon şüphesi durumunda bir sağlık uzmanıyla iletişime geçmek gerekir.