Ayak Burkulması Nasıl Geçer? Ayak Burkulması Belirtileri Nelerdir?

Ayak, otuz üç eklemden oluşan ve bu eklemlere bağlı çok sayıda bağ bulunduran bir yapıdır.

Ayak, otuz üç eklemden oluşan ve bu eklemlere bağlı çok sayıda bağ bulunduran bir yapıdır. Ayakta çok sayıda bağ bulunması uygun olmayan koşullarda burkulma oluşmasına yol açabilir.

Ayak Burkulması Nedir?

Günlük hayatta yapılan fiziksel aktivitelerde vücut ağırlığını taşımakla görevli olan ayak çok sayıda kemik ve eklemden oluşan bir yapıdır. Eklem içerisinde kemikleri birbirine bağlamakla görevli olan sert fibröz dokular bulunur. Ayakta bulunan bu fibröz doku bağlarının yırtılması sonucunda ayak burkulması ortaya çıkabilir. Ayakları anormal burulma hareketlerine veya bükülmelere maruz bırakan bazı spor veya meslek gruplarında faaliyet göstermek sonucunda ayak burkulmaları oluşabilir.

Ayakta oluşan burkulmanın şiddetine göre ayak burkulması üç farklı şekilde derecelendirilebilir. Ayak burkulması dereceleri şu şekildedir:

  1. Derece 1: Bu tür ayak burkulmaları mikroskobik yırtıklara veya bağların gerilmesine neden olabilir. Birinci derece ayak burkulması sonucunda oluşan yaralanma oldukça hafiftir.
  2. Derece 2: Orta derece burkulma olarak da adlandırılan bu burkulmada bağlarda oluşan gerilme daha şiddetli olabilir. Orta derece ayak burkulmasında bağlar kısmen yırtılmış olabilir.
  3. Derece 3: Oldukça şiddetli olan üçüncü derece ayak burkulmasında bağlar tamamen yırtılabilir. Bağların tamamen yırtılması sonucunda ayakta kalmada dengesizlikler yaşanabilir veya ayak tarafından vücut ağırlığını taşımakta zorlanmalar oluşabilir.

Ayakta oluşan burkulmalar farklı bölgelerde oluşum gösterebilir. Bu bölgelerden bazıları şu şekildedir:

  • Orta Ayak: Ayak kemerini içeren merkezi alan orta ayak olarak adlandırılır. Sporcularda uygulanan faaliyet sırasında düşme ve çarpışma (özellikle snowboard, rüzgar sörfü, ata binme veya rekabetçi dalış sırasında) gibi orta ayağın izole bir bükülmesi nedeniyle orta ayakta burkulma ortaya çıkabilir. Kadın bale dansçılarında parmak uçlarında dönme veya zıplama esnasında ayak bileğinde anormal bir şekilde bükülme meydana gelebilir. Bunun yanı sıra herhangi bir tökezleme veya düşme sırasında da orta ayak nurkulması oluşabilir.
  • İlk Metatarsofalangeal eklem: Ayak başparmağının tabanında bulunan ekleme metatarsofalangeal eklem denir. Ayak başparmağının hiperekstansiyonu (geriye doğru aşırı bükülme) metatarsofalangeal eklemin burkulmasına neden olabilir. Bu burkulma çim parmak olarak da adlandırılabilir.

Ayakta oluşan zorlanmalar sonucunda ayak burkulması ortaya çıkabilir. Burkulma durumu eklemlerdeki iki kemiği birbirine bağlayan doku olan bir bağın gerilmesi veya yırtılması durumunda meydana gelebilir. Ayak yapısınında çok sayıda kemik, eklem ve bağ doku gibi burkulmanın meydana gelebileceği pek çok oluşum bulunur.

Yaralanmanın ciddiyetine göre atanan üç burkulma kategorisi vardır. Ayakta en sık görülen doku yaralanmalarından biri bağ dokuda oluşan plantar fasiittir. Plantar fasiit, ayağın altından topuğa kadar uzanan bir bağ doku türüdür.

Ayak Burkulması Nedenleri

Ayaklar günlük hayatta hareket etmemizi yardımcı olan vücut organıdır. Ayakta bulunan bağlarda oluşabilecek herhangi bir baskı bağların yırtılmasına neden olabilir. Daha önce ayak burkulması yaşamak bu durumun tekrar etmesi için önemli bir risk faktörüdür. Bazı genetik faktörler, kullanılan ilaçlar ve kronik hastalıklar da burkulma riskini artırabilir.

Ayak Burkulması Belirtileri Nelerdir?

Hafif veya orta orta ayak burkulmasında, orta ayak bölgeniz şiş ve hassas olacaktır ve bazı yerel morarmalar (siyah ve mavi renk değişikliği) olabilir. Daha şiddetli burkulmalarda, yaralı ayağınıza ağırlık veremeyebilirsiniz.

Çim ayak parmağınız varsa, ayak başparmağınızın tabanı ağrılı ve şiş olacaktır.

Ayak burkulması olan hastalarda aynı zamanda tendonlarda yırtılma ve kırık da olabilir.

Ayak bileği ve ayağın burkulması veya kırılmasının belirtileri:

  • Hasta yaralı ayağa ağırlık verdiğinde kötüleşen ağrı
  • Şişlik veya morarma
  • Kısıtlı hareket aralığı veya dengesizlik olabilir.

Semptomlar burkulmanın yerine ve düzeyine göre değişir. Ayak burkulması olan çoğu insan ayaklarında ağrı, hassasiyet, morarma ve şişlik yaşar. Semptomlar tipik olarak burkulma bölgesinden kaynaklanır, bu nedenle yırtık bağ ayağınızın kemer yerine ayağınızın yanına yakınsa, semptomlar yanda daha belirgin olacaktır. Ağrı düzeyi her zaman yaralanmanın ciddiyetini göstermeyebilir. Bazen kırıklar görece ağrısız olabildiği gibi basit yumuşak doku şişlikleri yüksek düzeyde ağrıya sebep olabilir.

Etkilenen ayağa ağırlık vermekte zorlanabilirsiniz, bu da topallamaya neden olur.

Ayak Burkulması Nasıl Teşhis Edilir?

Belirtilerinizi gözden geçirdikten sonra, doktorunuz ayağınızı tam olarak nasıl yaraladığınızı sorabilir. Ayrıca mesleğiniz, boş zaman etkinlikleriniz, spora katılımınız, daha önceki ayak travmalarınız veya ayak ameliyatlarınız ve genellikle giydiğiniz ayakkabıların türü hakkında bilgi almak isteyebilir.

Doktor daha sonra ayaklarınızı muayene edecek ve yaralı ayağınızı yaralanmamış ayağınızla karşılaştıracaktır. Bu muayene sırasında doktorunuz herhangi bir şişlik veya morarmanın yanı sıra esneklik veya hareket açıklığında herhangi bir değişikliği not edecektir. Doktorunuz ayrıca hassasiyet veya kemik anormallikleri olup olmadığını kontrol etmek için yaralı ayağınıza hafifçe bastıracak ve hissedecektir.

Genelde eklem rahatsızlıklarında ilk tercih edilen görüntüleme yöntemi röntgendir. Doktorunuz ayak ve bileği birkaç açıdan röntgenle görmek isteyebilir. Ayağın bilgisayarlı tomografi (BT) taraması veya manyetik rezonans görüntülemesi (MRI), daha ayrıntılı kemik görüntülemesi ve yumuşak dokudaki hasarın tabiatının daha iyi gösterir.

MRG'ler, stres kırıklarını ve ayak bileği bağ burkulmaları gibi yumuşak doku yaralanmalarını tespit etmek için özellikle yararlıdır. Bir hastanın ayak bileği veya ayak kırığı varsa, doktor kemiklerin ve eklemlerin kapsamlı bir görünümünü sunan bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları da isteyebilir. Uİltrason, yumuşak dokuları ayrıntılı gösterebilen hızlı bir tetkiktir.

Çoğu doktor ayak burkulmasını fizik muayene ile teşhis edebilir. Şunları dikkate alacaklar:

  • Ayağın şişmesi
  • Ağrının yeri
  • Ağrının yoğunluğu

Doktorunuz ayrıca burkulmanın ciddiyetini belirlemek için bir röntgen veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) önerebilir. Bu görüntüleme testleri, kırıkları veya diğer yaralanmaları ekarte etmelerine yardımcı olabilir.

Ayak Burkulması Nasıl Tedavi Edilir?

Ayak burkulması için tipik olarak invaziv tedaviye ihtiyacınız yoktur. Ameliyat sadece nadir durumlarda gereklidir. Doktorunuz kemiklerde bir kırık ya da operasyon gerektirecek bir bağ yırtılması olmadığına kanaat getirirse tedavi genelde hastane yatışı gerektirmez.

Çoğu ayak burkulması için tedavi önerileri;

  • Dinlenme: Ayağa yük bindirecek fiziksel aktivitelerden kaçınmak.
  • Buz: Soğuk uygulama şişliği ve ağrıyı azaltabileceği gibi dolaşımı da bozabilir. Doktorun önerdiği şekilde soğuk uygulama yapılabilir.
  • Kompresyon: Şişliği azaltmak için ayağınızı elastik bir bandajla sarmak ağrı ve şişliği azaltabileceği gibi aynı soğuk uygulama gibi dolaşımı azalatabileceğinden doktora danışmadan asla bandaj uygulaması yapılmamalıdır..
  • Yükseltme: Şişliği azaltmak için ayağın yüksekte tutulması ödemi azaltabilir. Otururken ayağı, karşıda başka bir sandalyeye altına yastık koyarak dinlendirme, yatarken de yine altına yastık koyarak yükseltme oluşan şişliğin azalmasına yardımcı olabilir.
  • Doktorunuz ayrıca ağrı ve şişliğin azalması için ilaç tedavisine başlayabilir.

Daha şiddetli orta ayak burkulmaları için, özellikle dansçılar ve geçim kaynakları ayaklarına bağlı olan diğer profesyonellerde, doktor ayağı atelle hareketsiz hale getirebilir.. Semptomlar hafifledikçe, yavaş yavaş ağırlık kaldırma ve diğer normal aktivitelere dönebilirsiniz ve bir esneme ve güçlenme rehabilitasyon programına başlamanız önerilebilir. Ciddi bir orta ayak burkulması, işgücü ve yaşam kalitesini ciddi tehdit edebileceğinden, yaralı ayağın uygun bir esneklik ve stabilite dengesiyle iyileşmesini sağlamak için genellikle özel tedavi ve rehabilitasyon rejimlerini izlenmesi önemlidir.

Sağlık Merkezi
Anadolu Sağlık Merkezi

Ortopedi ve Travmatoloji

Ortopedi ve Travmatoloji

Bölüm Doktorları

Tıbbi Birimi İncele
Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Prof. Dr. Kenan Keklikçi

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Prof. Dr. Selim Şanel

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Doç. Dr. İbrahim Akmaz

Ataşehir

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Barbaros Hayrettin Uzuner

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Davud Yasmin

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Mehmet Taner Özdemir

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Prof. Dr. Kenan Keklikçi

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Prof. Dr. Selim Şanel

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Doç. Dr. İbrahim Akmaz

Ataşehir

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Barbaros Hayrettin Uzuner

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Davud Yasmin

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Mehmet Taner Özdemir

Tümünü göster

Önerilen Sağlık Yazıları

Diz ağrıları ihmal edilmemeli

Diz ağrıları ihmal edilmemeli

Ayak ve Ayak Bileği Cerrahisi: Nedir, Tedavi Alanları

Ayak ve Ayak Bileği Cerrahisi: Nedir, Tedavi Alanları

Bel Ağrısına Ne İyi Gelir? Bel Ağrısı Neden Olur?

Bel Ağrısına Ne İyi Gelir? Bel Ağrısı Neden Olur?

Boy Uzatma Ameliyatı Nedir?

Boy Uzatma Ameliyatı Nedir?

Diz Protezi: Nedir, Ameliyatı, Ameliyat Sonrası Yaşam

Diz Protezi: Nedir, Ameliyatı, Ameliyat Sonrası Yaşam

Düz Tabanlık: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Düz Tabanlık: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Halluks Valgus: Nedir, Ameliyatı, Ameliyatı Sonrası Yaşam

Halluks Valgus: Nedir, Ameliyatı, Ameliyatı Sonrası Yaşam

Kalça Kırıkları ve Tedavisi

Kalça Kırıkları ve Tedavisi

Kalça Protezi: Nedir, Ameliyatı, Ameliyat Sonrası Yaşam

Kalça Protezi: Nedir, Ameliyatı, Ameliyat Sonrası Yaşam

Menisküs Yırtığı: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Menisküs Yırtığı: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Ortopedi ve Travmatoloji Nedir, Hangi Hastalıkları Kapsar?

Ortopedi ve Travmatoloji Nedir, Hangi Hastalıkları Kapsar?

Tenisçi Dirseği: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Tenisçi Dirseği: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Topuk Dikeni: Nedir, Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Topuk Dikeni: Nedir, Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Diz Kireçlenmesinde PRP Enjeksiyonu

Diz Kireçlenmesinde PRP Enjeksiyonu

El Cerrahisi Nedir? Hangi Hastalıklara Bakar?

El Cerrahisi Nedir? Hangi Hastalıklara Bakar?

Cam Kemik Hastalığı

Cam Kemik Hastalığı

Kas Yırtılması Belirtileri Nelerdir? Kas Yırtılması Tedavisi

Kas Yırtılması Belirtileri Nelerdir? Kas Yırtılması Tedavisi

Ön Çapraz Bağ Kopması Nedir, Belirtileri ve Tedavisi

Ön Çapraz Bağ Kopması Nedir, Belirtileri ve Tedavisi

Boyun Tutulmasına Ne İyi Gelir? Boyun Tutulması Nasıl Geçer?

Boyun Tutulmasına Ne İyi Gelir? Boyun Tutulması Nasıl Geçer?

Diz Ağrısına Ne İyi Gelir? Diz Ağrısı Nasıl Geçer?

Diz Ağrısına Ne İyi Gelir? Diz Ağrısı Nasıl Geçer?

Kireçlenmeye Ne İyi Gelir? Diz Kireçlenmesi Nasıl Geçer?

Kireçlenmeye Ne İyi Gelir? Diz Kireçlenmesi Nasıl Geçer?

Bacak Ağrısına Ne İyi Gelir? Bacak Ağrısı Nasıl Geçer?

Bacak Ağrısına Ne İyi Gelir? Bacak Ağrısı Nasıl Geçer?

Ayak Şişmesine Ne İyi Gelir? Ayak Şişmesi Nasıl Geçer?

Ayak Şişmesine Ne İyi Gelir? Ayak Şişmesi Nasıl Geçer?

Bel Tutulmasına Ne İyi Gelir? Bel Tutulması Nasıl Geçer?

Bel Tutulmasına Ne İyi Gelir? Bel Tutulması Nasıl Geçer?

Boyun Ağrısına Ne İyi Gelir? Boyun Ağrısı Nasıl Geçer?

Boyun Ağrısına Ne İyi Gelir? Boyun Ağrısı Nasıl Geçer?

Topuk Dikenine Ne İyi Gelir? Topuk Dikeni Nasıl Geçer?

Topuk Dikenine Ne İyi Gelir? Topuk Dikeni Nasıl Geçer?

Marifetli robotlar bu kez protez ameliyatlarında!

Marifetli robotlar bu kez protez ameliyatlarında!

Miyalji Nedir? Miyalji Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Miyalji Nedir? Miyalji Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Ortopedi Cerrahisi Nedir? Hangi Hastalıklara Bakar?

Ortopedi Cerrahisi Nedir? Hangi Hastalıklara Bakar?

Tümünü göster