Topuk Dikenine Ne İyi Gelir? Topuk Dikeni Nasıl Geçer?

Topuk dikeni, ayağınızın içindeki arka topuk kemiğinin altında kalsiyum birikintisi nedeni ile ortaya çıkan kemiksi bir büyümedir. Topuk kemiğini ayak parmaklarındaki kemiklere (plantar fasya) bağlayan bağ iltihaplandığında rahatsızlık gelişebilir. Çoğu insan, topuk ağrısı başladığında gözle görülür ve elle tutulur semptomlar olmadığından yardım arayana kadar rahatsızlığın meydana geldiğini olduğunun farkına varmaz. Doktorlar tarafından cerrahi müdahale öncelikli olarak tercih edilmeyebilir. Doktorlar, topuk semptomları hafifletmek için ameliyat müdahalesi içermeyen tedavi yöntemleri önerirler. Tedavi seçenekleri arasında ayak tabanını destekleyen özel ayakkabılar kullanmak, topuk tabanında veya topuk altında destek sağlayan yastıklar veya pedler kullanmak, ağrıyı hafifletmek için buz uygulamak, esneme ve güçlendirme egzersizleri yapmak, ağrıyı azaltmak için antienflamatuar ilaçlar almak ve gerektiğinde fizik tedavi gibi yöntemler bulunur.

Topuk Dikeni Nedir?

Topuk mahmuzları topuk üzerinde küçük, kemiksi büyümelerdir. Röntgen incelemesinde çoğunlukla topuk kemerinin iç tarafına bakan küçük bir sivri uç veya kancaya benzer. Aylar veya yıllar boyunca yavaş yavaş biriken kalsiyum birikintilerinden oluşur. Çoğu kişi topuk bölgesinde görülen ağrı için tedavi seçeneği arayana kadar rahatsızlığın topuk dikeninden kaynaklandığını fark etmeyebilir. Bu durum, genellikle uzun süre ayakta durma, yürüme veya koşma gibi aktivitelerin tekrarlanmasıyla meydana gelir.  

Topuk dikeni olan kişilerde genellikle topuk altında veya arkasında keskin bir ağrı hissedilir. Hastalar çoğunlukla sabahları ilk adımlarını attıklarında veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra ağrıyı en yoğun şekilde hissedebilirler. Nadir olarak ameliyat ile müdahaleye ihtiyaç duyar. Doktorlar tarafından çoğunlukla rahatsızlıkta görülen semptomları kontrol altına almak için ameliyat içermeyen tedavi yöntemleri tercih edilebilir. 

Topuk Dikeni Neden Olur?

Topuk dikenleri, topuk kemiğinin alt tarafında zaman içinde oluşan kalsiyum birikintileri nedeni ile görülür ve genellikle aylarca süren bir süreçte meydana gelir. Çoğunlukla ayaktaki kaslarda ve bağlarında meydana gelen stres ve gerginlikler, ayak tabanı bağ dokusu (plantar fasya) gerilmesi ve topuk kemiğini kaplayan zarın zaman içerisinde tekrar tekrar yırtılması neden olur. Topuk dikeni özellikle büyük miktarda koşma ve atlama içeren aktiviteler yapan sporcular arasında yaygındır. Risk faktörlerinden bazıları şunları içerir: 

• Yürüyüş anormallikleri: Topuk kemiğine, bağlara ve topuğun yakınındaki sinirlere aşırı stres uygulayan yürüme bozuklukları ayak tabanının doğru şekilde desteklenmemesine ve plantar fasyanın aşırı gerilmesine yol açabilir. 
• Tekrarlayan ayak yüklenmeleri: Uzun süre ayakta durma, yürüme veya koşma gibi aktivitelerin tekrarlanması, plantar fasyanın aşırı yüklenmesine ve tahriş olmasına yol açabilir. Özellikle sert yüzeylerde tekrarlayan uzun süreli koşu aktiviteleri rahatsızlığın oluşumuna etki edebilir. 
• Yanlış ayakkabı seçimi: Kötü oturan, desteksiz veya yanlış ayak tabanı desteğine sahip ayakkabılar, plantar fasyanın aşırı gerilmesine ve rahatsızlığın oluşumuna katkıda bulunabilir. 
• Aşırı kilo ve obezite: Fazla kilolu olmak, ayak tabanına binen yükü artırarak plantar fasyanın aşırı gerilmesine neden olabilir. Bu durum rahatsızlığın görülme riskini artırabilir. 
• Anatomik faktörler: Düz tabanlık gibi ayak yapısıyla ilgili sorunlar veya yüksek topuklu ayakkabıların sürekli kullanımı gibi anatomik faktörler, plantar fasyanın aşırı gerilmesine katkıda bulunabilir. 
• Kas ve bağ dokusunun zayıflığı: Ayak tabanı kaslarının veya bağ dokusunun zayıf olması, plantar fasyanın aşırı gerilmesine ve topuk dikeni oluşumuna etki edebilir. 

Topuk Dikeni Belirtileri Nelerdir?

Topuk mahmuzları sıklıkla hiçbir belirtiye neden olmaz. Ancak iltihap varsa, özellikle yürürken veya koşarken aralıklı veya kronik ağrı görülebilir. Genel olarak ağrının nedeni rahatsızlıkla, ilişkili olan yumuşak doku yaralanmasıdır. Genellikle ağrının şekli, sabah ilk ayağa kalkıldığında ayak tabanına saplanan bir bıçak veya iğne ağrısı şeklindedir. Daha sonra bu keskin ağrı hafif bir ağrıya dönüşür. Genellikle uzun süre oturduktan ve ardından ayağa kalkıldığında keskin ağrılar tekrar başlar.Yaygın görülen bazı belirtileri şunları içerir: 

• Topuk altında ağrı: En yaygın belirti, topuk kemiğinin altında veya plantar fasyanın bağlandığı noktada keskin, sivri veya yanıcı bir ağrıdır. Bu ağrı genellikle sabahları ilk adımları attıktan hemen sonra veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra daha yoğun olabilir. 
• Ağrıda şiddetlenme: Topuk dikeni ağrısı, uzun süre ayakta kalma, yürüme veya koşma gibi aktivitelerin ardından artabilir. Ayrıca, merdiven çıkmak veya ayak üzerine ağırlık vermek gibi topuk tabanına baskı uygulayan hareketler sırasında da ağrı artabilir. 
• Topukta şişlik veya hassasiyet: Rahatsızlık belirtileri olan kişiler topuk kemiğinin altında veya plantar fasyanın bağlandığı noktada hafif bir şişlik veya hassasiyet hissedilebilir. Bu hassasiyet, topuğa dokunmak veya üzerine basmakla daha da belirginleşebilir. 
• Yürüme anormallikleri: Topuk dikeni ağrısı nedeniyle yürüme sırasında anormallikler meydana gelebilir. Ağrıdan kaçınmak için topuk üzerine daha az basma, topuk yere değdiğinde ayak tabanını kaldırma gibi alışkanlıklar geliştirilebilir. 
• Ağrıda gece şiddetlenmesi: Bazı durumlarda, topuk dikeni olan kişiler gece dinlenirken bile ağrı yaşayabilirler. Özellikle yatakta yan yatarken topuk kemiğine baskı uygulanmasıyla ağrı şiddetlenebilir. 

Topuk Dikenine Ne İyi Gelir?

Topuk dikeni tedavisi öncelikle dinlenme ve yaşam tarzı değişikliklerinden oluşur. Bazı durumlarda, cerrahi müdahale gerekebilir, ancak ameliyat genellikle nadir olarak diğer konservatif tedavi seçenekleri yetersiz olursa düşünülür. Tedavi yöntemlerinden bazıları şunlardır: 

• Dinlenme ve aktivite değişikliği: Topuk dikeni ağrısını hafifletmek için etkilenen ayak üzerine fazla baskı yapmamak için dinlenme önemlidir. 
• Buz uygulama: Ağrıyı hafifletmek ve inflamasyonu azaltmak için doktor kontrolünde topuk bölgesine buz uygulamak faydalı olabilir. Uygulamanın doğrudan cilde temasını önlemek için bir bez aracılığıyla yapılması önemlidir. 
• Ayakkabı ve tabanlık seçimi: Ayak tabanını destekleyen ve topuk dikeni ağrısını hafifletecek şekilde tasarlanmış ayakkabılar faydalı olabilir. Ayrıca, yumuşak ve destekleyici tabanlık kullanmak da ağrıyı azaltabilir. 
• Esneklik ve güçlendirme egzersizleri: Doktor kontrolünde ayak ve bacak kaslarını güçlendiren ve esnekliğini arttıran egzersizler, topuk dikeni tedavisinde önemlidir. Özellikle plantar fasyayı esneten ve güçlendiren egzersizler faydalı olabilir.  
• Fizik tedavi: Fizik tedavi seansları, topuk dikeni ağrısını yönetmede ve iyileşme sürecini hızlandırmada yardımcı olabilir. Fizyoterapistler, özel teknikler ve egzersizlerle ağrıyı hafifletmek ve ayak tabanının stabilitesini artırmak için çalışabilirler. 
• İlaç tedavisi: Topuk dikeninin tedavisinde bazı durumlarda doktorlar tarafından antienflamatuar ilaçlar verilebilir. Bu ilaçlar, inflamasyonu azaltmak için kullanılır.  
• Koruyucu ayaklıklar: Gece kullanılan özel ayaklıklar, topuk dikeni ağrısını hafifletebilir ve ayak tabanını destekleyebilir. Bu ayaklıklar, ayak tabanının plantar fasyayı geceleri gerilmeye karşı koruyabilir. 
• Enjeksiyon tedavileri: Steroid enjeksiyonları veya PRP (Platelet Rich Plasma) enjeksiyonları gibi medikal tedaviler, topuk dikeni ağrısını hafifletmek ve inflamasyonu azaltmak için kullanılabilir.

Sık Sorulan Sorular

Topuk Dikenine Cerrahi Müdahale Yapılır mı? 

Topuk dikeni cerrahi müdahale ile çıkarılabilir, ancak doktorlar topuk dikenini çıkarmak için nadiren ameliyat gerçekleştirirler. 

Topuk Dikenine Hangi Bölüm Bakar? 

Topuk dikeninin tanısı ve tedavisi genellikle ortopedi uzmanları görev alırlar. Ortopedi uzmanları, ayak ve ayak bileği sorunlarıyla ilgilenen uzman doktorlar olup topuk dikeninin teşhis ve tedavisi konusunda uzmanlaşmışlardır. 

Topuk dikeni rahatsızlığında belirtiler genellikle zaman içinde şiddetlenir. Cerrahi müdahale yerine doktorlar semptomları kontrol altına almaya yönelik tedavi planlarlar. Erken aşamada yapılan tanı ve tedavi uygulamaları ile semptomlar azaltabilir. Bu nedenle, topuk dikeni belirtileri bulunan kişiler hastanelerin ortopedi polikliniğinden randevu alınarak tedaviye başlayabilirler.