Merve Genç

Bit, insan derisinde yaşayan ve kanla beslenen küçük parazitik böceklerdir. En yaygın olarak saç derisinde bulunmakla birlikte, vücudun farklı bölgelerinde de görülebilirler. Genellikle kafa derisinde yoğunlaşan bitler, doğrudan temas yoluyla kolayca yayılır. Kaşıntı, tahriş ve rahatsızlık hissine yol açar. Bit sorunu, bireysel hijyenle doğrudan ilişkili olmasa da kalabalık ortamlarda daha sık görülür. Bitlerin tamamen temizlenmesi için hızlı ve etkili tedavi yöntemleri uygulamanız gerekir. Aksi takdirde bu parazitik böcekler, hızla çoğalabilir.

Kelebek hastalığı olarak da bilinen lupus, vücudun bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırması sonucu ortaya çıkan kronik, otoimmün bir hastalıktır. Normalde bağışıklık sistemi, vücudu enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı korurken lupus hastalarında bu sistem düzgün çalışmaz ve vücudun sağlıklı hücrelerine, dokularına saldırarak iltihaplanma ve hasara yol açar. Lupus özellikle cilt, eklemler, böbrekler, kalp ve akciğerler gibi çeşitli organ ve sistemleri etkileyebilen çok yönlü bir hastalıktır. Çoğu hastada yüz bölgesinde kelebek şeklinde kızarıklık görülmesi nedeniyle halk arasında "kelebek hastalığı" olarak adlandırılır.

Platelet Rich Plasma yani PRP tedavisi, son yıllarda tıbbın farklı alanlarında yaygın olarak kullanılan modern bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi, kişinin kendi kanından elde edilen plazmanın, yoğunlaştırılmış trombositlerle birlikte yeniden vücuda enjekte edilmesi esasına dayanır. Doğal iyileşme süreçlerini hızlandırmak ve çeşitli sağlık sorunlarına karşı etkili bir çözüm sunmak amacıyla kullanılan PRP; özellikle ortopedi, dermatoloji, estetik cerrahi ve spor hekimliği gibi alanlarda tercih edilir.

Güçlü bir yaşlanma karşıtı, cilt arındırıcı ve cilt hücresi yenileyici özellik olan retinol, cilt bakımında iyi bilinen bileşenlerden biridir. Esasında A vitamini besininin bir formudur. Akneyi tedavi etmek ve yaşlanma belirtilerini azaltmak için kullanılır. Bir cilt bakımı bileşeni olarak retinol; daha pürüzsüz, daha eşit bir cilt ortaya çıkarmak için hücre üretimini ve kolajeni artırmaya yardımcı olur.

Hidradenitis suppurativa olarak da bilinen köpek memesi hastalığı, ciltte iltihaplı nodüllerin ve apselerin oluştuğu kronik bir rahatsızlıktır. Genellikle koltuk altı, kasık ve genital bölgelerde görülen bu hastalık ciddi ağrıya, rahatsızlığa ve yaşam kalitesinde düşüşe yol açabilir. Ter bezlerinin ve kıl köklerinin iltihaplanması sonucu ortaya çıkar. Doğru tedavi uygulanmazsa kalıcı yara izleri bırakabilir.

Behçet sendromu olarak da bilinen Behçet hastalığı, vücuttaki tüm kan damarlarının iltihaplanmasına neden olan nadir bir hastalıktır. İlk başta alakasız görünebilecek çok sayıda belirti ve semptoma yol açabilir. Bunlara ağız yaraları, göz iltihabı, cilt döküntüleri ve lezyonları ve genital yaralar dahildir. Tedavide Behçet hastalığının belirti ve semptomlarını azaltmaya ve görme problemleri gibi ciddi komplikasyonları önlemeye yönelik prosedür uygulanır.

Bitkilerden elde edilen esansiyel yağlar, çok eski dönemlerden beri halk sağlığında kullanılan konsantre ürünlerdir. Kendine özgü koku ve aromaya sahip olan bitki kök, yaprak, gövde ve çiçeklerinin sıvılaştırılmış formu olarak tanımlanabilen esansiyel yağlar; günümüzde kozmetik, ilaç ve gıda sanayinde kullanılır. Portakal çiçeği yağı olarak da bilinen nioli yağı, en çok kullanılan esansiyel yağlardan biridir. Nioli yağı ve sağlık üzerindeki etkileri hakkında daha detaylı bilgileri sizler için derledik.

Mezoterapi; ilaç veya benzeri formülasyonların, ince iğneler yardımıyla derinin daha alt katmanlarına ulaştırıldığı uygulamadır. Etkin maddenin, direkt sorun bulunan bölgeye veya normalden daha yakınına ulaştırılmasını sağlar. Cilt problemlerinin giderilmesi, cilt gençleştirme, selülit tedavisi gibi farklı alanlarda kullanımı vardır. Mikroenjeksiyon ile deri altına enjekte edilen vitamin, bitki özleri gibi maddeler ile cilt hücrelerini uyararak daha sağlıklı ve canlı bir görünüm elde edilmesini sağlar.

Genellikle dudak çevresinde içi sıvı dolu küçük kabarcıklar şeklinde bilinen uçuk, Herpes simplex virüs (HSV) tarafından meydana gelen bir enfeksiyondur. Uçuk sadece fiziksel bir rahatsızlık kaynağı olmakla kalmaz, aynı zamanda sosyal ve duygusal etkiler de yaratabilir. Uçuk genellikle zararsız olsa da bazı durumlarda ciddi komplikasyonlara neden olabilir.

Pişik, bebeklerin genellikle popo bölgesinde meydana gelen ve sıklıkla rastlanılan bir döküntü türüdür. Pişiğin durumuna göre evde veya doktor yardımıyla tedavi mümkün olur. Bu döküntüyü önleyebilmek için neden ortaya çıktığını bilmek ve buna göre önlemler almak önemlidir.

Nasır, ciltte meydana gelen ve tekrarlanan basınç, sürtünme, veya tahriş nedeniyle gelişir. En sık ellerde ve parmaklarda görülürler. En yaygın nedeni ayağa tam oturmayan ayakkabılardır. Biraz dikkat ve özenle çoğu nasır tedavi edilebilir. Nasırlar genellikle evde uygulanabilen basit tedavilere yanıt verirken, şiddetli durumlar veya sürekli tekrar eden nasırlar için doktor kontrolü gerekir. Ayak bakımı ve uygun ayakkabı seçimi, nasır oluşumunu önlemede etkili önlemler arasında yer alır.

Ağzın nemli iç yüzeyinde gelişim gösteren hasarlar, ağız sağlığının bozulmasına neden olabilir. Ağız içerisine yerleşim gösteren en önemli yapılardan olan ve bu hasarların sıklıkla ortaya çıktığı organlardan birisi de dildir. Dil yaraları, çoğunlukla küçük olmalarına rağmen birkaç santimetrelik genişliğe kadar ulaşabilirler. Bu yaralar genellikle gri, sarı ve beyaz renklerde gözlenebilirler. Dil yaraları kişinin yeme, içme, konuşma ve ağız temizliğini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle ortaya çıkışının önlenmesi veya tedavi edilmesi gerekir. Birçok hastalığın habercisi olabilen bu yaraların nedeninin belirlenmesi son derece önemlidir.

Ayak sağlığı genellikle göz ardı edilen, ancak son derece önemli bir konudur. Ayaklarda en sık karşılaşılan sorunlardan bir tanesi olan kokunun pek çok nedeni vardır. Kişiden kişiye göre bu nedenler farklılık gösterebilir. Nedenlere bağlı olarak da herkeste farklı yöntemler ile ayak kokusunun önüne geçilebilir.

Cildin bazı bölgelerinin normalden daha koyu hale gelmesi hiperpigmentasyon olarak adlandırılır. Vücutta fazla miktarda melanin kahverengi, siyah, gri, kırmızı veya pembe görünen lekeler veya lekeler oluşturur. Bu tür oluşumlar ağrılı veya kaşıntılı değildir ancak görüntüleri rahatsız edici olabilir. Ciltte koyu lekeler her zaman ortaya çıkabilir ancak en sık orta yaşlarda görülür. Bu durum çoğunlukla güneş ışığına veya bronzlaşmada kullanılan yapay ultraviyole (UV) ışığa kümülatif maruz kalmanın bir sonucudur. Lekeler aynı zamanda belirli cilt rahatsızlıklarıyla da ilişkilidir ve bazı ilaçların yan etkisi olabilir. Özellikle güneşten korunma ve cilt bakımı olmak üzere çeşitli yaşam tarzı değişiklikleri ve tedaviler bu tür cilt lekelerinin oluşmasını önlemeye yardımcı olabilir.

Yaşlanma ile birlikte vücudun çeşitli bölgelerinde çizgi ve kırışıklıklar meydana gelir. Yüz bölgesinde oluşan çizgi ve kırışıklık görüntüsünün iyileştirilmesinde dermal dolgu madde uygulaması kullanılabilir. Dermal dolgu madde uygulaması yüz bölgesinde oluşan çizgi ve kırışıklıkları doldurarak dudak veya yanak gibi bölgelere hacim kazandırabilir. Dermal dolgu maddeleri ile yapılan dolgu işlemleri kalıcı değildir. Dolgunun ne kadar süre dayanacağı dolgu maddesinin türüne ve enjekte edilen bölgeye bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bununla birlikte genellikle 6 ilâ 18 ay arasında kalıcılık gösterebilir. Dolgu işleminde uygulama yapılacak bölgenin anatomisine uygun enjeksiyon teknikleri kullanılır. Uygulanacak olan enjeksiyon tekniğine bir uzman tarafından karar verilir.

Anne olmak hayatın en özel deneyimlerinden biridir, bunun yanında hamilelik ve doğum süreci kadın vücudunda önemli değişikliklere neden olur. Bu değişiklikler kadınlar için estetik bir endişe haline gelebilir. Dolayısıyla kadınlar, hamileliğin vücutları üzerindeki fiziksel etkileri ile mücadele etmek zorunda kalabilirler. Bu endişelere yanıt olarak giderek artan sayıda kadın, "Annelik estetiği” olarak bilinen dönüştürücü bir çözüme yönelir.

Akne (sivilce), tüm dünya çapında yaşamın parçası olarak görülen dermatolojik bir sorundur. Farklı vücut bölgelerinde oluşabilen bu durum sıklıkla deri altındaki kıl köklerinde ve yağ bezlerinde meydana gelir. Kesin derecelendirme üzerinde fikir birliği bulunmamakla beraber fotografik yöntemler ve lezyon sayımı ile derecelendirilebilir. Temelde inflamatuar ve inflamatuar olmayan lezyonlar olmak üzere morfolojisine bağlı olarak dört şiddet derecesine ayrılır. Bunlar komedojenik akne, hafif ya da orta şiddette papülopüstüler akne, şiddetli papülopüstüler akne ya da orta derecede nodüler akne ve şiddetli nodüler akne/konglobat aknedir. inflamatuar lezyon olmasına bağlı olarak şiddeti ve tedavisi belirlenir. Akne oluşumunda yağ bezi aktivitesinin bozulması, sebum üretiminin artması, foliküler kanalın tıkanarak bakteri kolonizasyonu ile bağışıklık sisteminin aktivasyonu etkilidir.

Zona olarak bilinen herpes zoster hastalığı, su çiçeği hastalığı sonrasında bazı sinir köklerinde uyku durumunda olan varisella zoster virüsünün çeşitli nedenlere bağlı olarak tetiklenmesi ile ortaya çıkan viral bir hastalıktır.

Kaşıntı, ciltte rahatsızlık hissi uyandıran ve kişiyi sürekli olarak cildini kaşımaya iten bir durumdur. Tıpta pruritus olarak adlandırılan bu his hem cilt yüzeyinde hem de daha derin katmanlarda meydana gelebilir. Kaşıntının nedenleri oldukça çeşitlidir. Alerjik reaksiyonlar, cilt hastalıkları, kuru cilt, böcek ısırıkları gibi basit nedenlerle oluşabilir. Ancak böbrek ya da karaciğer hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarının bir semptomu olarak da görülebilir.. Ayrıca, stres ve kaygı gibi psikolojik faktörler de kaşıntıya yol açabilir. Geçici ya da kronik olabilen kaşıntı, yaşam kalitenizi ciddi şekilde etkileyebilir.

Vitiligo, insan vücudunu fiziksel olarak etkileyen rahatsızlıklardan biridir. Vitiligo bir deri rahatsızlığıdır ve pigment eksikliği nedeniyle meydana gelir. Çeşitli şekillerde vücutta yayılım gösterir fakat bir sağlık riski meydana getirmez. Sağlık alanında gelişmeler ile bu oluşan açık renkli lekelerin giderilmesi için çalışmalar bulunsa da net bir tedavisi yoktur ve önlenebilir değildir. Bulunduğu bölgeye ve yayılma durumuna göre çeşitleri bulunan vitiligo hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için yazımızın devamını okuyabilirsiniz.

Uyuz cilde yerleşip yumurta bırakan, şiddetli kaşıntıya ve kızarıklığa neden olan küçük akarların neden olduğu bir parazit istilasıdır. Cilt yaraları, septisemi (kan dolaşımı enfeksiyonu), kalp hastalığı ve böbrek sorunları gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Ancak kremler veya oral ilaçlar kullanılarak kolayca tedavi edilir. Bulaşıcıdır ve ciltten cilde temasla yayılır.

Tırnak mantarı, halk arasında sıklıkla görülen bir enfeksiyon çeşididir. Tırnak mantarı el tırnaklarında olabildiği gibi ayak tırnaklarında da görülebilir. Tırnaklarda mantar problemi olmasının sebebi genellikle el ve ayak hijyeninin yeterki kadar sağlanamıyor olmasıdır. Diğer yandan çok sıkı ayakkabılar da tırnak mantarına sebep olabilir. Tedavi edilmediği durumlarda diğer tırnaklara yayılabilme ihtimali vardır. Tırnak mantarı gibi bir durumla karşılaşıldığında en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak en kısa sürede tedaviye başlanmalıdır.

Sedef hastalığı olarak bilinen psoriasis, ciltte kırmızı, pullu ve kaşıntılı lezyonlarla kendini gösteren kronik bir otoimmün hastalıktır. Dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen bu rahatsızlık, cildin yenilenme döngüsünü hızlandırarak deri hücrelerinin normalden çok daha hızlı bir şekilde birikmesine neden olur. Çoğunlukla dirsekler, dizler, saçlı deri ve sırt gibi bölgelerde yoğunlaşan sedef hastalığı, farklı şiddet ve türlerde görülebilir. Sedef hastalığı bulaşıcı olmamakla birlikte, genetik faktörlerin ve bağışıklık sistemi düzensizliklerinin etkili olduğu bir hastalıktır.

Seboreik dermatit; saçlı deri, yüz, göğüs arası ve vücut kıvrımlarında pullanmaya ve kepeklenmeye sebep olan bir cilt hastalığıdır. Hastalık yetişkinlerde görülebileceği gibi bebeklerde de olabilir. Bazı hastalarda tedaviye ihtiyaç duymadan da düzelebilir. Ancak hastalığa bağlı semptomlar ağır seyredebilir ve hastanın günlük hayatını olumsuz etkileyebilir. Bu gibi durumlarda tedaviye ihtiyaç duyulur.

Gül hastalığı (roza hastalığı) yüzde uzun süreli kızarıklığa neden olan yaygın bir cilt rahatsızlığıdır. Genişlemiş kan damarlarına ve küçük, irin dolu şişliklere neden olabilir. Bazı semptomlar haftalarca veya aylarca şiddetlenebilir ve sonra bir süreliğine kaybolabilir.Roza hastalığı akne, dermatit veya diğer cilt sorunlarıyla karıştırılabilir. Roza hastalığının bir tedavisi yoktur. Ancak ilaç, nazik cilt bakımı ve şiddetlenmesine neden olan şeylerden kaçınarak kontrol altına alınabilir.

Yeni doğanda en çok rastlanılan sorunlardan biri olan pişik, her yaş grubunda görülebilen bir cilt hastalığıdır. Özellikle sıcak havalarda aşırı terlemeye bağlı olarak gelişen pişik, ciltte sürtünmenin yüksek olduğu bölgelerde, aşırı kilolu kişilerde, hassas cilde sahip olanlarda, yatağa bağımlı hastalarda daha sık görülür. Tedavi edilmeyen pişik ciltte açık yaralara neden olabilir.

En sık rastlanılan cilt problemlerinden biri olan mantar enfeksiyonu, yakalanması oldukça kolay ancak tedavi süreci uzun ve zahmetli bir hastalıktır. Genellikle cilt, ayak parmakları, saç ve tırnaklarda yaygın olarak görülen enfeksiyon kasık ve vajinada da oluşabilir.

Liken planus genellikle deride bazen de ağız ve genital bölge mukozaları gibi mukoza tabakasında ortaya çıkan bir çeşit kronik deri hastalığıdır. Genellikle kaşıntılı, kırmızı veya mor renkte lezyonlarla kendisini gösteren liken planus en sık 30-60 yaş aralığında görülmekle birlikte her yaşta ortaya çıkabilen yaygın rastlanan bir sağlık problemidir. Liken planus bulaşıcı bir hastalık değildir. Bununla birlikte bazı araştırmalar liken planusun ortaya çıkışında Hepatit C gibi enfeksiyon hastalıklarının etkili olabileceğini göstermektedir. “Liken planus nedir, nedenleri, belirtileri, tanı ve tedavi yöntemleri nelerdir* gibi liken planus hakkında merak edilenler yazının devamında yer almaktadır. Dermatolojik sağlık sorunlarının yaklaşık %1’ini oluşturan liken planus toplumda her yaşta ve cinsiyette yaygın olarak görülebilen enflamatuar (iltihaplı) bir deri hastalığıdır. Genellikle bileklerde, sırtta, kollarda, ayaklarda, ağız içinde menekşe moru renginde lezyonlarla karakterize olan liken planus kızarıklıklara çoğu zaman kaşıntının da eşlik ettiği bir cilt hastalığıdır.

Lazer epilasyon istenmeyen tüyler için gerçekleştirilen tıraş, ağda ya da diğer epilasyon yöntemlerini uygulama konusunda mutlu olmayan kişilerin tercih edebildiği bir alternatif kozmetik girişimdir. Kozmetik uygulamalar içerisinde sık gerçekleştirilen prosedürler arasında yer alan lazer epilasyon kabaca yüksek enerjili ışınların kıl folikülüne ateşlenmesi ile gerçekleştirilir. Folikül içerisinde yer alan pigment bu ışınları absorbe eder ve böylelikle kıl folikülü hasarlanmış olur.

Kurdeşen olarak da bilinen ürtiker, ciltte aniden ortaya çıkar. Kaşıntıyla birlikte kırmızı, kabarık lezyonlarla karakterize edilen dermatolojik bir durumdur. Derideki bu lezyonlar genellikle birdenbire belirir. Kısa süre içinde de kaybolabilir. Ancak bazı durumlarda uzun süreli rahatsızlık yaratabilir. Kurdeşen, vücudun bağışıklık sisteminin çeşitli tetikleyicilere karşı verdiği bir tepki olarak kabul edilir. Bu tetikleyiciler kişiden kişiye değişebilir. Ürtikerin nedenleri, tedavi yöntemleri ve nasıl önlenebileceği hakkında daha fazla bilgi edinmek, bu yaygın cilt sorununun yönetilmesinde önemli bir adım olabilir.

Güneş alerjisi, hassas cilt yapısına sahip kişilerin güneş ışınlarına uzun süre maruz kalmasıyla ortaya çıkan kızarıklık, tahriş, cilt döküntüsü, kabarıklık şeklinde kendini gösterebilen bir tür alerjidir. Bazı bireylerde güneş alerjisi genetik yatkınlık gösterir ya da başka alerjenlere maruziyet sonucunda oluşan hassasiyet sebebiyle de güneş alerjisi oluşabilir. Cilt korunmadan uzun süre güneş altında kalındığında güneş yanıkları oluşabilir. Çoğu kişi tarafından güneş yanıkları ile güneş alerjisini karıştırılmaktadır. Güneş yanıkları, ultraviyole ışığa aşırı maruziyet sonucunda ortaya çıkar. Yanıklar, doğal olarak güneş ışığına aşırı maruz kalınması sebebiyle oluşabileceği gibi yapay olarak bronzlaşma amaçlı kullanılan cihazlar veya güneş lambaları sebebiyle de oluşabilir. Güneş yanıkları uzun süre güneş altında kalındığı takdirde kızarıklık, ağrı, su toplaması şeklinde belirtiler gösterir. Genellikle 10-30 saat aralığında ortaya çıkan bu semptomlar çeşitli ilaçlar ile tedavi edilebilir. Semptomların tamamen giderilmesi birkaç günü bulabilir. Güneş alerjileri, güneş yanıklarından farklı olarak 5-10 dakika içinde semptom gösterebilirken kimi zaman bu süre birkaç günü de bulabilir.

Egzama cilt yüzeyinde ortaya çıkan kuru ve kaşıntılı lezyonlara neden olan yaygın bir cilt hastalığıdır. Genetik ve çevresel birçok faktör egzamaya neden olabilir. Bu hastalık bulaşıcı değildir, ancak herhangi bir alerjen veya tahriş edici bir madde ile temas halinde egzama belirtileri artış gösterir. Bu belirtiler şiddetli kuruluk ve kaşıntı, deri döküntüleri, ödem ve şişlik, kalın kırmızı lezyonlar şeklinde sıralanabilir. Belirtiler kimi zaman aşırı şiddetlidir, kişinin yaşam kalitesini ve gündelik işlerini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle semptomları yönetme amacıyla bazı tedavi yöntemleri uygulanır.

Çatlaklar derinin dermis tabakasında cildin aşırı gerilmeye dayanamamasıyla ortaya çıkan yırtıklardır. Cilt çatlaklarının asıl nedeni hormonlardır. Bu nedenle hamilelik, ergenlik, hızlı kilo alma, aniden zayıflama gibi değişimler hormonal değişimlere de eşlik ettiğinden ciltte çatlaklara neden olur.

Ayak mantarı, başta erkekler olmak üzere kadın ve çocuklarda da görülebilen yaygın enfeksiyon türlerinden biridir. Mantarlar karanlık ve nemli ortamlarda geliştiği için vücut kıvrımlarında, kasıklarda ve parmak aralarında yerleşebilirler. Ayak mantarı da, parmakta, parmak arasında ve tırnakta gelişerek hasta için önemli belirtiler oluşturur. Ayak mantarı belirtileri kişinin günlük hayatını önemli derecede olumsuz etkileyebileceği için tedavisi geciktirilmemelidir.

Deri kanseri, deride yer alan hücrelerde DNA hasarı ortaya çıktığında ve bu hasar tamir edilemediğinde hasarlı hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu ortaya çıkar. Deri kanserlerinin %99’undan fazlasını üç tip kanser oluşturur.

Cilt kanseri, vücudun en büyük organı olan deride meydana gelen hücresel değişiklikler sonucu oluşan bir kanser türüdür. Genellikle cildi güneşin zararlı ultraviyole (UV) ışınlarına karşı koruyamama nedeniyle gelişir. Derideki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyüyerek tümör oluşturması ile karakterize edilen bu kanser türü, erken teşhis edildiğinde başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Cilt kanserinin en yaygın türleri bazal hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom ve melanomdur. Belirtiler, deride anormal lezyonlar, renk değişiklikleri veya iyileşmeyen yaralar şeklinde ortaya çıkabilir.