PRP Nedir? PRP Tedavisi Ne Amaçla Uygulanır?

Platelet Rich Plasma yani PRP tedavisi, son yıllarda tıbbın farklı alanlarında yaygın olarak kullanılan modern bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi, kişinin kendi kanından elde edilen plazmanın, yoğunlaştırılmış trombositlerle birlikte yeniden vücuda enjekte edilmesi esasına dayanır. Doğal iyileşme süreçlerini hızlandırmak ve çeşitli sağlık sorunlarına karşı etkili bir çözüm sunmak amacıyla kullanılan PRP; özellikle ortopedi, dermatoloji, estetik cerrahi ve spor hekimliği gibi alanlarda tercih edilir.

PRP Nedir?

Kan esas olarak bir sıvı olmasına rağmen aynı zamanda kırmızı hücreler, beyaz hücreler ve trombositler gibi küçük katı bileşenler içerir. Trombositler, kanın pıhtılaşmasındaki önemleriyle bilinir. Aynı zamanda yaralanmaların iyileşmesini sağlayan yüzlerce protein içerir. PRP, kanda tipik olarak bulunandan çok daha fazla trombosit içeren plazmadır. Trombositlerin konsantrasyonu normalden 5 ila 10 kat daha fazla (veya daha zengin) olabilir.

PRP'nin tam olarak nasıl etki ettiği bilinmemekle birlikte laboratuvar çalışmaları, PRP'deki büyüme faktörlerinin iyileşme sürecini hızlandırma potansiyeli taşıdığını gösterir. İyileşmeyi hızlandırmak için yaralanma bölgesi PRP preparatı ile tedavi edilir. Bu iki yoldan biriyle yapılabilir:

PRP, yaralı bölgeye dikkatlice enjekte edilebilir. Örneğin, koşucularda ve tenisçilerde sıklıkla görülen bir durum olan Aşil tendinitinde , topuk bağı şişebilir, iltihaplanabilir ve ağrılı hale gelebilir. PRP ve lokal anestezik karışımı doğrudan bu iltihaplı dokuya enjekte edilebilir. Sonrasında, enjeksiyon bölgesindeki ağrı ilk bir veya iki hafta boyunca artabilir ve hastanın faydalı bir etki hissetmesi birkaç hafta sürebilir.
PRP ayrıca bazı yaralanmalarda ameliyattan sonra iyileşmeyi iyileştirmek için de kullanılabilir. Örneğin, topuk kordonu olan bir sporcunun tendonunu onarmak için ameliyata ihtiyacı olabilir. Ameliyat sırasında yaralı bölgeyi PRP ile tedavi ederek yırtık tendon iyileştirilebilir.

PRP Tedavisi Hangi Hastalıklarda Kullanılır?

PRP tedavisinin etkinliğini değerlendirmek için şu anda araştırma çalışmaları yürütülür. Son araştırmalar, belirli tendon sorunlarının PRP enjeksiyonlarıyla daha iyi sonuçlar verebileceğini göstermiştir. Ek olarak, giderek daha fazla literatür, PRP'nin hafif ila orta dereceli diz osteoartriti tedavisinde etkinliğini gösterir. Bunun yanı sıra PRP tedavisi aşağıdaki durumlarda da fayda sağlar:

PRP tedavisi travma ve eklem yaralanmalarında yara iyileşmesini desteklemeye yardımcı olabilir. Bu teknik erkek tipi kellik sorununu çözebilir. Ayrıca saç ekimlerinin büyümesini teşvik edebilir ve diğer kozmetik prosedürleri iyileştirebilir.
PRP tedavisinin sonuçları eklem enjeksiyonlarında birkaç hafta, saç derisi enjeksiyonlarında ise altı ay sonra en belirgin şekilde ortaya çıkar ve kalıcı değildir. Hastaların doktorlarının yönlendirmesiyle ek enjeksiyonlara ihtiyaçları olabilir.

Tedavide hastanın kendi dokuları kullanıldığı için PRP enjeksiyonları güvenlidir. Tek başına uygulanabileceği gibi diğer işlemlerle birlikte de kullanılabilir.

PRP Ne Amaçla Kullanılır?

PRP enjeksiyonları kas-iskelet sistemi ağrılarından ve yaralanmalarından kozmetik işlemlere kadar birçok durumda kullanılır. Bu amaçlar şöyle sıralanabilir:

Tendon, Bağ, Kas ve Eklem Yaralanmaları: PRP enjeksiyonları çeşitli kas-iskelet sistemi yaralanmalarını ve rahatsızlıklarını tedavi edebilir. Örneğin, tenisçi dirseği veya jumper's knee gibi kronik tendon yaralanmaları genellikle iyileşmesi uzun zaman alabilir. Bu nedenle bir tedavi rejimine PRP enjeksiyonları eklemek; iyileşme sürecini teşvik etmeye, ağrıyı azaltmaya ve aktivitelere daha erken dönmeyi sağlamaya yardımcı olabilir.
Osteoartrit: Çalışmalar, PRP enjeksiyonlarının eklem ortamını düzenleyerek ve iltihabı azaltarak osteoartrit ağrısı ve sertliğinin tedavisinde yardımcı olabileceğini gösterir.
Saç Dökülmesi: PRP enjeksiyonları hem saç dökülmesini önlemede hem de yeni saç büyümesini teşvik etmede etkili olabilir. PRP ayrıca saç ekimi sonrası saç büyümesinin uyarılmasına da yardımcı olabilir.
Cilt Gençleştirme: Bazen yaşlanma karşıtı bir tedavi olarak kullanılır. Ancak PRP'nin kırışıklıkları ve diğer yaşlanma belirtilerini azalttığına dair çok az kanıt vardır.

Düşük riskli bir işlem olduğundan genellikle büyük yan etkilere neden olmaz. İşlem kan alınmasını içerir. Bu nedenle baş dönmesini önlemek için su içtiğinizden ve öncesinde yemek yediğinizden emin olmalısınız. İşlemden sonra enjeksiyon bölgesinde biraz ağrı ve morarma yaşayabilirsiniz.

PRP enjeksiyonları kendi hücrelerinizden ve plazmanızdan oluştuğu için alerjik reaksiyon riski diğer enjekte edilebilir ilaçlara göre çok daha düşüktür. PRP enjeksiyonlarının daha az yaygın riskleri şunlardır:

Kanama
Doku hasarı
Enfeksiyon
Sinir yaralanmaları

PRP Nasıl Uygulanır?

Bir PRP preparatı geliştirmek için, önce bir hastadan kan alınmalıdır. Trombositler diğer kan hücrelerinden ayrılır ve santrifüjleme adı verilen bir işlem sırasında kanın aşağı doğru döndürülmesiyle konsantrasyonları artırılır. Daha sonra bu trombositler yaralı bölgeye enjekte edilir. Tipik bir PRP uygulaması şu şekilde planlanır:

Kanınızdan bir örnek akınacaktır. Numune miktarı PRP'nin nereye enjekte edileceğine bağlıdır. Örneğin kafa derisine enjeksiyon için alınan kan miktarı 20 mililitre kadar olabiliri. Bu bir çay kaşığından biraz daha büyüktür.
Alınan kan bir santrifüje yerleştirilir. Bu makine çok hızlı bir şekilde dönerek kan bileşenlerinin ayrılmasını sağlar. Ayırma işlemi yaklaşık 15 dakika sürer.
Uzmanlar tarafından ayrılan plazmayı alınır. Plazma, uygulama yapılacak bölgeye enjeksiyon için hazırlar.
Doktorlar enjeksiyon için belirli bölgeleri belirlemek için sıklıkla ultrason gibi görüntülemeyi kullanırlar. Doktorunuz belirlediği bölgeye PRP'yi enjekte eder

PRP cilde bir madde enjekte edilmesini içerdiğinden potansiyel yan etkiler vardır. Bu enjeksiyon otologdur. Yani doğrudan vücudunuzdan gelen maddeleri içerir. Bu, kortizon veya hyaluronik asit gibi diğer ilaçların enjekte edilmesinden kaynaklanabilecek alerjik reaksiyon riskini azaltır. Ancak enjeksiyonun kendisinden kaynaklanan sinir yaralanmaları, enjeksiyon yerinde ağrı, doku hasarı gibi riskler de vardır: Bu potansiyel riskleri ve bu riskleri en aza indirmek için atacakları adımları doktorunuza danışabilirsiniz.

Bir yaralanma sonrasında PRP enjekte edildiğinde doktorunuz, etkilenen bölgeyi dinlendirmenizi önerebilir. Ancak bu öneriler daha çok yaralanmayla ve daha az PRP enjeksiyonuyla ilgilidir. Hemen hemen herkes PRP enjeksiyonlarından sonra günlük aktivitelerine devam edebilir. Enjeksiyonlar, iyileşmeyi amaçladığından, enjeksiyonları aldıktan sonra hemen bir fark göremeyebilirsiniz. Bununla birlikte birkaç hafta veya ay içinde bölge, PRP enjeksiyonu almamış olsaydınız beklediğinizden daha hızlı iyileşmeye başlayabilir.

Son güncellenme tarihi: 23 Ağustos 2024

Yayınlanma tarihi: 23 Ağustos 2024