Karaciğer Yağlanması Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Karaciğerinizde çok fazla yağ olduğu, karaciğer yağlanması ile ifade edilir. Karaciğer vücudun gıda ve atık maddeleri işleyen ana organıdır. Sağlıklı bir karaciğer çok az yağ içerir veya hiç yağ içermez. Çok fazla yemek tüketiminde vücut bu fazla kalorilerin bir kısmını yağa dönüştürür. Bu yağ daha sonra karaciğer hücrelerinde depolanır. Yağ, karaciğerinizin toplam ağırlığının %5 ila %10'undan fazlasını oluşturduğunda karaciğer yağlanması olur. Çoğu zaman semptomlara neden olmaz, ancak zamanla yağ birikmesi karaciğerin çalışmasını zorlaştırır. Özellikle diyabetli ve aşırı kilolu kişilerde yaygındır. Sahip olunan karaciğer yağlanmasının türüne bağlı olarak yağ birikmesi sorun yaratmayabilir veya karaciğer hasarına yol açabilir. Çoğunlukla ilaçlarla ve yaşam tarzı değişiklikleriyle önlenebilmektedir.

Karaciğer Yağlanması Nedir?

Karaciğer yağlanması, karaciğerinizde zamanla karaciğer fonksiyonunu etkileyebilecek ve karaciğer hasarına neden olabilecek yağların bulunduğu anlamına gelir. Çoğu durumda yağ birikimi ciddi sorunlara yol açmaz veya karaciğerinizin normal çalışmasını engellemez. İlerleyiş ise genellikle aşamalar halinde görülebilir:

• Hepatit : Karaciğeriniz yağlıdan iltihaplıya (şişkin) dönüşür. İltihap dokuya zarar verir. Bu aşamaya steatohepatit denir.
• Fibrozis : İltihaplanmanın karaciğerinize zarar verdiği ve sertleşmesine neden olduğu yerlerde yara dokusu bantları oluşur. Bu sürece fibrozis
• Siroz : Sağlıklı dokuyu geniş yara dokusu değiştirir. Bu noktada, karaciğer sirozunuz vardır. Tedavi edilmezse, siroz karaciğer yetmezliği ve karaciğer kanseri gibi potansiyel olarak ölümcül durumlara yol açabilir . Hepatosit karsinomu (HCC) - bir karaciğer kanseri türü - geliştiren kişilerin yaklaşık %90'ında siroz vardır.

Bu sebeplerle karaciğerinizde yağ birikmesine neyin sebep olduğunu öğrenmeniz ve tedavi olmanız çok önemlidir. Erken evre sirozunuz olsa bile, karaciğerinizi daha fazla hasardan korumak için atabileceğiniz adımlar vardır. Bazı durumlarda, sağlayıcınızın sizin için hazırladığı tedavi planını izleyerek bazı hasarları tersine bile çevirebilirsiniz.

Karaciğer Yağlanması Belirtileri Nelerdir?

Karaciğer yağlanmasına sessiz karaciğer hastalığı da denir. Bunun nedeni herhangi bir belirtiye neden olmadan gerçekleşebilmesidir. Hastalık, genellikle semptomlara neden olmadığından, rutin muayeneler sırasında doktorunuz tarafından teşhis edilir. Diğer rahatsızlıklar için yapılan bir kan testinde ortaya çıkan yüksek karaciğer enzimleri bu hastalığın varlığına işaret edebilir. Çünkü karaciğer enzimlerinin yükselmesi karaciğerin yaralandığının bir işaretidir. Tanı koymak için doktor, karaciğer büyümesi gibi iltihap belirtilerini veya sarılık gibi siroz belirtilerini kontrol etmek için fiziksel muayene yapabilir. Bunun yanı sıra karaciğerde iltihaplanma ve yara izi belirtileri olup olmadığını kontrol etmek için ultrason , BT taraması (bilgisayarlı tomografi taraması) veya MRI (manyetik rezonans görüntüleme) gibi görüntüleme prosedürleri uygulayabilir. Bunlarla birlikte, karaciğerdeki yağ ve yara dokusu miktarını öğrenmek için özel bir ultrason istenebilir. İlerlemeyi izlemek için ise karaciğer biyopsisi (doku örneği) yapılabilir.

Çoğu hasta, karaciğer hasarı gelişmeden karaciğerlerinde yağ ile yaşar. Karaciğerinde yağ bulunan birkaç kişide NASH gelişir. NASH varsa, gelişmesi yıllar alabilecek semptomlar görülebilir. NASH'ın neden olduğu karaciğer hasarı karaciğerde kalıcı yara izine ve sertleşmeye yol açıyorsa buna siroz denir.  Karaciğer yağlanması belirtileri şu şekilde;

NAFLD'nin sıklıkla hiçbir semptomu yoktur. Gerçekleştiğinde şunları içerebilir:

• Tükenmişlik
• Keyifsiz olmak
• Sağ üst karın bölgesinde ağrı veya rahatsızlık

NASH ve sirozun veya şiddetli yara izinin olası semptomları şunları içerir:

• Kaşınan cilt
• Asit (uh-SY-teez) olarak da adlandırılan karın şişliği
• Nefes darlığı
• Bacakların şişmesi
• Derinin yüzeyinin hemen altında örümcek benzeri kan damarları
• Büyümüş dalak
• Kırmızı avuç içi
• Derinin ve gözlerin sararması veya sarılık

Siroza dönüşen NASH, sıvı tutulması, iç kanama, kas kaybı ve bilinç bulanıklığı gibi semptomlara neden olabilir. Sirozlu kişilerde zamanla karaciğer yetmezliği gelişebilir ve karaciğer nakline ihtiyaç duyulabilir.

Karaciğer Yağlanması Neden Olur?

Karaciğer yağlanması genellikle uzun bir süre boyunca faktörlerin birleşiminden kaynaklanır. Karaciğer yağlanması nedenleri şu şekildedir;

• Obez veya aşırı kilolu olmak
• Tip 2 diyabet veya insülin direncine sahip olmak
• Yüksek kan kolesterolü veya yüksek trigliseritlere sahip olmak

Daha az yaygın nedenler şunlardır:

• Az aktif tiroid
• Bazı ilaçlar
• Polikistik over sendromuna (PCOS) sahip olmak

Bazı kişilerde hamileliğin sonlarında gelişen komplikasyonlar nedeniyle karaciğer yağlanması da görülebilir.

Karaciğer Yağlanması Neden Olur?

Karaciğer yağlanması genellikle uzun bir süre boyunca faktörlerin birleşiminden kaynaklanır. Karaciğer yağlanması nedenleri şu şekildedir;

• Obez veya aşırı kilolu olmak
• Tip 2 diyabet veya insülin direncine sahip olmak
• Yüksek kan kolesterolü veya yüksek trigliseritlere sahip olmak

Daha az yaygın nedenler şunlardır:

• Az aktif tiroid
• Bazı ilaçlar
• Polikistik over sendromuna (PCOS) sahip olmak

Bazı kişilerde hamileliğin sonlarında gelişen komplikasyonlar nedeniyle karaciğer yağlanması da görülebilir.

Karaciğer Yağlanması Tedavisi

Başka herhangi bir tıbbi problem olmadan NAYKH varsa herhangi bir karaciğer yağlanması tedavisi Ancak yaşam tarzında bazı değişiklikler yapmak karaciğerdeki yağ birikimini kontrol edebilir veya tersine çevirebilir. Bunlar şunları içerebilir:

• Kilo kaybetmek
• Kolesterol ve trigliseritlerinizi düşürmek
• Diyabetinizi kontrol etmek

NASH varsa, karaciğerdeki yağ birikimini tersine çevirecek hiçbir ilaç mevcut değildir. Bazı durumlarda karaciğer hasarı durur, hatta kendi kendine tersine döner. Ancak diğerlerinde hastalık ilerlemeye devam eder. NASH varsa, yağlı karaciğer hastalığına katkıda bulunabilecek koşulları kontrol etmek önemlidir.