Karın Zarı Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Tıp dilinde periton kanseri olarak bilinen karın zarı kanseri, karın boşluğunu çevreleyen zarın (periton) kanserleşmesi durumudur. Karın zarı, karın içindeki organları koruyan ve onlara yerinde tutmalarını sağlayan ince bir zar tabakasıdır. Bu kanser türü genellikle peritonun iç yüzeyindeki hücrelerden kaynaklanır. Karın zarı kanseri, nadir ve genellikle geç teşhis edilen bir kanser türüdür. Periton kanseri, genellikle diğer kanser türlerinin yayılması sonucu ikinci bir kanser (metastatik) olarak gelişir, ancak nadiren de primer (ilk) kanser olarak ortaya çıkabilir.

Karın Zarı Kanseri Nedir?

Periton, karın içindeki organları sararak koruyan ve onlara yer değiştirmemelerini sağlayan ince ve elastik bir zar tabakasıdır. Periton kanseri, genellikle karın zarı hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla başlar. Zamanla karın bölgesine yayılan kanserli hücrelerin oluşturduğu tümörlere yol açar. Nadir görülen bir kanser türü olankarın zarı kanseri, genellikle diğer kanser türlerinin karın bölgesine yayılması sonucu gelişen metastatik kanser olarak ortaya çıkar. Ancak, nadiren de olsa periton kanseri primer (ilk) kanser olarak gelişebilir. Karın zarı kanseri, başlangıçta genellikle belirgin bir semptom göstermez. Bu nedenle çoğu vakada geç tanı konur. Belirtiler genellikle hastalık ilerledikçe ortaya çıkar ve karın bölgesindeki ağrı, şişlik, kilo kaybı gibi genel kanser semptomlarıyla kendini gösterir. Periton kanseri, genellikle mesotelyoma adı verilen kanser türü ile karıştırılabilir. Çünkü her ikisi de karın zarı dokusundan kaynaklanır. Ancak mesotelyoma, genellikle akciğer zarı ve kalp zarını etkilerken, periton kanseri sadece karın zarı ile ilişkilidir.

Karın Zarı Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Genellikle erken evrelerde belirgin semptomlar göstermez. Bu nedenle çoğu hasta hastalık ilerledikçe fark edilir. Karın zarı kanserinin belirtileri, kanserin yayıldığı alana ve ne kadar büyüdüğüne bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Başlangıçta hastalar hafif sindirim sorunları veya karın bölgesinde rahatsızlık hissi yaşayabilirler. Ancak hastalık ilerledikçe daha ciddi belirtiler ortaya çıkar. Karın zarı kanseri belirtileri şöyle sıralanabilir:

• Karın Ağrısı ve Şişlik: Karın zarı kanserinin en yaygın belirtilerinden biri hissedilen ağrı ve şişliktir. Kanserli hücrelerin karın zarına yayılması, organların baskı altında kalmasına ve dolayısıyla rahatsızlık hissine neden olabilir. Bu şişlik, ilerleyen evrelerde daha belirgin hale gelir.
• İştahsızlık ve Kilo Kaybı: Kanserin ilerlemesiyle birlikte iştah kaybı görülebilir. Bu durum, vücutta düzensiz bir metabolizma ve mide bulantısı ile birleşerek kilo kaybına yol açar. İstemli olmayan kilo kaybı, kanserin yayılma ve vücudun besinleri işleme yeteneğinin bozulduğunun bir işareti olabilir.
• Sindirim Sorunları: Karın bölgesindeki şişlik, tümörlerin sindirim sistemini sıkıştırması nedeniyle kabızlık, şişkinlik, mide bulantısı ve kusmaya yol açabilir. Bu belirtiler özellikle yemeklerden sonra belirginleşebilir.
• Yorgunluk ve Halsizlik: Karın zarı kanseri, vücudun genel sağlığını etkileyebilir ve hastalar sürekli yorgunluk, halsizlik hissi yaşayabilirler. Bu durum, kanserin neden olduğu metabolik bozukluklar ve vücudun enerji üretme kapasitesinin azalmasından kaynaklanabilir.
• Ağızda Kötü Tat ve Nefes Darlığı: Kanserin etkisiyle ağızda kötü bir tat hissi ve nefes darlığı gibi belirtiler görülebilir. Bu semptomlar, hastaların beslenme düzenini daha da zorlaştırabilir.
• Sarılık (Cilt ve Gözlerde Sararma): Karaciğerin etkilenmesi sonucu, vücutta bilirubin birikmesi yaşanabilir. Bu da cilt ve gözlerde sararmaya (sarılık) yol açabilir. Sarılık, genellikle ileri evrelerde görülen bir belirtidir.
• Sıvı Birikimi (Asit): Kanserin karın zarına yayılması, karın boşluğunda sıvı birikmesine neden olabilir. Bu, karın bölgesinde büyük bir şişlik ve rahatsızlık hissi yaratır. Ayrıca, bu sıvı birikimi nefes darlığına ve bacaklarda ödem (şişlik) gibi belirtilere yol açabilir.
• Ağrının Artması: Kanser büyüdükçe, karın ağrısı şiddetli hale gelebilir. Özellikle kanserin çevreleyen dokulara yayıldığı evrelerde, ağrı dayanılmaz bir hal alabilir.
• Kanama: Karın zarındaki kanserli hücreler, çevre dokulara baskı yaparak kanama ve enfeksiyonlara neden olabilir. Bu durum dışa vurulan kanamalarla (örneğin, dışkıda kan) veya iç kanama şeklinde kendini gösterebilir.

Karın Zarı Kanseri Neden Olur?

Çoğu zaman başka organlardaki kanserlerin karın bölgesine sıçraması ile ilgilidir. Karın zarı kanserinin kesin nedeni tam olarak bilinmez. Çeşitli genetik, çevresel ve hormonal faktörlerin bu hastalığın gelişiminde rol oynadığı düşünülür. Birincil karın zarı kanseri genellikle karın zarındaki hücrelerin genetik mutasyonlar sonucu kontrolsüz bir şekilde büyümesiyle başlar. Bu hücreler zamanla kanserleşir ve karın zarı üzerinde yayılma gösterir. Bununla birlikte karın zarı kanseri genellikle başka organlardan yayılan kanserler nedeniyle gelişir. Örneğin, yumurtalık kanseri, mide kanseri, kolon kanseri veya pankreas kanseri gibi kanserler, zamanla karın zarına yayılabilir ve periton kanserine yol açabilir. Bazı genetik faktörler, bu kanserlerin gelişme riskini artırabilir. Ailede karın zarı kanseri veya diğer kanser türleri öyküsü bulunan bireylerde bu hastalığın görülme olasılığı daha yüksek olabilir. Ayrıca bazı hastalıklar ve bağışıklık sistemi problemleri de karın zarı kanseri gelişiminde etkili olabilir.  Hormonlar da karın zarı kanserinin gelişimini etkileyebilir. Özellikle menopoz sonrası dönemde kadınlarda hormon düzeylerinde yaşanan değişiklikler, bazı kanser türlerinin riskini artırabilir. Bununla birlikte kanserli hücrelerin karın zarı ile temas ettiğinde daha fazla çoğalması, bu bölgenin pürüzsüz ve elastik yapısının, kanserli hücreler için uygun bir ortam oluşturmasına neden olabilir.

Karın Zarı Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Genellikle erken evrelerde belirgin semptomlar göstermediği için teşhisi zor olabilir. Bu nedenle hastalık çoğu zaman ilerlemiş bir aşamaya geldiğinde fark edilir. Karın zarı kanseri şüpheli bir durumda hastanın belirtileri ve klinik muayene sonuçları dikkate alınarak çeşitli testler ve görüntüleme yöntemleri ile teşhis koyulabilir. Karın zarı kanseri teşhisi süreci genellikle birkaç aşamadan oluşur. İlk adımda doktor hastanın tıbbi geçmişini alır ve belirtiler hakkında bilgi toplar. Eğer karın ağrısı, şişlik, kilo kaybı gibi şüpheli belirtiler mevcutsa bu durum, doktorun karın zarı kanseri olasılığını göz önünde bulundurmasına yol açar.

Karın Zarı Kanseri Evreleri Nelerdir?

Tümörün büyüklüğünü, çevre dokulara ve organlara yayılma derecesini belirlemek için kullanılır. Karın zarı kanseri evreleri, kanserin yayılma durumuna göre genellikle dört aşamaya ayrılır. Bu aşamalar şu şekildedir:

• Evre I: Tümör sadece peritonda (karın zarı) yer alır ve çevre dokulara, organlara veya lenf nodlarına yayılmamıştır. Bu evrede hastalık genellikle lokalizedir ve cerrahi müdahale ile tedavi edilebilir. Erken evrede tanı konması durumunda, tedavi oranı oldukça yüksektir.
• Evre II: Tümör, periton zarından başlayarak çevreleyen karın dokularına ve lenf nodlarına yayılabilir. Ancak, kanser henüz uzak organlara sıçramamıştır. Bu evrede cerrahi müdahale, tümörün çıkarılması için uygulanabilir, fakat ek tedavi yöntemleri (kemoterapi, radyoterapi) de gerekli olabilir.
• Evre III: Kanser, periton dışında çevreleyen organlara, dokulara ve lenf nodlarına yayılmıştır. Ancak, uzak organlara sıçramamıştır.
• Evre IV: Kanser, peritondan başlayarak uzak organlara (akciğerler, karaciğer, kemikler gibi) sıçramıştır ve daha geniş bir alanda yayılmaya devam etmektedir. Evre IV, karın zarı kanserinin en ileri evresidir ve tedavi genellikle palliativ (semptomları hafifletmeye yönelik) olur.

Karın Zarı Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Karın zarı kanseri tedavisi, kanserin evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve tümörün yayılma derecesine bağlı olarak değişir. Erken evrelerde tedavi, genellikle cerrahi müdahale ile başlar, ancak ileri evrelerde daha kapsamlı tedavi yöntemleri uygulanabilir. Tedavi süreci, genellikle multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Cerrahlar, onkologlar ve diğer uzmanların işbirliğiyle belirlenir. Erken teşhis ve tedavi, hastanın iyileşme şansını artırabilir.