Dispepsi (Hazımsızlık) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Dispepsi, yaygın olarak hazımsızlık olarak bilinen, mide ve bağırsaklarda yemek sonrası rahatsızlık, şişkinlik, mide yanması ve mide ağrısı gibi belirtilerle kendini gösteren bir sindirim sistemi problemidir. Genellikle mide asidinin artışı, yanlış beslenme alışkanlıkları veya stres gibi faktörlerle ilişkilidir. Dispepsi, çoğu zaman kısa süreli ve hafif olsa da, bazı durumlarda kronik hale gelebilir ve kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu durum tek başına bir hastalık olarak değerlendirilmekten ziyade mide veya bağırsak sisteminde meydana gelen farklı rahatsızlıkların bir belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Gastrit, reflü, mide ülseri ve safra kesesi hastalıkları gibi sindirim sistemi problemleri, hazımsızlığa yol açan yaygın nedenler arasındadır.

Dispepsi (Hazımsızlık) Nedir?

Dispepsi, midenin normal fonksiyonlarını yerine getirmede zorlanması sonucu ortaya çıkan bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır. Yemek yedikten sonra midede dolgunluk, baskı hissi, şişkinlik, mide ekşimesi ve mide ağrısı gibi şikayetlerle kendini gösterir. Hazımsızlık, genel olarak organik ve fonksiyonel dispepsi olmak üzere iki ana gruba ayrılır:

  • Organik Dispepsi: Mide veya bağırsak sisteminde belirli bir hastalık veya yapısal bir bozukluk sonucu gelişen hazımsızlık türüdür. Gastrit, mide ülseri, reflü, mide kanseri ve safra kesesi hastalıkları gibi sorunlar organik dispepsiye neden olabilir.
  • Fonksiyonel Dispepsi: Altta yatan belirgin bir hastalık olmaksızın ortaya çıkan ve genellikle stres, yanlış beslenme veya mide kaslarının düzgün çalışmaması nedeniyle gelişen hazımsızlık türüdür. Sindirim sisteminde herhangi bir organik bozukluk bulunmaz, ancak mide ve bağırsak hareketleri düzensiz olabilir.

Bazen tek başına bir rahatsızlık olarak ortaya çıkan hazımsızlık bazen de mide hastalıklarının bir belirtisi olarak görülebilir. Özellikle sık tekrar eden ve kronik hale gelen dispepsi vakaları, altta yatan ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir.

Dispepsi (Hazımsızlık) Belirtileri

Dispepsinin belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Semptomlar genellikle yemek yedikten sonra ortaya çıkar ve mideyle ilgili rahatsızlık hissi şeklinde kendini gösterir. En yaygın dispepsi belirtileri şu şekildedir:

  • Mide bölgesinde ağrı veya rahatsızlık hissi
  • Şişkinlik ve mide dolgunluğu hissi
  • Geğirme ve mide guruldaması
  • Mide yanması ve ekşime hissi
  • Bulantı ve zaman zaman kusma
  • Ağızda kötü tat veya acı su gelmesi
  • İştahsızlık ve erken doyma hissi
  • Bağırsak hareketlerinde düzensizlik (ishal veya kabızlık)

Bazı kişilerde dispepsiye gaz sancıları, karın şişkinliği ve mide kaslarında spazm gibi ek belirtiler de eşlik edebilir. Eğer hazımsızlık semptomları sık sık tekrarlıyor veya kilo kaybı, kanlı dışkı ve şiddetli kusma gibi ek belirtilerle birlikte görülüyorsa, ciddi bir mide hastalığının belirtisi olabilir ve acilen doktora başvurulmalıdır.

Dispepsi (Hazımsızlık) Neden Olur?

En yaygın nedenlerden biri mide asidinin dengesiz salgılanması ve mide kaslarının düzgün çalışmamasıdır. Bunun yanı sıra yanlış beslenme alışkanlıkları, stres, mide hastalıkları ve bazı ilaçların yan etkileri de hazımsızlığa yol açabilir. Dispepsi’ye neden olan faktörler şöyle sıralanabilir:

  • Yanlış Beslenme Alışkanlıkları: Hızlı yemek yemek ve yiyecekleri yeterince çiğnememek, aşırı yağlı, baharatlı ve işlenmiş gıdalar tüketmek, düzensiz yemek saatleri ve geç saatlerde yemek yemek
  • Gastrit: Mide mukozasının iltihaplanması nedeniyle mide asidinin artması
  • Mide ülseri: Mide iç yüzeyinde yara oluşması
  • Reflü (GERD): Mide asidinin yemek borusuna geri kaçması
  • H. pylori enfeksiyonu: Mideyi etkileyen bakteriyel enfeksiyon
  • Stres ve Psikolojik Faktörler: Aşırı stres ve kaygı, mide asidinin düzensiz salgılanmasına yol açarak sindirim sorunlarına neden olabilir.

Dispepsi, genellikle yaşam tarzı değişiklikleri ile hafifletilebilir, ancak uzun süre devam eden veya şiddetli semptomlar gösteren vakalarda altta yatan ciddi hastalıkların araştırılması gereklidir.

Dispepsi (Hazımsızlık) Tedavisi

Tedavinin temel amacı, mideyi rahatlatmak, sindirim sisteminin işleyişini düzenlemek, mide asidini kontrol altına almak ve hazımsızlığa yol açan faktörleri ortadan kaldırmaktır. Dispepsi çoğu zaman yaşam tarzı değişiklikleri ve beslenme düzeninin düzeltilmesiyle kontrol altına alınabilir. Ancak kronik veya tekrarlayan dispepsi vakalarında altta yatan ciddi bir mide-bağırsak hastalığı olup olmadığını belirlemek için tıbbi değerlendirme gerekebilir. 

Dispepsi tedavisinde beslenme değişiklikleri, mide koruyucu yöntemler, sindirimi kolaylaştıran doğal çözümler ve tıbbi tedaviler uygulanabilir. Hazımsızlık tedavisi için öneriler şu şekildedir:

  • Yavaş ve iyi çiğneyerek yemek yemek: Hızlı yemek yemek mideye fazla yük bindirerek sindirimi zorlaştırır.
  • Gün içinde az ve sık öğünler tüketmek: Büyük porsiyonlar yerine, mideyi yormayan küçük porsiyonlarla beslenmek mide asidinin kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
  • Asitli ve gazlı içeceklerden kaçınmak: Gazlı içecekler ve asit oranı yüksek içecekler mideyi tahriş edebilir.
  • Aşırı yağlı, kızartılmış ve baharatlı gıdalardan uzak durmak: Bu tür yiyecekler mide asidini artırarak hazımsızlığa neden olabilir.
  • Çiğ sebzeler yerine, haşlanmış veya fırınlanmış sebzeleri tercih etmek: Çiğ sebzeler sindirimi zorlaştırabilir ve gaz oluşumuna neden olabilir.
  • Gece geç saatlerde yemek yememek: Yemekten sonra en az 2-3 saat yatmamak mide asidinin yemek borusuna kaçmasını önleyebilir.
  • Bol su tüketmek: Sindirimi kolaylaştırmak ve mideyi korumak için yeterli miktarda su içmek gerekir.
  • Fiziksel aktiviteyi artırmak: Hafif yürüyüşler yapmak, mide kaslarının daha iyi çalışmasına yardımcı olabilir.
  • Stresi kontrol altına almak: Stres, mide asidini artırarak dispepsi semptomlarını tetikleyebilir.

Hastalık, genellikle yanlış beslenme alışkanlıkları, stres, mide asidi dengesizliği nedeniyle oluşan bir sindirim sistemi problemidir. Tedavi sürecinde yaşam tarzı değişiklikleri, mideyi rahatlatan doğal çözümler, stres yönetimi ve gerekirse tıbbi tedaviler uygulanabilir. Eğer hazımsızlık şikayetleri sık sık tekrarlıyor veya uzun süre devam ediyorsa, mutlaka bir doktora başvurulmalı ve altta yatan nedenler araştırılmalıdır. Erken teşhis, mide sağlığını korumak ve daha ciddi sindirim problemlerinin önüne geçmek açısından büyük önem taşır.

Sağlık Merkezi
Anadolu Sağlık Merkezi

Gastroenteroloji

Gastroenteroloji

Bölüm Doktorları

Tıbbi Birimi İncele
Gebze

Gastroenteroloji

Prof. Dr. Ahmet Melih Özel

Gebze

Gastroenteroloji

Prof. Dr. Zülfikar Polat

Gebze Ataşehir

Gastroenteroloji

Doç. Dr. Hasan Murat Gürsoy

Gebze

Gastroenteroloji

Prof. Dr. Ahmet Melih Özel

Gebze

Gastroenteroloji

Prof. Dr. Zülfikar Polat

Gebze Ataşehir

Gastroenteroloji

Doç. Dr. Hasan Murat Gürsoy

Tümünü göster

Önerilen Sağlık Yazıları

Mikrobiyota Nedir?

Mikrobiyota Nedir?

Pankreas Kanseri ve Tedavisi

Pankreas Kanseri ve Tedavisi

Kabızlık Polikliniği

Kabızlık Polikliniği

Kıl Kurdu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Dökülür?

Kıl Kurdu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Dökülür?

Gastrit Nedir? Gastrit Belirtileri ve Tedavisi

Gastrit Nedir? Gastrit Belirtileri ve Tedavisi

Gaz Sıkışması: Neden Olur, Ne İyi Gelir?

Gaz Sıkışması: Neden Olur, Ne İyi Gelir?

Huzursuz Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Huzursuz Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir?

İshale Ne İyi Gelir? İshal Nasıl Geçer? İshali Ne Keser?

İshale Ne İyi Gelir? İshal Nasıl Geçer? İshali Ne Keser?

Makattan Kan Neden Gelir?

Makattan Kan Neden Gelir?

Mide Kanseri Belirtileri Nelerdir? Mide Kanseri Tedavisi

Mide Kanseri Belirtileri Nelerdir? Mide Kanseri Tedavisi

Mide Bulantısı: Nedir, Neden Olur ve Tedavisi

Mide Bulantısı: Nedir, Neden Olur ve Tedavisi

Mide Kanaması: Nedir, Belirtileri, Neden Olur ve Nasıl Geçer?

Mide Kanaması: Nedir, Belirtileri, Neden Olur ve Nasıl Geçer?

Siroz Nedir? Siroz Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Siroz Nedir? Siroz Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Ülser Nedir? Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Ülser Nedir? Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Ülseratif Kolit: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Ülseratif Kolit: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

ERCP  Nedir?

ERCP Nedir?

Kolon (Bağırsak) Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Kolon (Bağırsak) Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Kalın Bağırsak Kanserlerin Nedenleri ve Tedavisi

Kalın Bağırsak Kanserlerin Nedenleri ve Tedavisi

Karaciğer Biyopsisi Yerine Fibroscan Yöntemi

Karaciğer Biyopsisi Yerine Fibroscan Yöntemi

Pankreas İltihaplanması (Pankreatit) Nedir, Tedavisi

Pankreas İltihaplanması (Pankreatit) Nedir, Tedavisi

Kabızlık Neden Olur? Kabızlığa Ne İyi Gelir?

Kabızlık Neden Olur? Kabızlığa Ne İyi Gelir?

Mide Üşütmesine Ne İyi Gelir? Mide Üşütmesi Nasıl Geçer?

Mide Üşütmesine Ne İyi Gelir? Mide Üşütmesi Nasıl Geçer?

Mide Yanması Neden Olur? Mide Yanmasına Ne İyi Gelir?

Mide Yanması Neden Olur? Mide Yanmasına Ne İyi Gelir?

Karın Şişkinliğine Ne İyi Gelir? Şişkinlik Nasıl Geçer?

Karın Şişkinliğine Ne İyi Gelir? Şişkinlik Nasıl Geçer?

Reflüye Ne İyi Gelir? Reflü Şikayetlerini Azaltacak Öneriler

Reflüye Ne İyi Gelir? Reflü Şikayetlerini Azaltacak Öneriler

Karaciğer Kisti Nedir? Karaciğer Kisti Nasıl Geçer?

Karaciğer Kisti Nedir? Karaciğer Kisti Nasıl Geçer?

Safra Yolu Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Safra Yolu Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Pankreas Duktal Adenokarsinomu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Pankreas Duktal Adenokarsinomu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Safra Kesesi Polipleri Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Safra Kesesi Polipleri Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Crohn Hastalığı Nedir? Crohn Hastalığında Neler Tüketilmemeli?

Crohn Hastalığı Nedir? Crohn Hastalığında Neler Tüketilmemeli?

Karaciğer Yağlanması Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Karaciğer Yağlanması Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Kolon Kanserinde Robotik Cerrahi Avantajları Nelerdir?

Kolon Kanserinde Robotik Cerrahi Avantajları Nelerdir?

Mide Bulantısına Ne İyi Gelir? Mide Bulantısı Neden Olur?

Mide Bulantısına Ne İyi Gelir? Mide Bulantısı Neden Olur?

Kolorektal Kanser Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Kolorektal Kanser Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Karaciğer Büyümesi Nedir? Karaciğer Büyümesi Neden Olur?

Karaciğer Büyümesi Nedir? Karaciğer Büyümesi Neden Olur?

Karın Zarı Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Karın Zarı Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Psikolojinin Bağırsak Sağlığına Etkileri Nelerdir?

Psikolojinin Bağırsak Sağlığına Etkileri Nelerdir?

Makat (Anal) Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Makat (Anal) Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Mide Fıtığı Nedir? Mide Fıtığı Belirtileri ve Tedavisi

Mide Fıtığı Nedir? Mide Fıtığı Belirtileri ve Tedavisi

Helikobakter Pilori Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Helikobakter Pilori Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Kabakulak Nedir? Kabakulak Belirtileri Nelerdir?

Kabakulak Nedir? Kabakulak Belirtileri Nelerdir?

Mide Kanaması Nedir? Mide Kanaması Belirtileri Nelerdir?

Mide Kanaması Nedir? Mide Kanaması Belirtileri Nelerdir?

Tümünü göster