Karın Ağrısına Ne İyi Gelir? Karın Ağrısı Nasıl Geçer?

Karın ağrısı acil servislerde sık karşılaşılan ve herkesin zaman zaman yaşayabileceği bir sağlık problemidir. Ağrılar bir haftadan kısa sürüyorsa akut karın ağrıları, daha uzun ise kronik karın ağrıları olarak değerlendirilir. Farklı nedenlerden kaynaklanan karın ağrıları çoğunlukla basit ve geçici etkenler dolayısıyla gelişse de bazı durumlarda ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilmektedir. Peptik ülser, gastrit, duodenit, apandisit, intestinal obstrüksiyon ve herni gibi rahatsızlıklar nedeniyle oluşan karın ağrısı şikayeti de son derece yaygındır. Ağrının başlama zamanı, yeri, yayılımı, karın ağrısı ile gelişen diğer semptomlar, diyare ve konstipasyon gibi durumlar değerlendirilmelidir. Tanı bu değerlendirmelerin, tahlil ve görüntüleme testlerinin ardından konulur. Ancak karın ağrılarının büyük bir çoğunluğuna tanı konulamamaktadır. Karın ağrısına iyi gelebilecek birçok yöntem vardır, fakat bu yöntemler uzman hekimler ile görüşme sağlandıktan sonra destekleyici olarak kullanılması gereken yöntemlerdir. Sıcak su torbası uygulaması, bitki çayı tüketimi, rahatlatıcı egzersizler ve sağlıklı bir beslenme rutini oluşturmak sayılabilecek yöntemler arasındadır.

Karın Ağrısı Nedenleri Nelerdir?

Karın ağrısı, karın bölgesinde yer alan organlarda ortaya çıkan rahatsızlıklar nedeni ile gelişen bir semptomdur. Bu nedenle birçok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Karın ağrısı nedenleri kişiden kişiye farklılık gösterse dahi temel nedenlerden şu şekilde bahsedilebilir:

• Akut karın ağrılarının en sık rastlanılan nedeni apandisittir. Çoğu zaman bu nedenle gelişen karın ağrılarına iştahsızlık semptomu da eşlik eder.
• Peptik ülser durumunda hastanın göğüs kafesinin altında ve midenin hemen üzerinde olan bölgede bıçak saplanır gibi bir karın ağrısı hissetmesi söz konusudur.
• Gastroenteritle birlikte ishal ataklarından önce bağırsaktaki anormal hareketliliğe eşlik eden kramp tipi karın ağrıları gelişir.
• Kolesistit ile gelişen karın ağrısı semptomu çoğunlukla ağır bir yemeğin ardından başlayan ve sırta doğru yayılım gösteren bir ağrıdır.
• Pankreatit nedeniyle gelişen karın ağrısı bele doğru yayılır ve hastalar öne doğru eğilerek ağrıyı azaltmaya çalışırlar.
• Otozomal kalıtımlı bir hastalık olan ailevi akdeniz ateşi ile birlikte 3-4 günü bulan karın ağrısı ve ateş gelişebilir.
• Bağırsaklarda kan akışının aniden azalması veya kesilmesi nedeniyle oluşan akut intestinal iskemi nedeniyle karın ağrısı gelişebilir.
• Dış gebelik ani başlayan karın ağrıları nedenleri arasında yer alır.
• Pelvik inflamatuar hastalığa sahip kişilerde çoğunlukla çift taraflı olsa da özellikle sağ tarafta yayılım gösteren ve apandisit ile karıştırılan bir karın ağrısı oluşabilir.
• İdrar yolu enfeksiyonu karın ağrısı semptomlarının eşlik ettiği bir rahatsızlıktır.
• Böbrek ve idrar yollarında oluşan taşlar ve kalsiyum birikintileri nedeniyle şiddetli karın ağrıları oluşur. Genellikle bulantı ve kusma da karın ağrısı semptomuna eşlik eden bulgular arasındadır.
• Diyare ve konstipasyon karın ağrılarının yaygın nedenleri arasında bulunmaktadır.
• Kadınlarda en sık menstruasyon, yumurtalık kistleri ve doğum dönemlerinde karın ağrısı semptomu ortaya çıkar.
• Yaşlı hastalarda sık görülen akut divertikülit bulantı, kusma ve kasık bölgesine yakın alt karın ağrısı ile karakterize bir hastalıktır.
• Viral hepatit ve karaciğer enfeksiyonları durumunda karın ağrısı oluşabilir.
• Metabolik nedenler arasında addison krizi, diyabetik ketoasidoz, hiperlipidemi ve hiperparatiroidi yer almaktadır.
• Hematolojik rahatsızlıklar, akut lösemi, orak hücreli anemi krizi ve hemolitik anemi durumlarında karın ağrısı bulgusuna sıklıkla rastlanır.
• Kurşun toksisitesi, narkotik ilaçların aniden kesilmesi, böcek ısırmaları ve osteomyelit diğer nedenler arasında sayılabilir.
• İmmün yetmezliği olan, kanser için kemoterapi gören ve immün sistemi baskılayıcı ilaç kullanan hastalar karın ağrısı yaşayabilirler.
• Depresyon, yaygın anksiyete bozukluğu ve cinsel taciz öyküsü karın ağrısına neden olabilir.
• Laktoz, fruktoz ve sorbitol alımı bakımından zengin bir beslenme rutini irritabl bağırsak sendromu olgularının ilerlemesine neden olarak karın ağrısının gelişmesine neden olabilir.

Karın Ağrısı Belirtileri Nelerdir?

Karın ağrısı basit bir rahatsızılığın habercisi olabileceği gibi, ciddi bir rahatsızlığa da işaret edebilir. Bu nedenle karın ağrısı belirtilerinin iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Belirtilerin bir ya da birkaçının uzun süre boyunca devam etmesi durumunda mutlaka doktor görüşüne başvurulmalıdır. Bu belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Karın ağrısı birçok farklı şekilde ortaya çıkabilir. Belli bir bölgede yoğunlaşmış veya yayılım göstermiş olabilir. Ağrı tipleri sızı, sancı, sıkışma, batma ve kramp şeklindedir.
• Karın ağrısı bulgusuna genellikle mide bulantısı ve kusma semptomları eşlik eder. Özellikle gastrointestinal sistem hastalıklarına bağlı ortaya çıkan karın ağrıları bu belirtiler ile gelişir.
• Sindirim sistemi bozukluklarına bağlı olarak ishal ve kabızlık karın ağrısının habercisi olabilir.
• Enfeksiyon ve iltihaplanmaya bağlı yüksek ateş gelişebilir.
• Ciddi bir durum olan ve derhal tıbbi desteğe başvurulması gereken belirtiler arasında idrar veya dışkıda kan görülmesi yer alır.
• Karın bölgesinde gelişen şişlik ve rahatsızlık hissi belirtiler arasında sayılabilir.

Karın Ağrısı Türleri Nelerdir?

Karın ağrısı hemen her yaş grubundan insanın hayatının belli dönemlerinde yaşadığı kısa süreli (akut) veya uzun süreli (kronik) rahatsızlıklardır. Bu ağrılar birçok farklı nedenle ve belirtiyle ortaya çıkabilmektedir. Bu farklılıklara bağlı olarak karın ağrıları temelde 3 ana başlık altında değerlendirilebilir: visseral ağrı, somatik parietal ağrı ve yansıyan ağrı. Bu ağrı türlerinin detayları ise şu şekildedir:

Visseral Ağrı

Çeşitli uyaranların visseral reseptörleri tetiklemesi ile ortaya çıkan ağrı tipidir. Bu ağrı genellikle orta hatta karın bölgesinde, göğüs kafesinin altında ve midenin hemen üstünde bulunan epigastriumda, göbek deliği ve göbek çevresi olarak bilinen periumblikal bölgede veya alt karında yeri tam olarak belirlenemeyen bir ağrı tipidir. Ağrı bölgesinin tam olarak analiz edilememesinin nedeni visseral sinir uçları sayısının az olmasıdır. Visseral karın ağrılarına eşlik eden bulgular terleme, huzursuzluk, solukluk, mide bulantısı ve kusma şeklinde sıralanabilir. Visseral ağrıya maruz kalan kişiler ağrıyı hafifletme çabası ile sürekli kıpırdanma halindedir. Visseral ağrı da kendi içinde 3 farklı gruba ayrılmaktadır:

• Gerilim tipi ağrı: Bu ağrı peristaltik hareketin atmasına bağlı olarak gelişen ve kolik ağrı olarak da bilinen visseral ağrı çeşididir. Lokalizasyonu tam olarak belirlenemeyen derin bir ağrıdır. Hasta sürekli hareket ederek ağrıyı hafifletme eğilimindedir. Konstipasyon, gastroenterit ve akut pankreatit bu ağrı grubuna dahil edilebilir.
• İnflamatuvar ağrı: Gerilim tipi ağrı gibi yeri tam olarak saptanamayan ve derin bir ağrıdır. Genellikle peritonda (iç zar) gelişen inflamasyonlar nedeniyle ortaya çıkar. Gerilime bağlı ağrıdan farklı olarak inflamatuvar ağrıda hasta hareketsiz yatma gayreti gösterir.
• İskemik ağrı: En az görülen ağrı tipi olmasına karşılık en ciddi olandır. Ani başlangıçlı, şiddetli, süreklilik gösteren ilerleyici bir ağrıdır. Diğer karın ağrılarının aksine ağrı kesiciler ile hafifleme göstermez.

Somatik Parietal Ağrı

Parietal periton olarak bilinen karnın iç yüzeyini kaplayan zarın uyarılması ve iritasyonu nedeniyle gelişen ağrı tipidir. Uyarılmayı takiben ani, net ve keskin bir şekilde hissedilir. Visseral tipe göre daha şiddetli ve yeri daha net bir şekilde saptanabilen bir ağrıdır. Hastaya sorulduğu takdirde hasta çoğunlukla ağrının yerini işaret edebilir. Hasta hareket etmesi halinde ağrının şiddetleneceğini düşünmesi sebebiyle hareketsiz yatmayı tercih eder. Kolesistit ve apandisit durumlarında hissedilen ağrılar somatik parietal ağrılara örnek olarak verilebilir.

Yansıyan Ağrı

Hastalıklı organa uzak bir yerde hissedilen ağrı olarak tanımlanır. Yansıyan ağrı, cilt veya daha derin dokularda hissedilebilir, ancak genellikle yeri kolaylıkla tespit edilir. Visseral uyarının daha şiddetli bir hale gelmesi ile yansıyan ağrı ortaya çıkar.

Karın Ağrısına Ne İyi Gelir?

Karın ağrısı değerlendirilirken en önemli noktalar erken ve doğru bir tanı koymak için etkili bir anamnez almak ve fizik muayene uygulamaktır. Tedavi aşamasında gastroenterologlar ile eş zamanlı olarak psikiyatri ve ağrı kliniklerinin multidisipliner bir yaklaşım sergilemesi gerekmektedir.

Tam kan sayımı, gaita analizi, çeşitli görüntüleme testleri, karaciğer fonksiyon testleri, TSH ölçümleri, bilgisayarlı tomografi, gastrointestinal endoskopi işlemlerinin yardımı ile karın ağrısının nedeni teşhis edilerek tanıya en uygun tedavi yöntemleri uzman hekimler tarafından belirlenir.

Karın ağrısı durumunda bilinçsiz bir şekilde kullanılan birçok non steroid antiinflamatuar (NSAİİ) ve aspirin türü ilaç grupları ağrıyı giderme konusunda fayda sağlamamaktadır. Narkotik ilaç grupları ise kronik kullanım ile karın ağrısına neden olabilmektedir. Ancak trisiklik antidepresanlar (TCA) ve serotonin reseptör inhibitörleri (SSRI) karın ağrılarının giderilmesi konusunda fayda sağlar.

Karın Ağrısına Evde Uygulanabilecek Yöntemler Nelerdir?

Karın ağrısı durumunda fayda sağlayabilecek birçok yöntem ve uygulama vardır. Ancak bu yöntem ve uygulamalar kişiden kişiye, ağrının nedenine ve şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Karın ağrısına evde uygulanabilecek yöntemler;

• Stresten uzak bir ortamda istirahat etmek,
• Sıcak bir duş almak, sıcak havlu ve sıcak su torbası uygulamaları yapmak,
• Nane, rezene ve ıhlamur gibi rahatlatıcı bitki çayları tüketmek,
• Yürüyüş ve yoga gibi bedeni çok zorlamayacak egzersizler yapmak,
• Bol su tüketmek,
• Dengeli ve sağlıklı bir beslenme rutini oluşturmak şeklinde sıralanabilir.

Karın Ağrısında Ne zaman Doktora Gidilmelidir?

Karın ağrısı basit bir semptom olarak gözükse de ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabilir. Bu nedenle bazı durumlarda acil tıbbi müdahale ve uzman görüşü gerekir. Karın ağrısında doktora başvurulması gereken durumlar şu şekilde sıralanabilir:

• Şiddetli ve ani başlayan karın ağrılarında,
• Karın ağrısına eşlik eden yüksek ateş, mide bulantısı, kusma, ishal, dışkı ve idrarda kanama durumlarında,
• Safra kesesi veya apandisit gibi durumlardan şüpheleniliyorsa,
• Gebelik döneminde şiddetli karın ağrısı yaşandığı takdirde,
• Kronik karın ağrılarına eşlik eden kilo kaybı söz konusu ise,
• Karın ağrıları sık tekrar ediyor ve uzun sürüyorsa derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir.

Karın ağrısı şiddetine veya tekrar etme sıklığına göre kişinin günlük yaşantısını, iş performansını ve okul başarısını olumsuz etkileyebilen bir sağlık sorunudur. Bu nedenle ihmal edilmemesi gerekmektedir. Sizler de sık tekrar eden karın ağrısı rahatsızlığından şikayetçiyseniz bir sağlık kuruluşuna başvurarak uzman hekimler ile görüşme sağlayabilirsiniz.