Kedi Alerjisi Nedir?, Nedenleri, Belirtisi ve Tedavisi

Kedi alerjisi kedinin tükürüğüne, tüylerine, deri atıklarına veya idrarına karşı aşırı hassasiyet geliştirme durumudur. Alerjik reaksiyonlara sebep olan bu maddeler alerjen olarak tanımlanır. Kedi alerjisi hapşırık, burun akıntısı gibi hafif solunum yolu rahatsızlıklarından ciddi alerjik reaksiyonların görüldüğü anafilaksiye kadar yol açabilir. Kedi alerjisi durumunda semptomlarının kontrol altına alınması ve uygun tedavi planı için bir doktora başvurulması gerekir.

Kedi Alerjisi Nedir?

Kedi alerjisi kedi tüylerine ve deri döküntülerine karşı alerjik reaksiyon gelişmesidir. Kedi alerjisi, diğer alerjiler arasında en çok görülen türlerden biridir. Ortaya çıkan belirtiler diğer alerjilerde ortaya çıkan belirtilerle benzerlik gösterebilir. Kedi alerjisi semptomlarının büyük oranda sebebi ise kedi tükürüğün ve derisinden kaynaklı olabilir. Ayrıca erkek kediler dişi kedilere göre daha fazla alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.

Kedi Alerjisi Belirtileri Nelerdir?

Kedi alerjisi belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve şiddeti farklılık gösterebilir. Kedi alerjisi belirtileri kişinin alerjen seviyelerine göre ufak bir maruziyet sonrası bile hemen veya birkaç gün sonra ortaya çıkabilir. Genel olarak kedi alerjisi belirtileri şunları içerebilir:

Hapşırık
Öksürük
Göz ve burun etrafındaki zarların şişmesi ve bu bölgede kaşıntı, kızarıklık
Göz iltihabı
Burun tıkanıklığı veya burun akıntısı
Yüz, boyun ve göğüste kırmızı deri döküntüleri
Geniz akıntısı
Halsizlik, yorgunluk

Yukarıda bahsedilen belirtilerin bir veya birkaçının görülmesi genel olarak alerji durumunu düşündürebilir. Bu duruma ait belirtilerin fark edilmesi halinde bir sağlık uzmanına başvurmak ayırıcı tanı ve semptomların ilerlememesi açısından önem taşır.

Kedi Alerjisi Neden Olur?

Kedi alerjisi kedi alerjenlerine karşı vücudun tepkime göstermesi nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu duruma etki eden bazı faktörler şöyle sıralanabilir:

Bağışıklık sistemi tepkimesi: Vücudun bağışıklık sistemi kedi tüylerini, deri döküntülerini yabancı ve tehlikeli bir madde olarak algılar. Bağışıklık sistemi tehlike olarak gördüğü kedi alerjenlerine karşı antikor üretir ve alerjik reaksiyonlar gelişebilir.
Temas: Kedi bulunan bir evde veya ortamda kalmak ya da kediyle temas etmek alerjik riskinin artmasına neden olabilir. Kediyle direk temas edilmese bile, kedi döküntüleri koltuk, halı, yatak gibi sık kullanılan yerlerde olabileceğinden alerjik reaksiyonlar gelişebilir.
Kedi hijyeni: Kişilerde kedi alerjisi olmasa bile, evde bakılan kedilerin temizliğinin ihmal edilmesi alerjik reaksiyonların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Kedilerin ve yaşadıkları ortamın düzenli olarak temizlenmesi alerji riskinin önüne geçmede yardımcı olabilir.
Kedi ırkı: Kedi alerjisinin sebebi kedinin ırkı olabilir. Bazı kedi ırkları diğer ırklara göre daha fazla alerji riskine sebep olabilir.
Genetik yatkınlık: Aile üyelerinde alerjik yatkınlık olan kişilerde kedi alerjileri de dahil olmak üzere alerjen maddelere karşı hassasiyet daha çok görülebilir.

Kedi alerjisi bağışıklık sisteminin bir tepkimesi olarak genetik yatkınlıklar veya çevresel faktörlerin etkisi nedeniyle ortaya çıkabilir.

Kedi Alerjisi Nasıl Teşhis Edilir?

Kedi alerjisi teşhisi semptomların belirlenmesi ve tedavi edilmesi amacıyla yapılan işlemleri kapsar. Diğer alerjilerde de olabileceği gibi kedi alerjisini teşhis etmek için kullanılan bazı yöntemler vardır. Kedi alerjisi teşhisinde uygulanan bazı adımlar şu şekilde sıralanabilir:

Semptomların incelenmesi: Kedi alerjisinde sık görülen semptomlardan olan burun akıntısı, hapşırma, göz kaşıntısının ne kadar süredir devam ettiği ve şiddetli olup olmadığı hakkında bilgi alınır ve genel bir muayene yapılır.
Cilt testleri: Alerji testlerinde sıkça kullanılan testler deri prick testi ve intradermal deri testidir. Alerji testleri genellikle kolun iç tarafına steril bir iğne kullanılarak birkaç farklı yere kedi alerjeni örneklerinden uygulanır. Yaklaşık 10-15 dakika sonra ciltte şişme ve kızarıklık olursa alerji testinin pozitif olduğu anlamına gelebilir. Ortaya çıkan etkiler ortalama olarak 30 dakika sonra kendiliğinden kaybolur. Alerji testleri yalnızca alerji uzmanı doktoru tarafından yapılabilir.
Kan testleri: Bazı kişilere yaşları ve diğer sağlık koşulları nedeniyle cilt testleri uygulanmayabilir. Bu tarz durumlarda alerji şüphesini doğrulamak için kan testlerine başvurulabilir. Kan testleriyle vücudun alerjen maddelerine karşı antikor üretip üretmediği tespit edilebilir.

Kedi alerjisi teşhisi genel olarak semptomların değerlendirilmesi ve alerji testlerinin uygulanmasını içerir. Kedi alerjisinin tespit edilmesi semptomların yönetimi ve uygun bir tedavi planının belirlenmesi açısından önemlidir.

Kedi Alerjisi Tedavisi

Kedi alerjisi varlığında en iyi tedavi yöntemlerinden biri alerjenlerden kaçınmak olabilir. Ancak evde bir kediye bakılması gibi kaçınmanın mümkün olmadığı durumlarda bazı tedavi yöntemleriyle semptomlar kontrol altına alınabilir. Kedi alerjisi tedavisinde kullanılan bazı yöntemler aşağıdaki gibidir:

İlaç tedavisi: Bazı alerji ilaçları kedi alerjisinde görülen çoğu belirtinin hafifletilmesi için fayda sağlayabilir. Antihistaminik ilaçlar burun akıntısı, hapşırma, deri döküntüleri, kaşıntı ve gözde meydana gelen belirtilerin tedavisinde kullanılabilir. Antihistaminikler doktorun önerisi ve semptomların özelliğine göre tablet, burun spreyi, göz damlası, krem formunda olabilir.
Astım ilaçları: Kedi alerjisinde altta yatan astım hastalığı varsa semptomlar daha ciddi bir hâl alabilir ve bazen astım atakları da görülebilir. Bu tarz durumlarda bronkodilatör veya kortikosteroid gibi ilaçlara başvurulabilir.
Alerji aşıları: Aşılar (immünoterapi) kedi alerjisi tedavisinde uygulanan en etkili yöntemlerden biri olabilir. Aşılarla kişinin kedi alerjenlerine karşı toleransı artırılabilir ve semptomların tekrarlanmasının önüne geçilebilir.

Alerji tedavisinde hangi yöntemin uygulanacağı bireysel olarak belirlenebilir. Kişiye özel tedavi planı ve takibi için bir alerji uzmanına başvurmak gerekir.

Kedi Alerjisi Ne Zaman Riskli Olur?

Alerjik duyarlılığı olan kişilerde kedi alerjisi görülebilir ve bu durum çoğu kişide herhangi bir sorun teşkil etmez. Ancak alerjik duyarlılığı yüksek kişilerde semptomlar daha uzun süreli, ciddi olabilir ve acil tıbbi yardım almak gerekebilir. Kedi alerjenleri bazı kişilerde akciğerlere kaçabilir ve burada antikorlarla birleşerek daha ciddi semptomların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Kedi alerjisinin riskli olabileceği bazı durumlar şu şekilde ifade edilebilir:

Nefes almada zorluk
Hırıltılı nefes alışverişi
İnatçı, geçmeyen öksürük
Ateş
Üşüme
Mide bulantısı
Kusma

Özellikle astım hastalarının %30’u kadar bir kısmı kediyle temas ettikten sonra ciddi astım atakları geçirebilir. Bu tarz rahatsız edici belirtilerin görülmesi halinde bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir.

Kedi Alerjisinden Korunma Yolları Nelerdir?

Kedi alerjisinden korunmanın en etkili yolu kediyle temas etmemek olsa da, kedilerle yaşarken alerji riskini aza indirmenin başka yollarıda vardır. Kedi alerjisinden korunmak için uygulanabilecek bazı öneriler ise şunlardır:

Kediyi yatak odasından uzak tutmak.
Kediyle temas ettikten sonra elleri yıkamayı ihmal etmemek.
Duvardan duvara halı döşemeleri yerine yıkanabilir parçalı halılar kullanmak.
Evde kullanılan perdelerin, koltuk döşemelerinin sıcak suda yıkanabilir özellikte olmasına dikkat edip bu eşyaları sık sık yıkamak.
Isıtma ve klima filtrelerinin temizliğini düzenli aralıklarla yapmak.
Hepa filtreli hava temizleyici cihazlar kullanmak.
Evdeki nem oranın ortalama olarak %40 civarında olmasını sağlamak.
Ev temizliği yaparken ve özellikle toz alırken yüz maskesi kullanmak.
Kedinin kendisinin ve yattığı yerin temizliğini düzenli olarak yapmak ve veteriner kontrollerini ihmal etmemek.

Yukarıda bahsedilen yöntemler kedi alerjisi riskinin aza indirilmesine yardımcı olabilir. Ancak evde uygulanan yöntemlere rağmen kontrol edilemeyen semptomlarda mutlaka bir sağlık profesyonelinin yardımını almak gerekir.

Son güncellenme tarihi: 11 Ekim 2023

Yayınlanma tarihi: 11 Ekim 2023