B12 Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Günlük yaşantıyı sürdürebilmek için vücudun ihtiyaç duyduğu pek çok temel besini almak son derece önemlidir. Bu besin maddelerinden biri de B12 vitamini olur. Adı sıklıkla duyulan bu vitaminin ne işe yaradığı ve neden bu kadar önemli olduğu hakkında çoğunlukla az bilgiye sahip olabilirsiniz. B12 vitamini vücudun çeşitli biyolojik süreçlerinde önemli roller üstlenir. Kırmızı kan hücrelerinin üretiminden sinir sistemi sağlığına DNA sentezinden metabolizma hızına kadar pek çok temel fonksiyonda etkilidir.

B12 Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

B12 vitaminin eksikliği vücudun normal fonksiyonlarını sürdürmesi için önemli olan bir vitaminin eksikliğidir. B12 vitamini eksikliği çeşitli semptomlarla kendini gösterir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. B12 eksikliği belirtileri şu şekilde açıklanabilir:

Vücudun enerji üretiminde rol oynayan süreçleri etkileyen B12 eksikliği durumunda sürekli olarak yorgunluk ve halsizlik hissiyatı görülür.
Kırmızı kan hücrelerinin üretiminde B12'nin rolü olduğu için bu vitaminin eksikliği ciltte solgunluk ve hatta anemiye yol açar.
Anemi sonucunda vücuda yeterli oksijen taşınamaması nefes darlığına neden olur.
B12 vitamini eksikliği sinir sistemi üzerinde de olumsuz etkiler yapar ve baş dönmesi ile baş ağrısına neden olur.
Sinir hasarı özellikle periferik sinirlerde meydana gelirse el ve ayaklarda uyuşma karıncalanma ve güçsüzlüğe neden olur. Sinir sistemi üzerindeki etkileri nedeniyle B12 eksikliği denge problemlerine ve koordinasyon zorluklarıyla kendini gösterir.

Bunlar dışında en yaygın diğer belirtiler unutkanlık, depresyon problemleri ve dilde şişme gibi göstergelerdir. “Vücudunuzun yediğiniz yiyeceklerden B12 vitaminini emebilmesi için gerçekleşmesi gereken iki şey vardır. İlk olarak midenizdeki hidroklorik asit, içinde bulunduğu gıdadan B12 vitaminini uzaklaştırır. Daha sonra B12 vitamini, mideniz tarafından üretilen intrinsik faktör adı verilen bir proteinle birleşir. B12 vitamini daha sonra sindirim sisteminiz tarafından emilebilir.

Bazı kişilerde pernisiyöz anemi adı verilen nadir bir durum vardır, bu da midelerinin intrinsik faktör üretmediği anlamına gelir. Bu nedenle vücutları B12 vitaminini gerektiği gibi ememez ve bu da B12 vitamini eksikliğine neden olur.

B12 Vitamini Nedir?

Vücudun normal fonksiyonlarını sürdürmesi için önemli olan bir su çözünür vitamin türü olarak belirtilen B12 vitamini insan vücudu için temel bir besin maddesidir. Vücutta doğal olarak üretilmeyen B12 dışarıdan besinler aracılığıyla alınır. Bir dizi önemli biyolojik süreçte görev alan B12 vitamini kırmızı kan hücrelerinin üretiminde DNA sentezinde sinir sistemi sağlığında ve metilasyon reaksiyonlarında önemli fonksiyonlara sahiptir. B12 eksikliğinin olması durumunda çeşitli olumsuzluklar yaşanır. Vejetaryenler ve veganlar, yaşlı yetişkinler, gastrik sorunlar ve bağırsak hastalıkları yaşayanlar B12 eksikliği ile karşı karşıya kalan gruplardır.

B12 Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?

Genellikle hayvansal kaynaklarda bulunan B12 vitamini bazı bitkisel kaynaklardan da karşılanabilir. B12 vitamini bulunan besinler sıralamasında ilk besin kırmızı ettir. Bunun ardından tavuk eti ve hindi eti gibi diğer et ürünleri de B12 vitamini bakımından zengindir. Somon, ton balığı, uskumru, sardalya ve alabalık gibi yağlı balıklar da B12 vitaminini içerir. Karides, istiridye, midye ve yengeç gibi deniz ürünleri B12 vitamininin kaynağı olarak belirtilir. Yumurta sarısı ve süt, yoğurt, peynir ve peynir altı suyu gibi süt ürünleri B12 vitamini içeren zengin kaynaklardır.

Bazı bitkisel kaynaklı gıdalarda B12 vitamini doğal olarak bulunmasa da bu vitamini takviye edilmiş formda içeren bitkisel gıdalar yer alır. Örneğin bazı tahıllar, bitkisel süt alternatifleri, maya özü ve bazı enerji çubuğu takviyeleri B12 vitamini ile zenginleştirilmiş olabilir. Bunun yanı sıra bazı içme suları ve bitkisel sular B12 vitamini ile takviye edilmiş olabilir. Bu tarz sularda etiket bölümünde bu takviyenin olduğu belirtilir. B12 vitamini bakımından zengin olan bu besinler düzenli olarak tüketildiğinde vücut B12 ihtiyacını karşılar.

B12 Vitamini Faydaları Nelerdir?

B12 vitamini vücut için oldukça önemli faydaları sahip olan kritik bir besin maddesidir. B12 vitamini faydaları şu şekilde açıklanabilir:

B12 vitamini kemik iliğinde kırmızı kan hücrelerinin üretiminde kritik bir rol oynar.
Kırmızı kan hücreleri vücudunuzdaki dokuları oksijen taşıyarak vücudunuz için enerji seviyesini korur.
B12 vitamini sinir sistemi sağlığı için de hayati bir öneme sahiptir. Sinir hücrelerinin korunması ve sinir iletiminde rol alarak sinir sisteminin düzgün çalışmasını sağlar.
B12 vitamini DNA sentezi için gereklidir ve hücresel yenilenme süreçlerine katkıda bulunur. Bu vücudunuzun hücrelerini sağlıklı bir şekilde yenilemesini ve büyümesini sağlar.
B12 vitamini karbonhidratları ve yağları enerjiye dönüştürmek için gereken metabolik süreçte rol alır. Bu sayede metabolizma hızınız artar ve enerji seviyeniz yükselir.
Bazı araştırmalar B12 vitamininin eksikliğinde ruh halinin olumsuz etkilendiği ve depresyon ile anksiyeteye katkıda bulunulduğunu belirtir.
B12 vitamini homosistein seviyesini düşürerek kalp sağlığını destekler.
Bazı araştırmalar B12 vitamini eksikliğinin kemik sağlığına olumsuz etkileyeceğini de öne sürer.

B12 Vitamini Faydaları Nelerdir?

B12 vitamini vücut için oldukça önemli faydaları sahip olan kritik bir besin maddesidir. B12 vitamini faydaları şu şekilde açıklanabilir:

B12 vitamini kemik iliğinde kırmızı kan hücrelerinin üretiminde kritik bir rol oynar.
Kırmızı kan hücreleri vücudunuzdaki dokuları oksijen taşıyarak vücudunuz için enerji seviyesini korur.
B12 vitamini sinir sistemi sağlığı için de hayati bir öneme sahiptir. Sinir hücrelerinin korunması ve sinir iletiminde rol alarak sinir sisteminin düzgün çalışmasını sağlar.
B12 vitamini DNA sentezi için gereklidir ve hücresel yenilenme süreçlerine katkıda bulunur. Bu vücudunuzun hücrelerini sağlıklı bir şekilde yenilemesini ve büyümesini sağlar.
B12 vitamini karbonhidratları ve yağları enerjiye dönüştürmek için gereken metabolik süreçte rol alır. Bu sayede metabolizma hızınız artar ve enerji seviyeniz yükselir.
Bazı araştırmalar B12 vitamininin eksikliğinde ruh halinin olumsuz etkilendiği ve depresyon ile anksiyeteye katkıda bulunulduğunu belirtir.
B12 vitamini homosistein seviyesini düşürerek kalp sağlığını destekler.
Bazı araştırmalar B12 vitamini eksikliğinin kemik sağlığına olumsuz etkileyeceğini de öne sürer.

Günlük B12 Vitamini İhtiyacı Ne Kadardır?

Vücut için hayati öneme sahip olan B12 vitamini belirli bir oranda alınmalıdır. Günlük B12 vitamini ihtiyacı kişiden kişiye değişiklik gösterir. Örneğin yetişkinler için genellikle önerilen günlük B12 vitamini alımı 2.4 mikrogramdır. Hamile ve emziren kadınlar için bu miktar artabilir. Hamilelik ve emzirme dönemlerinde 2.6-2.8 mikrogramlık alım önerilir. Çocuklarda ise 0-6 ay arası bebeklerde 0.4 mikrogram, 7-12 ay arası bebeklerde 0.5 mikrogram, 1-3 yaş arası çocuklarda 0.9 mikrogram, 4-8 yaş arası çocuklarda 1.2 mikrogram, 9-13 yaş arası çocuklarda 1.8 mikrogram ihtiyacı bulunur.

Yaşlı yetişkinlerde B12 vitamini emilimi azalır ve bu nedenle yaşlılar için günlük B12 vitamini alımı takviyelerle birlikte 2.4'ün üzerine çıkmalıdır. Bazı kişilerin B12 vitamini eksikliği riski daha yüksek olur ve bu durumda daha yüksek bir günlük alım gerekir. Özellikle vejetaryen veya vegan beslenenler, gastrik sorunları olanlar bağırsak hastalıkları yaşayanlar ve yaşlı yetişkinler bu gruba dahildir.

B12 Eksikliği Nasıl Önlenir?

B12 vitaminin eksikliğinin önlenmesi için çeşitli önleyici adımlar atılabilir. Örneğin, B12 eksikliği önleme yolları temelde dengeli ve çeşitli beslenme ile giderilebilir. B12 vitamini açısından zengin olan hayvansal gıdalar düzenli olarak tüketilmelidir. Bitkisel kaynaklardan B12 alımını arttırmak için takviye edilmiş tahıllar, bitkisel süt alternatifleri ve maya özü gibi ürünler tercih edilebilir. B12 vitamini eksikliği riski altında olan kişiler doktorlarına danışarak B12 vitaminini takviyeleri alabilir. B12 vitamini takviyeleri tablet, kapsül, damla ya da enjeksiyon şeklinde bulunur. Hangi formülün sizin için uygun olduğuna doktorunuzla danışarak karar verebilirsiniz. B12 vitamini seviyelerini düzenli olarak kontrol ettirmek önemlidir.

Özellikle B12 eksikliği riski taşıyorsanız ve belirtileri fark ederseniz mutlaka bir kan örneği aldırarak laboratuvar ortamında yapılan testleri belirli aralıklarla yaptırmalısınız. Gastrik sorunları olanlar örneğin, mide asidi eksikliği, gastrik bypass ameliyatı geçirenler ve mide ilaçları kullananlar B12 vitamini emilimini etkileyen durumlarla karşı karşıyadır. Bu nedenle mide sağlığına dikkat etmek gerekir.

Son güncellenme tarihi: 23 Mayıs 2024

Yayınlanma tarihi: 07 Nisan 2020