Yer Elması Faydaları Nelerdir? Yer Elması Neye İyi Gelir?

Yer elması, özellikle kış aylarında sofralarımızı zenginleştiren ve sağlığımıza birçok fayda sunan özel bir sebzedir. İçerdiği zengin vitamin ve minerallerle dikkat çeken sebze hem lezzetiyle hem de besin değeriyle öne çıkar. Bu kök sebze, sindirim sisteminden kalp sağlığına kadar pek çok alanda olumlu etkiler sunar. Lif bakımından oldukça zengin olduğu için sindirim sistemine dost bir sebzedir. Bu özelliği ile mide ve bağırsak sağlığını destekler. Ayrıca, düşük kalorili yapısı ve tok tutucu özelliği sayesinde diyet programlarında da sıkça tercih edilir. Kan şekerini dengeleyici özellikleri ve yüksek antioksidan içeriği ile yer elması, sağlıklı bir yaşam için mutfaklarımızda mutlaka yer verilmesi gereken bir besin olarak ön plana çıkar. Hem pişmiş hem de çiğ olarak tüketilebilen bu sebze, çeşitli yemeklerde ve salatalarda kullanılabilir.

Yer Elması Faydaları Nelerdir?

Patates gibi kök sebzelerden biridir. Ancak, diğer kök sebzelere göre daha fazla faydaya sahiptir. Vitamin, potasyum, demir ve lif açısından çok zengindir. Yer elması faydaları şöyle sıralanabilir:

Sindirim Sistemine Destek Olur: Yüksek lif içeriği sayesinde sindirim sistemini düzenlemeye yardımcı olur. Özellikle bağırsak hareketlerini artırarak kabızlık gibi sindirim problemlerini önlemeye katkıda bulunur.
Bağışıklık Sisteminin Güçlenmesine Katkı Sağlar: İçerdiği C vitamini, vücudun enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olarak bağışıklık sistemini destekler. Soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara karşı korunmaya katkı sağlar.
Kan Şekerini Dengelemeye Yardımcı Olur: Yer elmasının içerdiği inülin adlı bileşen, kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olur.
Kalp Sağlığını Korunmasına Destek Verir: Potasyum açısından zengin olan yer elması, tansiyonu dengelemeye yardımcı olur. Bu sayede kalp sağlığını da destekler. Ayrıca, antioksidan içeriği ile kalp hastalıklarına karşı koruyucu etkiler sunar.
Daha Sağlıklı Bir Cilde Katkıda Bulunur: Yer elması, antioksidanlar ve C vitamini sayesinde cildin daha sağlıklı ve parlak görünmesine katkıda bulunur. Serbest radikallere karşı koruma sağlayarak yaşlanma belirtilerini gecikmesine yardımcı olur.
Kemik Sağlığını Güçlenmesini Destekler: Kalsiyum ve magnezyum gibi kemik sağlığı için önemli mineraller içerir. Bu mineraller, kemik yoğunluğunu artırarak osteoporoz gibi kemik hastalıklarının önlenmesine yardımcı olabilir.
Kilo Kontrolüne Yardımcı Olur: Düşük kalorili ve lif açısından zengin olan yer elması, uzun süre tok kalmanıza yardımcı olarak kilo kontrolünü destekler. Diyet programlarında sağlıklı bir atıştırmalık veya yemek seçeneği olarak tercih edilebilir.

Yer Elması Besin Değeri

150 gr yer elması; 110 kalori, 3 gr protein, 26,1 gr karbonhidrat sağlar. Ayrıca demir, bakır, magnezyum, fosfor ve potasyum kaynağıdır. 150 gram yer elması besin değeri şöyledir:

Kalori: 110
Yağ: 0 gr
Sodyum: 6 mg
Karbonhidratlar: 1 gr
Lif: 4 gr
Şekerler: 4 gr
Protein: 3 gr
Demir: 1 mg
Bakır: 2 mg
Magnezyum: 5 mg
Fosfor: 117 mg
Potasyum: 644 mg

Karbonhidratlar

Sebzedeki kalorilerin %90'ından fazlası kompleks karbonhidratlardan gelir. Bir fincan porsiyon günlük lif ihtiyacının yaklaşık %10'unu karşılar. Bu kök sebze özellikle fruktan ailesindeki fermente edilebilir bir lif olan inülin açısından zengindir. Bir porsiyon ayrıca 14 gram doğal şeker içerir. Bu yüksek görünse de yer elmasının glisemik indeksi düşüktür.

Yağlar

Yer elmasında yağ oranı yok denecek kadar azdır. Düşük yağlı bir diyet veya yağ alımınızı sınırlayan bir beslenme planı izliyorsanız, yer elmasını diyetinize ekleyebilirsiniz.

Protein

Yaklaşık 150 gram yer elması, 3 gram protein içerir. Yani, kalorisinin sadece %10'undan biraz fazlası protein formundadır.

Vitaminler ve Mineraller

Çeşitli vitamin ve mineraller içerir. Özellikle demir, bakır, magnezyum, fosfor ve potasyum açısından zengindir. Bu sebzeyi menünüze eklediğinizde ayrıca biraz C vitamini, çeşitli B vitaminleri, kalsiyum ve birkaç başka besin maddesi de alırsınız. Yer elmasındaki demir, hayvansal kaynaklardan gelmediği için biber, brokoli ve Brüksel lahanası gibi C vitamini açısından zengin yiyecekleri yer elmasıyla birlikte tüketmek, bu demirin emilimini en üst düzeye çıkarmanıza yardımcı olacaktır.

İnülin

Birçok bitkide doğal olarak bulunan bir tür diyet lifidir. Özellikle yer elması, hindiba kökü, soğan, sarımsak, pırasa ve muz gibi bitkilerde bol miktarda bulunur. Vücutta sindirilemeyen bir karbonhidrat olan inülin, bağırsaklarda parçalanmadan kalır ve bu nedenle düşük kalorili bir enerji kaynağıdır.

İnülinin sağlık üzerinde birçok faydası vardır. Özellikle bağırsaklardaki faydalı bakterilerin çoğalmasını teşvik eder. Bu sayede sindirim sağlığını iyileştirir ve kabızlık gibi sorunların önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca, inülin kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardımcı olabilir. Vücut tarafından sindirilmediği için kan şekerinde ani yükselmelere neden olmaz. Bu özelliğiyle diyabet riskini azaltabilir.

Yer Elması Nasıl Tüketilir?

Bir kök sebze olan yer elması tüketimi için çeşitli yolları tercih edebilirsiniz. Yer elmasını çiğ (ince dilimlenmiş), kızarmış, buharda pişirilmiş veya haşlanmış, ezilmiş ya da püre haline getirilmiş olarak yiyebilirsiniz. Patateslere benzer şekilde kabukları yenilebilir. Kabuklar da ek bir lif kaynağı sağlar. Kabuklu veya kabuksuz olarak yenmesi kişisel bir tercihtir. Ancak, sebzenin üzerindeki görünürdeki sert uçlarını kesmeniz önerilir.

Çiğ tüketimde içindeki lifler (inülin) mide rahatsızlığına neden olursa, sindirimini kolaylaştırmak için şu yöntemleri deneyebilirsiniz:

Limon suyunda kaynatın: İnülinin parçalanmasına yardımcı olmak için yer elmasının limon suyunda kaynatılması gerekir. Bu, lezzetini biraz değiştirecektir. Ancak daha büyük miktarlarda tüketiyorsanız sindirimini kolaylaştırabilir. Yine de bu tarif, inülinin faydalı etkisinden yararlanma miktarını azaltır.
Turşu yapın: Yer elmasını turşu yapmak, fermantasyon süreci boyunca sindirim etkilerini de ortadan kaldırabilir.

Zamanla tolerans oluşturmaya yardımcı olmak için tek seferde tükettiğiniz yer elması miktarını en aza indirin. İnülin sizin için iyidir. Ancak birden aşırıya kaçmanıza gerek olmaz. Bir porsiyondaki miktarı azaltmaya rağmen faydalarından bazılarını elde etmek için ezilmiş yer elması ve patatesi birlikte servis edebilirsiniz.

Son güncellenme tarihi: 23 Ağustos 2024

Yayınlanma tarihi: 23 Ağustos 2024