E Vitamini Faydaları Nelerdir?

E vitamini yüksek antioksidan etkilere sahip, vücudu oksidatif stresten korumaya ve bağışıklık direncini yükseltmeye yardımcı olan iyi bir kaynaktır. Başta saç ve cilt bakımı olmak üzere görme sağlığının desteklenmesine ve kalbi çeşitli hastalık risklerine karşı korumaya karşı yardımcı olabilir. Bu vitamin belirli besinlerden alınabileceği gibi çeşitli formlarda bulunan ilaçlarla da takviye edilebilir.

E Vitamini Nedir?

E vitamini 8 bileşikten oluşan ve yağda çözünen bir vitamin çeşididir. Vücutta doğal olarak bulunmasa da besinler yoluyla kolayca alınabilir ve güçlü antioksidan özelliklere ve antienflamatuar etkilere sahiptir. İçinde bulunan maddelerden özellikle alfa-tokoferol isimli olanı beslenme ihtiyacını iyi bir şekilde karşılar. Vücutta birçok rol üstlenen bu vitaminin en önemli görevlerinden birisi de vücudu, dışarıdan gelebilecek zararlı moleküllere ve serbest radikallere karşı koruması ve bunları nötralize etmeye yardımcı olmasıdır.

E Vitamini Faydaları Nelerdir? E Vitamini Neye İyi Gelir?

E vitaminin antioksidan etkileri sayesinde insan vücudunda birçok süreçte fayda sunabilir. Çeşitli hastalıklara sebep olan ve yaşlanmayı hızlandıran zararlı maddelere karşı vücudu koruyabilir ve hücre sinyalleşme sürecine katkı sağlayabilir. Öne çıkan faydalara aşağıda belirtilen alt başlıklarda yer verilmiştir:

Antioksidan Etkinlik

E vitamini bilinen en iyi antioksidan kaynaklarından biridir. Antioksidan maddeler vücudu hücresel hasarlanmaya ve çeşitli hastalık risklerine karşı koruyabilir. Örneğin, 2008 yılında yapılan bir çalışmada belirli bir sürede bu vitamini takviye olarak almanın yüksek kan şekerine bağlı görülen böbrek hasarı olan hastalarda böbreğin iyileşmesini hızlandırdığı belirtilmiştir.

Kalbi Hastalık Risklerine Karşı Koruma

LDL ve trigliserit gibi kan lipitlerinin yüksek olması çeşitli kalp sorunlarına neden olabilir. E vitaminin düzenli kullanımı kan basıncı ve kandaki yağ oranı yüksekliğinin önemli oranda dengelenebilir ve kalp sağlığını koruyabilir. Bazı çalışmalarda ayrıca, omega-3 takviyeleriyle birlikte eş zamanlı kullanımının bu etkiyi daha iyi hale getirdiği de ortaya konulmuştur.

Karaciğer Sağlığı

E vitamininin karaciğer sağlığını koruduğu yönünde bilimsel çalışmalar bulunur. Bu çalışmalarda ALT (alanin aminotransferaz) ve AST (aspartat aminotransferaz) olarak adlandırılan karaciğer enzimlerini düşürdüğü, kan lipit seviyelerini dengelediği belirtilmiştir. ALT ve AST seviyelerinin yüksekliği karaciğer hasarlanmasını işaret edebileceğinden bu değerlerin düşük olması gerekir.

Regl Sancılarını Hafifletme

Bazı kadınlarda regl döneminde şiddetli karın, pelvik ağrı ve kramplar görülebilir. Bu dönemlerde belirli dozlarda kullanılan E vitamini takviyeleri regl döneminde meydana gelen pelvik ağrıları ve krampları hafifletebilir. Daha etkili bir sonuç almak için bu vitaminle birlikte EPA-DHA içerikli omega-3 ve C vitamini takviyeleri kullanmak tavsiye edilir.

E Vitamininin Cilde Faydaları

Cilt sağlığının korunması ve desteklenmesi için belli başlı vitaminleri almak önemli faktörler arasında yer alır. Bu vitaminlerin başında ise hücre yenileyici ve nemlendirici özellikleriyle E vitamini gelebilir. Cildi yaşlanma etkilerinden koruyarak daha genç bir görünüm sağlayabilir. Ayrıca sedef, egzama, akne gibi çeşitli cilt hastalıklarının iyileştirilme sürecine de katkı sağlayabilir. Vitaminin cilde faydalarından bazıları şunlardır:

Nemlendirme
Yara iyileştirme
Yaşlanma etkilerini yavaşlatma
Güneş hasarına karşı koruma
Leke tedavisi
Sivilce izi iyileştirme
Kuru ve çatlak dudakları yumuşatma

Vitaminin cilde olan faydalarından yararlanmak için bahsedilen vitamini içeren yağ, krem, serum veya maske formları tercih edilebilir. Ürünlerin etkinliği için temizlenmiş cilde gece uygulanması tavsiye edilir.

E Vitamininin Saça Faydaları

E vitaminin saça olan faydaları antioksidan etkinlik ile ilişkilidir. Bu özellik yeni saç hücrelerinin oluşmasını sağlayabilir ve saçın daha sağlıklı uzamasını destekleyebilir. Saça olan faydalarından yararlanmak için besinler yoluyla alınabilir ya da bu vitamini içeren şampuan, saç kremi, saç maskesi gibi ürünler kullanılabilir. Bazı durumlarda ise doktor önerisiyle oral yolla alınan takviyeler kullanılabilir. E vitaminin saça faydalarından öne çıkan maddeler şunlardır:

Saç derisinin ve saç sağlığının korunması
Saç dökülmesinin azaltılması
Saçların parlak görünmesini sağlaması
Saçların nemli olmasının desteklemesi

Bahsedilen vitaminini direk saça uygulamak için yağ formları da tercih edilebilir. Yağı direk saç derisine sürüp bir süre bekledikten sonra uygun bir şampuanla yıkanabilir. Böylece vitaminin etkilerinden daha hızlı sonuç alınabilir.

E Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?

Bu vitamini almanın en doğal ve en kolay yolu sebze, meyve, kuruyemiş ve yağlı tohumları dengeli porsiyonlar halinde tüketmektir. Aşağıda E vitamini yönünden zengin besinlerden bazıları sıralanmıştır:

Ayçiçeği çekirdeği
Badem
Fındık
Yer fıstığı
Balkabağı
Ispanak
Brokoli
Mango
Avokado
Domates
Somon balığı
Alabalık
Aspir yağı
Buğday tohumu yağı
Üzüm çekirdeği yağı
Pirinç kepeği yağı

Yukarıda bahsedilen kaynaklara ek olarak çeşitli yeşil yapraklı sebzelerde, sert kabuklu yemişlerde, deniz ürünlerinde de bolca bulunur. Ayrıca C vitamini içeren besinlerle birlikte kullanıldığında emilimi daha iyi gerçekleşir.

E Vitamini Günlük Olarak Ne Kadar Tüketilir?

E vitaminin yiyecek veya takviye olarak fark etmeksizin aynı miktarda alınması tavsiye edilir. Sağlıklı bireylerde ve düzenli beslenme alışkanlığı olan kişilerde doğal olarak alınması tavsiye edilir. Cinsiyete ve yaşa göre alınması gereken günlük miktarlar ise şu şekilde belirtilebilir:

Çocuklar:

1-3 yaş çocuklar: 6 miligram
4-8 yaş çocuklar: 7 miligram
9-13 yaş çocuklar: 11 miligram

Kadınlar:

14 yaş ve üzeri:15 miligram
Hamileler: 15 miligram
Emzirenler: 19 miligram

Erkekler:

14 yaş ve üzeri: 15 miligram

Uzmanların önerisine göre E vitamini almanın en güvenli yolu sebze, meyve, yağlı tohumlar gibi besinlerin dengeli ve düzenli tüketimidir. Bu vitaminin tıbbi bir sorun olmadıkça ilaç takviyeleri yoluyla alınmaması olası risklerin görülmemesi için önem taşır.

E Vitamini Almanın Riskleri Var mıdır?

E vitamini almak çoğunlukla risk barındırmaz ve güvenli kabul edilir. Görülebilecek olası riskler ise bu vitaminin uzun süreli ve aşırı dozda alımına bağlı olduğuyla orantılıdır. Yüksek dozlarla ilişkili olabilecek durumlar arasında diyabet, kalp yetmezliği ve diğer kardiyovasküler hastalıklarının seyrinin kötüleşmesi yer alabilir. Vitaminin aşırı alımı hemorajik felçte artışa neden olduğuna dair çalışmalar da bulunur. Bu duruma ek olarak hamileliğin erken dönemlerinde alınması bebeklerde doğuştan kalp kusuru olması oranını da artırabilir.

Sık Sorulan Sorular

E Vitaminin Yan Etkileri Nelerdir?

Aşırı dozda vitamin takviyesi almak bulantı, ishal, baş ağrısı, bulanık görme, yorgunluk gibi yan etkilere yol açabilir. E vitaminin topikal formları ise cildi tahriş edebilir.

E Vitamini Hangi İlaçlarla Etkileşime Girer?

E vitamini birçok tıbbi koşulda ve çeşitli ilaç kullanımında etkileşime girebilir. Bunlar arasında bazı kemoterapi ilaçları, kan sulandırıcılar, mide koruyucuları, kolesterol düşürücüler ile K vitamini takviyeleri yer alabilir. Vitamin takviyesi kullanmadan önce olası risklerin önüne geçmek için bir doktora danışmak önemlidir.

E Vitamini Eksikliği Nelere Yol Açar?

E vitamini besinler yoluyla kolayca alındığından eksikliği nadir olarak görülür. Genel olarak sindirim sorunları ve kistik fibroz gibi sağlık sorunları bulunanlar ile az yağlı bir beslenme düzeni olan kişilerde eksikliği ortaya çıkabilir. Eksikliğinde ise bağışıklık düşüklüğü, görme bozukluğu, cilt kuruluğu, kalp damar hastalıklarında artış gibi durumlar ortaya çıkabilir.

E vitamini vücudun ihtiyaç duyduğu önemli bir maddedir. Konu hakkında ile daha ayrıntılı bilgi için bir sağlık kuruluşuna başvurabilirsiniz.

Son güncellenme tarihi: 17 Nisan 2024

Yayınlanma tarihi: 17 Nisan 2024