Yeşil Çayın Faydaları Nelerdir? Yeşil Çay Ne İşe Yarar?

Yeşil çay, sağlık üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle birçok sağlık uzmanı tarafından önerilen, günlük beslenmeye eklenebilecek bitki türlerinden biridir. İçerisinde bulunan kateşinler sayesinde güçlü bir antioksidan kaynağı olan yeşil çay, kanser ve tip 2 diyabet gelişimini önlemede bilinen etkileriyle ön plana çıkar. Bu hastalıkların beraberinde yapılan çalışmalar yeşil çay tüketiminin kalp hastalıklarına yakalanma riskini azaltabileceğini gösterir. Yeşil çay tüketiminin farklı faydaları bulunurken tüketilen miktara, demlenme şekline ve kimler tarafından tüketilebileceğine dikkat edilmesi gerekir. Doğru tüketim ile yeşil çayın olumlu etkilerinden yararlanılabilir.

Yeşil Çayın Faydaları Nelerdir?

Yeşil çay, kalp sağlığından cilt sağlığına kadar vücudun birçok doku ve organını olumlu yönde etkileyebilecek özelliklere sahip bileşenler içerir. İçerisinde bulunan kateşin türlerinden özellikle epigallokateşin gallat (EGCG) olarak adlandırılan bileşikler açığa çıkardıkları antioksidan etki sayesinde vücut için çeşitli faydalar sağlar. Yeşil çayın faydaları aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

Yeşil çay tüketimi göğüs, yemek borusu, ağız, prostat, akciğer ve karaciğer kanseri gelişme riskini azaltabilir.
İçerisinde bulunan EGCG sayesinde obezite hastalarında ağırlık yönetimini destekleyebilir ve vücut ağırlığını azaltmalarına yardımcı olabilir.
Yeşil çay ekstraktları içeren ürünlerin topikal olarak uygulanması enflamatuvar cilt hastalıklarının iyileşmesini destekleyebilir.
Toplam kolesterol ve düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol (LDL) seviyelerini önemli ölçüde azaltabilir.
Yeşil çay tüketimi çeşitli kalp hastalığı gelişim riskini azaltabilir. Kalp yetmezliği, hipertansiyon ve iskemik felç ile karşılaşma riskini düşürebilir.
Tip 2 diyabet gelişim riskini azaltabilir.
Beyin sağlığını destekleyerek bilişsel işlev kapasitesini arttırabilir ve hafızayı güçlendirebilir.
Alzheimer hastalığı ve demans hastalığı gelişim riskini azaltabilir.
Osteoartrit nedeniyle gelişen ağrıların hafiflemesine yardımcı olabilir.
Antialerjik etki göstererek alerji semptomlarının hafifletilmesini destekleyebilir.
Yara iyileşmesini teşvik edebilir.
Diş çürümesini önleyebilir ve diş sağlığına olumlu etkide bulunabilir.

Yeşil çayın bahsedilen faydalarından yararlanılabilmesi için doğru şekilde demlenmesi ve ideal miktarlarda tüketilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Yeşil Çay Ne İşe Yarar?

Yeşil çay Camellia Sinensis çalısının oksitlenmiş yapraklarından elde edilir. En az işlenmiş çay türlerinden biri olan yeşil çay vücutta farklı sistemlerde etki gösterebilir. Yeşil çay kateşin olarak bilinen polifenollerden zengindir. Bu bileşenler hücre hasarını önlemeye yardımcı olan antioksidan özellikleriyle bilinir. Yeşil çay içerisinde bulunan EGCG güçlü bir antioksidan olup vücuttaki oksidatif stresi azaltarak hücre sağlığını destekler ve dolaylı olarak kanser gelişimini önlemede etkilidir.

Çay içerisinde bulunan bileşenler sistolik kan basıncının düşmesine neden olur. Bu durum özellikle hipertansif bireylerin kan basınç seviyelerinin ideal değerler aralığında olmasını destekler ve yeşil çaya antihipertansif özellik kazandırır.

Yeşil çay ve bilişsel işlevi geliştirme arasındaki bağlantı yeşil çay içerisinde bulunan kafein ve L-theanine bileşikleri ile ilişkilendirilir. Bu bileşikler ruh hali ve beyin fonksiyonlarına fayda sağlayabilirler. Yine içerisinde bulunan bileşenler sayesinde beyni yaşlanmaya karşı koruyabilir.

Yapılan çalışmalar yeşil çayın metabolizmayı olumlu yönde etkileyerek aerobik ve direnç egzersizleri sırasındaki performansı olumlu yönde etkileyebileceğini gösterir. Ulusal Sağlık Enstitüleri Besin Takviyeleri Ofisi tarafından yayınlanan yazılarda yeşil çayın vücudun yağları parçalama şeklini iyileştirdiğine yönelik açıklamalara yer verilir.

Yeşil Çay Nasıl Demlenir?

Yeşil çayın faydalarından maksimum düzeyde yararlanabilmesi için ideal şekilde demlenmesi gerekir. Yeşil çay, infüzyon yöntemi olarak bilinen kaynatılmış su içerisinde çay yapraklarının bekletilmesi şeklinde demlenir. Ağzı kapalı bir bardak veya demlikte kaynamış su içerisinde 5 dakika bekletilen yeşil çay yaprakları sürenin dolması ardından süzülür ve çay tüketime hazır hale gelir. Poşet çay şeklinde tüketilmesi halinde ise yaklaşık olarak 4 dakika kadar bir bekleme süresi yeterli olmaktadır.

Yeşil Çay Nasıl Tüketilmelidir?

Yeşil çay günlük hayata çay şeklinde tüketilerek veya takviye edici gıda olarak kapsül şeklinde eklenebilir. Yapılan çalışmalar genellikle yeşil çayın çay şeklinde tüketilmesine odaklanmıştır. Bu noktada çeşitli çalışmalar bulunurken günde ne kadar miktarda çay içilmesi gerektiğine yönelik farklı veriler bulunur.

Günde bir fincan yeşil çay içmenin vücuda sağlayacağı faydalar bulunurken 5 fincandan daha fazla, yeşil çay içmenin de olumlu etkiler yaratabileceği görülmüştür. Örneğin günde 3 ile 4 fincan yeşil çay içen kadınların rahim ağzı kanserine yakalanma olasılığının daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Günde 5 veya daha fazla yeşil çay içen erkeklerin ise prostat kanserine yakalanma riskinde azalma görüldüğü yapılan çalışmalarda tespit edilmiştir.

Kalp hastalıklarını önlemek için ise günde 1ilâ 3 fincan arası yeşil çay tüketiminin etkili olabileceği görülmüştür.

Tüm bu veriler ışığında günlük ideal miktarda demlenen yeşil çayın 3 ilâ 5 fincan arasında tüketilmesi istenilen olumlu etkilerin gözlemlenmesi için ideal miktarlar olduğu söylenebilir. Altı bardaktan fazla tüketilmesinin ise istenmeyen yan etkiler açığa çıkarabileceği bildirilir. Yeşil çayın bir kafein kaynağı olduğu ve diğer kafein içeren gıdalarla birlikte tüketilmesi halinde günlük önerilen kafein miktarının aşılmasına neden olabileceği ihmal edilmemelidir.

Yeşil çay içerisinde kafein bulunduğundan yeşil çay tüketimi için genellikle sabah saatleri önerilir. Düşük kalorili bir çay olduğundan diyet sürecinde de tüketilebilen yeşil çayın şekersiz içilmesi bir diğer öneridir.

Yeşil Çayın Zararları Nelerdir?

Yeşil çay içerisinde bulunan kafein ve kateşinler sağlık açısından çeşitli faydalara sahiptir. Ancak yeşil çayın fazla tüketimi bazı yan etkiler ile ilişkilendirilir. Demlenen bir fincan yeşil çay içerisindeki kafein miktarı kullanılan çay miktarına ve çayın demlenme şekline göre değişkenlik gösterebilir. Yapılan incelemelerde 1 gram yeşil çayın içerisinde 11 ilâ 20 miligram arasında kafein bulunabileceği görülmüştür. Yoğun çay tüketilmesi halinde günlük kafein alımı aşılabilir ve çeşitli yan etkiler gelişebilir. Kafein odaklı yapılan çalışmalarda yoğun miktarda kafein alımının kaygı hissini arttırabileceği görülmüştür. Bunun yanı sıra yüksek kafein alımı; uyku kalitesini bozabilir, mide rahatsızlıklarına ve baş ağrısı gelişimine neden olabilir.

Kafein tüketimi özellikle hamilelik dönemindeyken dikkat edilmesi gereken önemli bir başlıktır. Yoğun kafein alımı doğum kusurlarına neden olabilir ve düşük yapma riskini arttırabilir. Araştırmalar hamile kadınlar da dahil olmak üzere her yetişkin birey için günde 300 miligramdan fazla kafein alınmasının sakıncalı olabileceğini gösterir.

Yeşil çayın önemli bileşenlerinden biri olan kateşinler yoğun tüketilmeleri halinde bazı yan etkilere neden olabilir. Yapılan çalışmalar kateşinlerin gıdalardaki demiri absorbe etme yeteneğini azaltabileceğini gösterir. Yoğun kateşin alımı uzun vadede demir eksikliği anemisi ile sonuçlanabileceğinden yeşil çay tüketiminin sınırlandırılmasının önemi bir kez daha açığa çıkar.

Kalp ve tansiyon ilacı kullanan kişilerin yeşil çay tüketiminde dikkatli olmaları önerilir. Yeşil çay ilaçların etkinliğini engelleyebileceğinden istenmeyen semptomlar gelişmesine neden olabilir. Benzer bir şekilde anksiyete ve depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar ile de yeşil çay etkileşime girebilir.

Yeşil çay ideal miktarlarda tüketildiğinde çoğu insan için güvenli kabul edilen bir bitkidir. Ancak hamilelik döneminde, demir eksikliği olması veya özel hastalıklara yönelik ilaç kullanılması halinde yoğun tüketiminden kaçınılması ve doktora danışılarak tüketilmesi önerilir.

Son güncellenme tarihi: 11 Mart 2024

Yayınlanma tarihi: 11 Mart 2024